Month: March 2020

Ti Tawen a Pannakapakawan ti Utang

1 Intuloy ni Moises, “Tunggal agtapos ti maikapito a tawen, mapakawan ti amin nga utang.

2 Kastoy ti aramidenyo. Ti amin a nagpautang iti kuarta iti padana nga Israelita masapul a pakawanenna dayta nga utang; dina singirenen gapu ta tiApoa mismo ti nangipakaammo iti pannakapakawan ti utang.

3 Mabalinyo a piliten nga agbayad ti ganggannaet ngem diyo singiren ti utang ti padayo nga Israelita.

4 “Bendisionannakayto tiApoa Diosyo iti daga nga itedna kadakayo. Awanto ti napanglaw kadagiti kailianyo,

5 no la ket agtulnogkayo kenkuana ket ikagumaanyo a tungpalen ti amin nga ibilinko kadakayo ita nga aldaw.

6 Parang-ayennakayto tiApoa kas inkarina. Adunto a pagilian ti umutang kadakayo ngem saankayto nga umutang kadakuada. Iturayanyonto ti adu a nasion ngem awanto ti nasion a mangituray kadakayo.

7 “Noadda napanglaw nga Israelita nga agnaed iti uray ania nga ili iti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo, diyo ipaidam ti tulongyo kenkuana.

8 Siaayatkayo ketdi a tumulong kenkuana ket ipabulodyo ti aniaman nga umdas a kasapulanna.

9 Diyo pampanunoten nga asidegen ti tawen a naituding a pannakapakawan ti utang. Diyo ipalubos a sumrek ti kasta a kinadakes iti uloyo. No diyo kayat a pautangan, umasugto itiApoiti maibusor kadakayo ket makabasolkayo.

10 Siraragsakkayo koma a mangted ket awan koma ti sakit ti nakemyo. Iti kasta, bendisionannakayto tiApoiti amin nga aramidyo.

11 Addantolatta napanglaw ken marigrigat iti pagilianyo. Daytoy ti gapuna nga ibilinko kadakayo: ikkanyo a sibubuslon ti padayo nga Israelita iti tiempo a karigatna.

Ti Linteg maipapan kadagiti Tagabu

12 “Noadda padayo nga Israelita, lalaki man wenno babai, a mangilako iti bagina a kas tagabu, agserbinto kadakayo iti innem a tawen. Inton dumteng ti maika-7 a tawen, masapul a wayawayaanyo.

13 Ngem diyo pagawiden nga ima-ima.

14 Ikkanyo a sibubuslon iti aniaman nga imparabur tiApokadakayo—karnero, trigo ken arak.

15 Laglagipenyo a natagabukayo met idi idiay Egipto ket winayawayaannakayo tiApoa Diosyo; daytoy ti gapuna nga itedko kadakayo ita daytoy a bilin.

16 “Nalabit a madi a pumanaw ti tagabuyo ta, kas kunana, ay-ayatennakayo a sangafamiliaan ket kontento iti panagyanna kadakayo.

17 Ipasanggiriyo iti baotek ti ruangan ti balayyo; tebbenganyo ket tagabuyonton iti tungpal biagna. Kasta met ti pamay-anyo iti babai a tagabu.

18 Saan koma a sakiten ti nakemyo a wayawayaanyo ti maysa a tagabu; nagserbi kadakayo iti innem a tawen ket kagudua laeng ti sueldona iti sueldo ti mangmangged. Aramidenyo daytoy ket bendisionannakayto tiApoa Diosyo iti amin nga aramidyo.

Ti Umuna nga Anak ti Baka ken Karnero

19 “IkonsagraryoitiApoa Diosyo ti amin nga inauna a kalakian a yanak ti baka ken ti karneroyo. Diyo pagtrabaho daytoy a baka wenno pukisan dagitoy a karnero.

20 Tunggal tawen, dakayo ken ti familiayo, masapul a sidaenyo dagitoy nga animal iti imatang tiApoa Diosyo iti lugar a pagdaydayawan.

21 Ngem no adda pakapilawan dagiti animal, no pilay wenno bulsekda wenno adda sabali a nakaro a depektoda, saanyo nga idaton ida itiApoa Diosyo.

22 Mabalinyo a sidaen dagiti kasta nga animal iti balayyo. Dakayo amin, nadalus man wenno narugitkayo iti imatang ti linteg, mabalinyo ti agsida kadakuada, kas iti panagsidayo iti ugsa wenno gasela.

23 Ngemdiyo sidaen ti darada; ibellengyo iti daga a kas iti panangibellengyo iti danum.”

Fiesta ti Paskua

1 “PadayawanyotiApoa Diosyo babaen iti panangrambakyo iti Fiesta ti Paskua iti bulan ti Abib; iti maysa a rabii iti dayta a bulan, inruarnakayo idiay Egipto.

2 Inkay iti lugar a pinilina a pagdaydayawan kenkuana ket agpartikay iti karnero wenno baka nga agpaay iti pangrabii ti Paskua a pammadayaw itiApoa Diosyo.

3 No kanenyo daytoy a daton, dikay mangan iti nalebaduraan a tinapay. Pito nga aldaw a mangankay iti saan a nalebaduraan a tinapay, ti simbolo ti panagsagabayo, gapu ta nagdardaraskayo idi a pimmanaw idiay Egipto. Aramidenyo daytoy a panglagip iti aldaw nga ipapanawyo idiay Egipto, dayta lugar a nagsagabaanyo.

4 Pito nga aldaw a masapul nga awan ti lebadura iti sakupyo. Sidaenyo amin ti karne ti animal a napapatay iti rabii ti umuna nga aldaw ket awan ti ipabigatyo.

5-6 “Iti laeng pagdaydayawan ti pakaisaganaan iti animal a maipaay iti Fiesta ti Paskua ket awanen ti sabali a disso iti daga nga ited kadakayo tiApo. Isaganayo iti sumipnget, iti oras nga ipapanawyo idi idiay Egipto.

7 Angrenyo sayo sidaen iti disso a pagdaydayawan ket agawidkayo iti sumuno a bigat.

8 Iti las-ud ti innem nga aldaw, masapul nga awan ti lebadura ti tinapay a kanenyo; iti maikapito nga aldaw, aggigimongkayo nga agdaydayaw itiApoa Diosyo. Dikay agtrabaho iti dayta nga aldaw.

Ti Fiesta ti Panagani

9 “Palabsenyoti pito a lawas manipud panangrugiyo nga agani

10 sayo rambakan ti Fiesta ti Panagapit a pammadayaw itiApoa Diosyo. Mangidatagkayo iti daton nga agtaud iti nakemyo kas maikanatad iti imparaburna kadakayo.

11 Agrag-okayo iti imatang tiApo, dakayo ken dagiti annakyo, dagiti adipenyo ken dagiti Levita, dagiti ganggannaet, dagiti ulila ken balo a babbai nga agnaed kadagiti iliyo. Aramidenyo daytoy iti lugar a pilien tiApoa Diosyo a pagdaydayawan kenkuana.

12 Laglagipenyo a natagabukayo idi idiay Egipto. Daytoy ti gapuna nga ikagumaanyo a tungpalen dagitoy a bilin.

Ti Fiesta dagiti Abong-abong

13 “Kalpasanti panangirikyo kadagiti amin a trigoyo ken panangpespesyo kadagiti amin nga ubasyo, rambakanyo ti Fiesta dagiti Abong-abong iti las-ud ti pito nga aldaw.

14 Agraragsakkayo iti daytoy a fiesta, dakayo ken dagiti annakyo, dagiti adipenyo ken dagiti Levita, ganggannaet, ulila ken balo a babbai nga agnaed kadagiti iliyo.

15 Padayawanyo tiApoa Diosyo iti panagrambakyo iti daytoy a fiesta iti las-ud ti pito nga aldaw iti lugar a pilienna a pagdaydayawan kenkuana. Agragsakkayo gapu ta binendisionan tiApoti apityo ken ti trabahoyo.

16 “Mamitlo iti makatawen a masapul a mapan agdaydayaw ti amin a lallaki iti lugar a pilienna a pagdaydayawan kenkuana. Mapanda iti Fiesta ti Paskua, iti Fiesta ti Panagani ken iti Fiesta dagiti Abong-abong. Dikay mapan nga ima-ima iti imatang tiApo;

17 masapul a mangitugot ti tunggal maysa iti sagut kas mayannurot iti imparabur tiApoa Diosyo.

Ti Pannakaipakat ti Hustisia

18 “Mangdutokkayo kadagiti ukom ken dadduma nga ofisiales iti tunggal ili nga ited kadakayo tiApoa Diosyo. Kas ukom, ibanagda dagiti kaso dagiti tattao nga awan ti idumdumada.

19 Masapula dida ballikugen ti linteg ken awan ti kanunonganda iti panangukomda. Dida agawat iti pasuksok ta ti pasuksok bulsekenna uray masirib ken mapagtalkan a tao ket daytoy ti pakaigapuan ti panangikeddengda iti saan nga umisu a sentensia.

20 Agtalinaedkayo a nalinteg ken awan idumdumana tapno masakupyo ti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo ket agtultuloykayo nga agnaed sadiay.

21 “Nomangbangonkayo iti altar itiApoa Diosyo, dikay mangikabil iti abayna ti kayo a simbolo ni Asera a didiosen.

22 Dikaymangipasdek iti uray ania nga adigi a bato a pagdaydayawan; kagura dagitoy tiApo.

1 “Diyo idaton itiApoa Diosyo ti toro a baka wenno karnero nga adda depektona; kagura tiApodaytoy.

2 “No adda siasinoman a nakabasol itiApo

3 babaeniti panagdaydayaw ken panagserbina kadagiti sabali a didiosen wenno iti init, bulan wenno kadagiti bituen, banag a maikaniwas iti bilin tiApo,

4 palutpotenyo a naimbag. No pudno a napasamak daytoy a kinadakes iti Israel,

5 ipanyo dayta a tao iti ruar ti ili sayo batoen agingga a matay.

6 Nupaykasta, kasapulan ti panagtestigo ti dua wenno tallo a tao; saan a mapapatay no maysa la ti saksi.

7 Masapula dagiti saksi ti umuna a mangbato iti nakabasol ket sumaruno dagiti tattao; kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes.

8 “Nalabit nga addanto kaso a narigat a kedngan ti ukom a kas iti inggagara wenno saan nga inggagara a panagpapatay wenno riri maipapan iti sanikua wenno panangkabil iti maysa a tao a puon ti pakasugatanna. Inkay iti lugar a pinili tiApoa Diosyo a pagdaydayawan kenkuana,

9 ket idatagyo ti kasoyo kadagiti papadi a Levita ken iti agdama nga ukom tapno risutenda ti kaso.

10 Ipaulogda ti sentensia ket ibanagyo ti ibagada a maaramid.

11 Awatenyo ti ikeddengda ket tungpalenyo a nainget ti ibilinda.

12 Mapapatay ti siasinoman a mangsukir iti ukom wenno iti padi a madama nga agserserbi; kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes iti Israel.

13 Agbutengto ti amin a makadamag iti daytoy ket awanton ti makaitured nga agaramid iti kasta.

Dagiti Bilin maipapan iti Ari

14 “Intonmatagikuayon ti daga nga ited tiApoa Diosyo ket agnaedkayon sadiay, nalabit a kayatyonto ti maaddaan iti ari a kas kadagiti pagilian iti likmutyo.

15 Isaadyo nga ari ti pilien tiApoa Diosyo. Masapul a maysa kadagiti kadaraanyo ti isaadyo; diyo dutokan ti saan nga Israelita.

16 Maiparita maaddaan ti ari iti adu a kabalio nga usaren ti armadana; saan a mapalubosan nga agpagatang kadagiti kabalio idiay Egipto. Imbaga tiApoa saankayon nga agsubli sadiay.

17 Maiparita mangasawa iti adu ta daytoy ti mangyadayo kenkuana itiApo; saan nga agpabaknang a kadagiti pirak ken balitok.

18 No maisaad nga ari, masapul a maaddaan iti kopia ti libro maipapan kadagiti linteg ken pannursuro ti Dios a naadaw iti libro nga ay-aywanan dagiti papadi a Levita.

19 Masapul nga adda a kanayon kenkuana daytoy a libro ket basbasaenna iti unos ti panagbiagna tapno masursurona ti agbuteng itiApoken agtulnog a sipapasnek iti amin a bilin a nailanad iti daytoy a libro.

20 Iti kasta, dinanto ibilang ti bagina a nalalaing ngem dagiti padana nga Israelita ken dinanto mapanunot ti agsukir kadagiti bilin tiApo. Ket ti ari ken dagiti kaputotanna napautto ti panagturayna iti Israel.”

Ti Bingay dagiti Papadi

1 Intuloy ni Moises, “Awan ti daga iti Israel a maited kadagiti papadi a Levita. Pagbiagdanto dagiti sagut ken dagiti dadduma a daton itiApo.

2 Saandaa mapalubosan nga agtagikua iti daga a kas kadagiti dadduma a tribu; ti bingayda isu ti gundawayda nga agserbi a papadi kas inkari tiApo.

3 “No adda maidaton a toro a baka wenno karnero, maited kadagiti papadi ti abaga, ti pingping ken ti bituka.

4 Masapul a maited kadakuada ti umuna nga apit iti trigo, arak, lana ti olibo ken de lana.

5 Kadagiti amin a tribuyo, ti tribu ni Levi ti pinili tiAponga agserbi kenkuana a kas papadi iti agnanayon.

6 “Mabalin ti siasinoman a Levita iti uray ania nga ili ti Israel ti mapan iti lugar a pilien tiApoa pagdaydayawan kenkuana,

7 ket agserbi a padi itiApoa Diosna a kas kadagiti dadduma a Levita nga agserserbi sadiay.

8 Maipada ti kaadu ti awatenna a taraon iti kaadu ti taraon nga awaten dagiti dadduma a papadi. Mabalinna nga idulin ti aniaman nga ipatulod kenkuana ti familiana.

Ballaag a Maibusor iti Ugali dagiti Pagano

9 “Inton dumtengkayo iti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo, diyo tultuladen dagiti makarimon nga ugali dagiti tattao nga agnaed sadiay.

10 Diyoidatag dagiti annakyo a kas daton a mapuoran iti altaryo. Diyo palubos nga agan-anito wenno agbuybuyon dagiti tattaoyo wenno aggamud

11 wennoagipadles wenno makiumanda kadagiti espiritu dagiti natay.

12 Kagura tiApoa Diosyo dagiti agaramid kadagiti kastoy a makarimon a banag. Daytoy ti gapuna a paksiatennanto dagita a tattao bayat ti isusungadyo.

13 Masapula naan-anay ti kinapudnoyo itiApo.”

Ikari ti Dios nga Agibaon kadagiti Profeta

14 Kinuna ni Moises, “Iti daga nga inkay sakupen, agtulnog dagiti tattao iti pammagbaga dagiti agan-anito wenno dagiti agbuybuyon ngem saan nga ipalubos tiApoa Diosyo a kasta ti aramidenyo.

15 Mangpatanortoiti profeta a kas kaniak nga agtaud iti Israel. Masapul nga agtulnogkayo kenkuana.

16 “Iti daydi nga aldaw a panaguummongyo idiay Bantay Sinai, impakpakaasiyo a diyo koma mangngegen nga agsao tiApoken makitayo iti apuy ta mabutengkayo amangan no mataykayo.

17 Kinuna ngarud kaniak tiApo, ‘Nasayaat ti dawatda.

18 Mangibaonakto iti profeta a kas kenka nga agtaud kadakuada. Ibagakto kenkuana ti isaona ket ibagananto met kadagiti tattao ti amin nga ibilinko.

19 Agsaontoiti naganko, ket dusaekti siasinoman a di agtulnog kenkuana.

20 Ngem no adda profeta a diak binilin a mangipakaammo iti mensahe iti naganko, masapul a mapapatay gapu iti inaramidna. Kasta met ti maaramid iti siasinoman a profeta nga agsao iti nagan dagiti didiosen.’

21 “Nalabit a kayatyo nga ammoen no kasano a mailasinyo a saan a nagtaud itiApoti mensahe ti profeta.

22 No agsao ti profeta iti nagan tiApoket saan a mapasamak ti ibagana, saan ngarud a nagtaud itiApoti ibagana. Nagsao dayta a profeta iti bukodna a nakem, ket dikay agbuteng kenkuana.”

Dagiti Siudad a Pagkamangan

1 Intuloyni Moises, “Kalpasan ti panangparmek tiApoa Diosyo kadagiti tattao nga agnaed iti daga nga itedna a tagikuaenyo ken nasakupyon dagiti siudad ken balbalayda ket agtaengkayon sadiay,

2-3 bingbingayenyo ti daga iti tallo a paset; adda siudad ti tunggal paset a nalaka a papanan. No adda pimmatay, mabalinna ti agkamang iti maysa kadagitoy a siudad tapno masalakniban.

4 No makapapatay ti maysa a tao iti saanna a kabusor, mabalinna ti agkamang sadiay tapno saan a maan-ano.

5 Kas pangarigan, adda dua a tao a mapan mangayo iti kabakiran. Bayat ti panagpukan ti maysa, masukto ti ulo ti wasay ket mapuntaan ti kaduana a pakaigapuan ti pannakatayna. Mabalin ti nakapatay ti agkamang iti maysa kadagitoy a siudad tapno saan a maan-ano.

6 No maymaysa ti siudad ket adayo unay a papananna, nalabit a makamakam ti kabagian ti natay nga agibales ket gapu iti pungtotna, mapatayna ti tao nga awan basolna. Kinapudnona, aksidente laeng ti pannakatay ti tao a dina kabusor.

7 Daytoy ti gapuna nga ibilinko a mangilasinkayo iti tallo a siudad.

8 “Inton palawaen tiApoa Diosyo ti daga a masakupanyo a kas imbagana kadagiti kapuonanyo ket itedna ti amin a daga nga inkarina,

9 mangilasinkayto iti tallo pay a siudad. (Itednanto daytoy a daga no tungpalenyo ti amin nga imbilinko ita nga aldaw ken no ayatenyo tiApoa Diosyo ket agbiagkayo a kas mayannurot kadagiti pannursurona.)

10 Aramidenyo daytoy tapno dikay makabasol iti pannakapapatay iti tao nga awan basolna iti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo.

11 “Ngem no kas pangarigan igagara ti maysa a tao a patayen ti kabusorna sa mapan agkamang iti maysa kadagitoy a siudad,

12 paalanto dagiti panglakayen ti ilina ket yawatda iti kabagian nga agibales tapno patayenna.

13 Diyonto kaasian. Pukawenyo iti Israel daytoy a mammapatay tapno awanto ti pakaan-anoanyo.

Dagiti Mohon

14 “Diyoyalis ti mohon ti kaarrubayo a nabayagen nga inkabil dagiti kapuonanyo iti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo.

Linteg maipapan iti Panagsaksi

15 “Saannga umdas ti maysa a saksi tapno masentensiaan ti maysa a tao iti nakaidarumanna. Masapul nga adda dua a saksi a mangpaneknek a nakabasol ti maysa a tao.

16 No idarum ti maysa a tao ti padana a tao iti basol a dina inaramid,

17 masapul a dumatagda a dua iti imatang tiApoket usigen ida dagiti papadi ken dagiti ukom nga agserserbi sadiay.

18 Usigen a naimbag dagiti ukom ti kaso ket no saan a pudno ti pammabasol ti nagdarum a maibusor iti padana nga Israelita,

19 isu ti umawat iti dusa a maipatay koma iti indarumna. Kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes.

20 Madamagto ti amin ti napasamak; agbutengdanto ket awanton ti agaramid iti kasta a kinadakes.

21 Dikaymangngaasi; no biag ti inutangmo, biag met ti pagbayadmo, mata iti mata, ngipen iti ngipen, ima iti ima ken saka iti saka.”

Dagiti Linteg maipapan iti Gubat

1 Intuloy ni Moises, “No inkay gubaten dagiti kabusoryo ket makitayo dagiti lugan a pakigubat ken dagiti kabalio ken ti armada a nabilbileg ngem ti armadayo, dikay agbuteng kadakuada. Tulongannakayto tiApoa Diosyo a nangiruar kadakayo idiay Egipto.

2 Sakbay a makigubatkayo, masapul a mapan ti maysa a padi iti sangoanan dagiti soldado ket kunana:

3 ‘Tattao iti Israel, dumngegkayo! Ita nga aldaw, inkay makigubat. Dikay agbuteng kadagiti kabusoryo; dikay agdandanag.

4 Kumuyog kadakayo tiApoa Diosyo ket pagballigiennakayo.’

5 “Kalpasanna, kasaonto dagiti ofisiales dagiti tattao ket kunada: ‘Adda kadi kadakayo ti siasinoman a kaipatpatakderna ti balayna ngem dina pay inkonsagrar? No adda, masapul nga agawid amangan no matay iti paggugubatan ket sabali ti mangikonsagrar iti balayna.

6 Adda kadi kadakayo ti kalkalpasna a nagmula iti ubas ngem di pay nagburas kadagiti bungana? No adda, masapul nga agawid amangan no matay iti paggugubatan ket sabalinto ti aglak-am iti arakna.

7 Adda kadi kadakayo ti nakitulag a makiasawa? No adda, masapul nga agawid amangan no matay iti paggugubatan ket sabalinto ti mangasawa iti babai a nakitulaganna.’

8 “Kunanto pay dagiti ofisiales: ‘Adda kadi kadakayo ti mabuteng wenno napukawna ti tured-pakinakemna? No adda, masapul nga agawiden tapno di met tumakrot dagiti dadduma.’

9 Kalpasan ti panagsao dagiti ofisiales iti armada, mapili dagiti pangulo ti tunggal bunggoy.

10 “No rautenyo ti maysa a siudad, ikkanyo nga umuna iti gundaway dagiti umili a sumuko.

11 No luktanda dagiti ruangan ti siudad ket sumukoda, pagbalinenyo amin ida a tagabu ket kapilitan nga agtrabahoda kadakayo.

12 Ngem no saanda a sumuko, ket kaykayatda ti makigubat, lakuben ti armadayo ti siudad.

13 No tulongannakayo tiApoa mangparmek iti dayta a siudad, papatayenyo dagiti amin a lallaki sadiay.

14 Ngem mabalinyo nga alaen dagiti babbai ken ubbing, dagiti animal ken amin a masarakanyo iti siudad. Mabalinyo nga usaren ti amin a kukua dagiti kabusoryo. Inted kadakayo tiApoa Diosyo dagitoy.

15 Kastoy ti aramidenyo kadagiti siudad nga adayo iti daga a pagnaedanyonto.

16 “Ngem no sakupenyo dagiti siudad iti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo, papatayenyo dagiti amin nga agnaed.

17 Ikisapyo dagiti amin a tattao: dagiti Heteo, Amorreo, Cananeo, Perezeo, Heveo ken dagiti Jebuseo kas imbilin kadakayo tiAponga aramidenyo.

18 Papatayenyo ida tapno dikay agbasol itiApobabaen iti panangisuroda kadakayo kadagiti amin a makarimon a banag nga ar-aramidenda iti panagdaydayawda kadagiti didiosenda.

19 “No adda kayatyo a sakupen a siudad, diyo pukanen dagiti kayo nga agbunga, uray no mabayag a tiempo ti pananglakubyo. Kanenyo ti bunga ngem diyo dadaelen dagiti kayo; saanyo a kabusor dagiti kayo.

20 Mabalinyo ti agpukan kadagiti dadduma a kayo nga usarenyo iti pannakalakub ti siudad agingga a maparmekyo.”

Ti Kaso ti Pammapatay a Saan a Marisut

1 Intuloy ni Moises, “No adda masarakanyo a bangkay iti maysa a talon iti daga nga ited tiApoa Diosyo kadakayo, ket diyo ammo ti pimmatay,

2 masapul a mapan dagiti panglakayen ken dagiti ukomyo iti disso a nakaiwalangan ti bangkay ket rukodenda ti kaadayo ti tunggal ili iti kabangibang manipud iti nasao a disso.

3 Mangala dagiti panglakayen iti baka a saan pay a naipako manipud iti kaasitgan nga ili a nakasarakan iti bangkay.

4 Ipanda ti baka iti saan pay a naarado a daga, iti asideg ti maysa nga agay-ayus a waig ket rungdoenda sadiay ti tengnged ti baka.

5 Mapan met sadiay dagiti papadi a Levita, ta akemda ti mangusig ken mangeddeng iti amin a kaso a mainaig iti kinaranggas. Pinili ida tiApoa Diosyo tapno agserbida kenkuana ken mangbendision iti naganna.

6 Amin a pangulo ti ili a kaasitgan iti lugar a nakasarakan iti bangkay buggoanda ti imada iti rabaw ti baka

7 sada kuna, ‘Saan a dakami ti pimmatay iti tao ket dimi ammo no siasino ti pimmatay.

8 Pakawanem, OApo, dagiti tattaom nga Israelita nga inispalmo idiay Egipto. Pakawanennakami ket dinakam pabasolen iti ipapatay ti tao nga awan basolna.’

9 Ngarud, gapu ta inaramidyo ti pagayatan tiApo, awanto ti sungsungbatanyo iti pammapatay.

Maipapan kadagiti Babbai a Balud iti Gubat

10 “Inton pagballigiennakayo tiApoa Diosyo, ket agalakayo kadagiti balud ti gubat,

11 nalabit nga adda makakita iti napintas a babai a pagduyosan ti riknana ket kayatna nga asawaen.

12 Isangpetna iti balayna, pakalboanna, pagikukoenna

13 ken pasuktanna ti pagan-anayna. Masapul nga agyan iti balayna ket makabulan a dung-awanna dagiti nagannak kenkuana; kalpasanna, mabalinnan nga asawaen.

14 No dinanton kayat ti babai, masapul a wayawayaanna. Gapu ta pinilitna a kinaidda, dina mabalin nga ilako a kas tagabu.

Ti Kalintegan ti Inauna nga Anak a Lalaki

15 “Kas pangarigan adda lalaki a dua ti assawa. Ngem kadagitoy a dua, kaykayatna ti maysa. Ita, agpadada nga aganak iti lalaki, ngem ti anak ti asawa a dina kaykayat ti immuna a naipasngay.

16 Inton ikeddeng ti lalaki a bingayenna ti sanikuana kadagiti annakna, dina idumduma ti anak ti magusgustoanna nga asawa babaen iti pannangtedna kenkuana iti bingay koma ti inauna nga anak.

17 Masapul a doble ti bingay ti inauna uray no saan nga anak ti idumdumana nga asawa. Masapul a bigbigenna ti inauna nga anakna ket itedna ti bingayna kas ituyang ti linteg.

Ti Nasukir nga Anak

18 “No nasukir ti maysa nga anak, ket dina italtalek ti panangdisiplina dagiti nagannak kenkuana,

19 masapul nga idatag dagiti nagannak kadagiti panglakayen ti ili tapno mausig.

20 Kastoy ti ibagada kadagiti panglakayen: ‘Nasubeg daytoy nga anakmi. Kanayonnakami a supringen ket dinakami dengdenggen. Mammartek ken gastador.’

21 Kalpasanna, masapul a batoen dagiti tattao agingga a matay ket iti kasta, maikkat daytoy a kinadakes. Maammoanto daytoy ti amin nga umili ti Israel ket agbutengdanto.

Nadumaduma a Linteg

22 “No ibitinyo iti adigi ti bangkay ti maysa a tao a pinatayyo a kas dusa ti krimen nga inaramidna,

23 masapulnga ikaliyo met laeng ti bangkay iti dayta nga aldaw. Diyo pagpatpatnagen a nakabitin gapu ta ti bangkay a sibibitin, yegna ti lunod ti Dios iti daga. No diyo ikali a dagus, matulawan ti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo.

1 “Nomakitayo a nakabulos ti baka wenno karnero ti padayo nga Israelita, diyo baybay-an. Tiliwenyo sayo ipan iti akinkukua.

2 Ngem no adayo unay ti taengna wenno diyo ammo no siasino ti akinkukua, yawidyo ti animal. Itedyo no umay tuntonen ti akinkukua.

3 Kasta met ti aramidenyo no makasarakkayo iti asno wenno pagan-anay wenno aniaman a napukaw ti padayo nga Israelita.

4 “No makitayo a nakusbo ti asno wenno baka ti padayo nga Israelita, diyo baybay-an. Tulonganyo a mangpatakder iti animalna.

5 “Maiparit nga agkawes ti babai iti kawes ti lalaki wenno ti lalaki iti kawes ti babai. Kagura tiApoa Diosyo dagiti tattao nga agaramid iti kasta.

6 “No makasarakkayo iti umok ti billit iti kayo wenno iti daga ket adda tumatayab a manguk-ukop wenno mangsalsallukob kadagiti piekna diyo alaen ti tumatayab.

7 Mabalinyo nga alaen dagiti piek ngem bulosanyo ti inada tapno narang-ay ket napautto ti panagbiagyo.

8 “No mangbangonkayo iti baro a balay, masapul a barandiliasanyo ti tuktokna tapno awan sungsungbatanyo no adda matnag ket matay.

9 “Dikayagitukit iti sabali a mula iti kaubasanyo. No aramidenyo ti kasta, maparitankayo nga aglak-am iti bunga ti ubas wenno iti sabali nga imulayo.

10 “Diyo pagkuyogen ti baka ken ti asno nga agarado.

11 “Dikay agkawes iti pagan-anay a naabel iti de lana ken linen.

12 “Baruyboyanyodagiti uppat a suli ti pagan-anayyo.

Linteg maipapan iti Kinabirhen ti Maysa a Babai

13 “Kas pangarigan mangasawa ti maysa a lalaki ket kalpasanna saannan a kayat ti babai;

14 no padpadaksenna ti asawana ket ibagana a saan gayam a birhen idi agkasarda,

15 masapul nga alaen dagiti nagannak iti babai ti puraw nga ules a nagkaiddaan dagiti agassawa iti umuna a rabii sada idatag iti korte a buklen dagiti pangulo ti ili.

16 Kunanto ti ama ti babai, ‘Intedko toy anakko nga asawaen daytoy a lalaki; ita, dina met kayaten.

17 Padpadaksenna ti anakko ket ibagbagana a saan a birhen idi agkasarda. Ngem adtoy ti pammaneknek a birhen ti anakko; kitaenyo ti ules a nagkaiddaanda iti umuna a rabii!’

18 Masapul nga alaen dagiti panglakayen ti lalaki sada kabilen.

19 Pagmultaenda pay iti 100 a bagi ti pirak ket itedda ti kuarta iti ama ti babai gapu ta imbabainna ti maysa a balasang iti Israel. Saan la a dayta; agtalinaedda nga agassawa ket dina mabalin nga isina ti babai iti unos ti panagbiagna.

20 “Ngem no pudno ti pammabasol ket awan ti pammaneknek a birhen ti babai,

21 iruarda sada ipan iti ruangan ti balay ni amana. Sadiay ti pangbatoan kenkuana dagiti lallaki iti siudad agingga a matay. Nakababain ti inaramidna iti Israel gapu ta nakikaidda iti lalaki sakbay a nakiasawa idinto nga agnanaed pay laeng iti balay ni amana. Kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes.

22 “No masukalan a kakaiddaen ti maysa a lalaki ti asawa ti sabali, masapul a mapapatayda a dua. Kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes.

23 “No matiliwan ti maysa a lalaki iti maysa nga ili a makikakaidda iti babai a naitulag a mayasawa,

24 ipanyo ida a dua iti ruar ti ili ket batoenyo ida agingga a matayda. Mapapatay ti babai gapu ta saan a nagpaarayat idinto nga adda iti ili nga adda makangngeg kenkuana. Mapapatay met ti lalaki gapu ta kinaiddana ti babai a naitulag iti padana nga Israelita. Kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes.

25 “No ramesen ti maysa a lalaki ti maysa a balasang a masabatna iti away a naitulag a mayasawa, ti laeng lalaki ti mapapatay.

26 Awan ti pakaan-anoan ti babai ta awan ti inaramidna a pakaigapuan ti pannakapapatayna. Maipada daytoy a kaso iti kaso ti maysa a lalaki a mangdarup iti padana a lalaki ket patayenna.

27 Ngamin, rinames ti lalaki ti naitulag a babai iti putputong a lugar nga awan umarayat kenkuana.

28 “Nomatiliwan ti maysa a lalaki a mangramrames iti maysa a balasang a saan a naitulag a mayasawa,

29 masapul a mangted iti 50 a bagi ti pirak iti ama ti babai a kas sab-ong ket asawaenna ti babai gapu ta pinilitna. Dina mabalin nga isina iti unos ti panagbiagna.

30 “Maiparita kaiddaen ti maysa a tao ti siasinoman kadagiti assawa ni amana tapno saan a maibabain ti naganak kenkuana.”

Dagiti Mailaksid kadagiti Tattao ni Yahweh

1 Intuloy ni Moises, “Saan a maibilang kadagiti tattao tiApoti siasinoman a lalaki a nakapon wenno naputed ti mabagbagina.

2 “Saan a maibilang kadagiti tattao tiApoti maysa a bastardo wenno dagiti kaputotanna, uray iti maikasangapulo a kaputotan.

3 “Saana maibilang kadagiti tattao tiApoti maysa nga Ammonita wenno Moabita—wenno ti siasinoman a kaputotanda uray iti maikasangapulo a kaputotan.

4 Didakayinikkan iti kanen ken danum idi magnakayo iti dagada kalpasan ti iruruaryo idiay Egipto. Tinangdananda ketdi ni Balaam nga anak ni Beor a taga-Peor iti probinsia ti Mesopotamia tapno ilunodnakayo.

5 Ngemsaan nga impangag tiApoa Diosyo ni Balaam. Pinagbalinna ketdi a bendision daydi lunod gapu ta inay-ayatnakayo tiApo.

6 Bayat ti panagtalinaedyo a maysa a pagilian, dikay agaramid iti aniaman a mangted iti pagimbagan wenno pagrang-ayanda.

7 “Diyo laisen dagiti Edomita, ta kabagianyo ida. Diyo met laisen dagiti Egipcio, ta nagnaedkayo idi iti dagada.

8 Mabalin a maibilang kadagiti tattao tiApodagiti annakda manipud iti maikatlo a kaputotan.”

Tapno Nadalus ti Kampo dagiti Soldado iti Tiempo ti Gubat

9 “Iti tiempo ti gubat, saankayo nga agaramid iti uneg ti kampo ti aniaman a mamagbalin kadakayo a narugit iti imatang ti linteg.

10 No agbalin a narugit ti maysa a lalaki gapu ta agruar iti kissit bayat ti panagtagtagainepna iti rabii, masapul nga agyan nga agmalmalem iti ruar ti kampo.

11 Masapul nga agdigos iti mumalemen ket inton lumnek ti init, sumrek met laeng iti kampo.

12 “Masapul nga adda disso iti ruar ti kampo a mabalinyo a pagkasilyasan.

13 Kas paset ti aruatenyo, mangitugotkayo iti pagkaliyo iti abut no umiblengkayo; kalpasanna, gaburanyo met laeng ti rugityo.

14 Pagtalinaedenyo a nadalus ti kampoyo gapu ta adda tiApoa Diosyo iti kampoyo a mangsalaknib kadakayo ken mangparmek kadagiti kabusoryo. Dikay agaramid iti aniaman a naalas a panggapuan tiApoa mangbaybay-a kadakayo.

Nadumaduma a Linteg

15 “No agkamang kadakayo ti maysa a tagabu, diyo pagsublien iti apona.

16 Bay-anyo nga agnaed iti uray sadino a lugar kadagiti iliyo a pilienna. Saanyo nga idadanes.

17 “Maiparititi maysa nga Israelita, lalaki man wenno babai, nga agbalin a balangkantis iti templo.

18 Diyo ipan iti templo tiApoa Diosyo ti matgedan ti maysa a balangkantis tapno idatonyo a pangtungpal iti kariyo. Kagura tiApodagiti balangkantis ti templo.

19 “Noagpautangkayo iti kuarta, taraon wenno uray ania iti padayo nga Israelita, diyo paanakan.

20 Mabalinyo a paanakan ti ipautangyo iti ganggannaet, ngem diyo paanakan ti ipautangyo iti padayo nga Israelita. Tungpalenyo daytoy a bilin tapno bendisionannakayto tiApoa Diosyo iti amin nga aramidyo iti daga a sakupenyo.

21 “Noagkarikayo itiApoa Diosyo, diyo itantan a tungpalen, ta awan duadua a singirennakayo ket agbasolkayo.

22 Saankayo a makabasol no dikay agkari itiApo,

23 ngem no agkarikayo iti agtaud iti nakemyo, masapul a tungpalenyo.

24 “No magnakayo iti kaubasan ti maysa a tao, mabalinyo ti mangan kadagiti ubas iti kaykayatyo. Ngem dikay mangibasket iti yawidyo.

25 No magnakayo iti katrigoanna, mabalinyo a kanen ti amin a mapurosyo ngem dikay agani iti trigo.”

Linteg iti Panagsina ti Agassawa ken Panagasawa Manen

1 Intuloyni Moises, “No mangasawa ti maysa a lalaki ket iti saan a mabayag, dinan kayat ti asawana ta adda natakuatanna a dina kayatkenkuana, mabalinna ti agaramid iti kasuratan ti panagsina sana pagtalawen.

2 No agasawa ti babai a naisina iti sabali a lalaki,

3 ket ikeddeng ti asawana ti panangisina kenkuana, ikkanna iti kasuratan ti panagsina sana papanawen. Wenno kas pangarigan matay ti maikadua nga asawana,

4 saan a maipalubos nga asawaen manen ti immuna nga asawana. Ibilang ti lalaki a natulawan ti babai. No asawaen manen ti lalaki, ti umuna nga asawana, saan a nasayaat daytoy iti imatang tiApo. Diyo tulawan ti daga nga ited kadakayo tiApoa Diosyo.

Nadumaduma a Linteg

5 “No kaas-asawa ti maysa a lalaki, saan a mabalin nga agsoldado wenno agserbi iti pagilian. Agtalinaed iti balayna iti las-ud ti makatawen ket paragsakenna ti asawana.

6 “No pautanganyo ti maysa a tao, diyo alaen ti gilinganna a kas salda ti impautangyo ta daytoy ti aramatenna a pangisagana iti pagbiag ti familiana.

7 “Mapapatayti siasinoman a mangitalaw iti padana nga Israelita tapno tagabuen wenno ilakona. Kastoy ti panangikkatyo iti daytoy a kinadakes iti gimongyo.

8 “Nomaipapan iti kukutel, tungpalenyo ti amin nga ibilin dagiti papadi a Levita.

9 Laglagipenyoti inaramid tiApoa Diosyo ken ni Miriam idi rimmuarkayo idiay Egipto.

10 “Nopautanganyo ti maysa a tao, dikay sumrek iti balayna tapno alaenyo ti pangigawidyo iti utangna.

11 Aguraykayo iti ruar ket bay-anyo nga isu ti mangted iti isaldana.

12 No napanglaw ti immutang, diyo pagpatnagen ti pagan-anayna iti balayyo.

13 Isubliyo ti kawes sakbay a lumnek ti init tapno adda pagturogna. Agyamanto ket maragsakanto kadakayo tiApoa Diosyo.

14 “Diyosauren ti napanglaw ken marigrigat a patangtangdanan nga adipen, padayo man nga Israelita wenno ganggannaet nga agnaed iti iliyo.

15 Sakbay a lumnek ti init, itedyo ti tangdan ti nagtrabaho iti dayta nga aldaw. Masapulna ket ninamnamana a maalana ti sueldona. No saanyo nga ited, umasug itiApoket ipulongnakayo ket makabasolkayo.

16 “Saana mapapatay dagiti nagannak gapu iti dakes nga inaramid dagiti annakda. Saan met a mapapatay dagiti annak gapu iti dakes nga inaramid dagiti nagannak. No siasino ti agaramid iti dakes, isu met laeng ti agsagaba iti dusa iti inaramidna.

17 “Diyoikkaten ti kalintegan dagiti ganggannaet wenno dagiti ulila. Diyo alaen ti kawes ti balo a babai a kas salda ti utangna.

18 Ibilinko daytoy kadakayo ta tagabukayo met idi idiay Egipto ket winayawayaannakayo tiApo.

19 “Noaganikayo ket adda malipatanyo a binettek iti talonyo, diyo sublienen. Ibatiyo sadiay para kadagiti ganggannaet, ul-ulila ken balo a babbai tapno bendisionannakayo tiApoa Diosyo iti amin nga aramidyo.

20 No nagburaskayo iti oliboyo, saanyon a sublien a burasen dagiti nabati. Agpaayda kadagiti ganggannaet, ul-ulila ken balo a babbai.

21 No nagburaskayon iti ubasyo, saanyon a sublien dagiti nalabsanyo. Bay-anyo dagiti nabati nga agpaay kadagiti ganggannaet, ul-ulila ken balo a babbai.

22 Laglagipenyo a tagabukayo met idi idiay Egipto. Isut’ gapuna nga ibilinko nga aramidenyo daytoy.