Ti Pangngarig maipapan iti Agmulmula
1 Iti dayta met la nga aldaw, pimmanaw ni Jesus iti balay, ket napan nagtugaw iti igid ti dan-aw tapno mangisuro.
2 Gaputa adu unay ti tao nga immaribungbong kenkuana, limmugan iti bangka sa nagtugaw. Nagtakder dagiti tattao iti sang-at.
3 Insursurona ida kadagiti adu a bambanag babaen iti pangngarig.
Kinunana: “Adda maysa a tao a napan nagpurruak iti bukel.
4 Idi agpurpurruak, nagdisso ti sumagmamano a bukel iti igid ti dalan ket tinuktok dagiti tumatayab.
5 Adda met sumagmamano a bukel a nagdisso iti kabatoan a bassit laeng ti dagana. Gapu ta narabaw ti dagana, nabiit a nagtubo dagiti bukel.
6 Idi makatangkayagen ti init, nalaylay dagiti apagtubo a mula ket nagangoda a dagus agsipud ta di unay nakauneg dagiti ramutda.
7 Nagdisso met ti sumagmamano a bukel iti nagtuboan dagiti siitan a mula a dimmakkel ken nangleppes kadakuada.
8 Ngem nagdisso ti dadduma a bukel iti nadam-eg a daga, ket nagdawada: adda nagdawa iti sangagasut, adda met innem a pulo ken adda pay tallopulo.”
9 Inggibus ni Jesus, “Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat!”
Ti Panggep dagiti Pangngarig
10 Napan dagiti adalan ken ni Jesus ket sinaludsodda, “Apay nga aramatem dagiti pangngarig no agsaoka kadagiti tattao?”
11 Simmungbat ni Jesus, “Naited kadakayo ti panangammo kadagiti palimed ti Pagarian ti Langit, ngem kadakuada, saan.
12 Tati addaan, maikkanto pay iti ad-adu tapno aglaplapusanan ngem ti awanan, maikkatto pay uray ti bassit nga adda kenkuana.
13 Daytoy ti gapuna nga aramatek dagiti pangngarig no agsaoak kadakuada: ta kumitkitada ngem dida makailasin, agdengdengngegda ngem dida makaawat.
14 Itikasta, matungpal ti padto ni Isaias maipapan kadakuada:
‘Dengngegkayto la a dengngeg ngem dikay makaawat;
Kitakayto la a kita ngem dikay makailasin.
15 Agsipud ta natangken ti ulo dagitoy a tattao,
Sinullatanda dagiti lapayagda,
Ken inkidemda dagiti matada,
Amangan no makakita ken makangngegda, ket makaawatda,
Ken amangan no agsublida kaniak, kuna ti Dios,
Ket paimbagek ida.’
16 “Ngemnagasatkayo ta makakita dagiti matayo ken makangngeg dagiti lapayagyo!
17 Laglagipenyo nga adu a profeta ken dadduma pay a tattao ti Dios ti nagtarigagay a kumita kadagiti makitayo, ngem dida nakita, ken dumngeg kadagiti mangngegyo, ngem dida nangngeg.”
Ilawlawag ni Jesus ti Pangngarig maipapan iti Agmulmula
18 “Denggenyo ngarud ti kaipapanan ti pangngarig maipapan iti agmulmula:
19 “Dagiti dumngeg iti sao maipapan iti Pagarian ngem dida maawatan, mayarigda iti bukel a nagdisso iti igid ti dalan. Umay ti Managdakdakes ket rabsutenna ti naimula kadakuada.
20 Ti bukel a nagdisso iti kabatoan iladawanna dagiti tattao a siraragsak nga umawat iti mensahe apaman a mangngegda.
21 Ngem saan nga umuneg ti sao kadakuada ket saanda nga agbayag. Isut’ gapuna a maupayda a dagus no dumteng ti rigrigat ken pannakaidadanes gapu iti sao.
22 Ti bukel a nagdisso iti kasisiitan iladawanna dagiti nakangngeg iti sao. Gapu kadagiti pakaringgoran iti daytoy a biag ken ti panagagum iti kinabaknang, lineppesda ti sao ket dida agbunga.
23 Ti bukel a naimula iti nadam-eg a daga iladawanna dagiti dumngeg ken makaawat iti sao ket agbungada; adda makaibunga iti sangagasut, adda makainnem a pulo ket adda pay makatallopulo.”
Ti Pangngarig maipapan kadagiti Ruot
24 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana: “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda maysa a tao a nagpurruak iti nasayaat a bukel iti talonna.
25 Iti maysa a rabii, idi matmaturog dagiti tattao, napan ti kabusorna ket nagmula iti ruotiti nagbabaetan dagiti trigo, sa pimmanaw.
26 Idi dimmakkel dagiti mula, ket mangrugidan nga agdawa, nagparang met dagiti ruot.
27 Napan dagiti adipen iti akinkukua iti talon ket kinunada kenkuana. ‘Apo, nasayaat met a bukel ti immulam iti talonmo; ngem apay nga adda metten dagiti ruot?’
28 “ ‘Aramid ti kabusor dayta,’ kinunana.
“ ‘Kayatmo nga inkami paruten dagiti ruot?’ sinaludsodda.
29 “Insungbatna, ‘Saan, amangan no mairaman a maparut dagiti trigo no parutenyo dagiti ruot.
30 Bay-anyo nga aggiddan a dumakkel dagiti trigo ken ruot. Ket inton panagani, ibagakto kadagiti agani nga unaenda a paruten dagiti ruot, sada reppeten nga ipuor. Kalpasanna, anienda dagiti trigo ket idulinda iti kamaligko.’ ”
Ti Pangngarig maipapan iti Bukel ti Mostasa
31-32 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana: “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda maysa a tao a mangala iti bukel ti mostasaket imulana iti talonna. Ti mostasa ti kabassitan kadagiti amin a bukel, ngem inton dumakkel, isu ti kadakkelan kadagiti amin a mula. Agbalin a kayo ket agumok dagiti tumatayab kadagiti sangsangana.”
Ti Pangngarig maipapan iti Lebadura
33 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana, “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Mangala ti maysa a babai iti lebadura sana igamay iti uppat a pulo a litro nga arina. Gapu iti lebadura, bumsog ti entero a masa.”
Ti Panangaramat ni Jesus kadagiti Pangngarig
34 Inaramat ni Jesus dagiti pangngarig iti panangibagana amin kadagitoy a bambanag kadagiti tattao. Dina kasao ida no di agaramat iti pangngarig.
35 Inaramidnadaytoy tapno matungpal ti insao ti profeta:
“Aramatekto dagiti pangngarig no makisaoak kadakuada;
Ibagakto kadakuada dagiti bambanag a di pay naammoan manipud naparsua ti lubong.”
Ipalawag ni Jesus ti Pangngarig maipapan kadagiti Ruot
36 Pinanawan ni Jesus dagiti tattao ket simrek iti balay. Napan kenkuana dagiti adalanna ket kinunada, “Ilawlawagmo man kadakami ti pangngarig maipapan kadagiti ruot iti talon.”
37 “Ti tao a nagmula iti nasayaat a bukel isu ti Anak ti Tao,” insungbat ni Jesus.
38 “Ti talon isu ti lubong. Ti nasayaat a bukel isuda dagiti annak ti Pagarian. Dagiti ruot isuda dagiti annak ti Managdakdakes.
39 Ti kabusor a nagmula kadagiti ruot isu ti Diablo. Ti panagani isu ti kanibusanan ti lubong, ket dagiti agani isuda dagiti angheles.
40 Kas iti pannakaurnong ken pannakapuor dagiti ruot, kastanto met ti mapasamak inton aggibus ti lubong.
41 Ibaonto ti Anak ti Tao dagiti anghelesna a mangurnong ken mangikkat manipud iti Pagarianna dagiti amin a pakaigapuan ti panagbasol dagiti tattao ken dagiti amin a managdakdakes.
42 Isebbadanto ida iti gumilgil-ayab nga apuy. Sadiay, agsasangit ken agngangaretngetdanto.
43 Kalpasanna, agraniagto dagiti tattao ti Dios a kas init iti Pagarian ni Amada. Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat.”
Ti Pangngarig maipapan iti Naikali a Gameng
44 “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda tao a nakasarak iti gameng a naikali iti maysa a talon. Gaburanna met laeng ket iti ragsakna, mapanna ilako amin a sanikuana sa agsubli tapno gatangenna dayta a talon.”
Ti Pangngarig maipapan iti Perlas
45 “Mayarig pay ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda agtagtagilako nga agsapsapul iti napipintas a perlas.
46 No makasarak iti naidumduma ti pintasna, ilakona amin a sanikuana ket gatangenna dayta a perlas.”
Ti Pangngarig maipapan iti Iket
47 “Mayarig met ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda sumagmamano a mangngalap a mangiwayat iti iketda iti dan-aw ket makaalada iti amin a kita ti ikan.
48 No mapnon ti iket, isang-atda sada agtugaw a mamaglalasin kadagiti ikan. Ikargada dagiti nasayaat kadagiti tiklis ket ibellengda dagiti dakes.
49 Kastoyto met inton aggibus ti lubong. Rummuarto dagiti angheles ket ilasindanto dagiti dakes a tattao kadagiti naimbag.
50 Isebbadanto dagiti dakes iti gumilgil-ayab nga apuy. Sadiay, agsasangit ken agngaretngetdanto.”
Dagiti Baro ken Daan a Gameng
51 Sinaludsod ni Jesus kadakuada, “Maawatanyo kadi daytoy?”
“Wen,” insungbatda.
52 Iti kasta, kinuna ni Jesus kadakuada, “Ngarud, kayatna a sawen a tunggal maestro iti Linteg nga agbalin nga adalan iti Pagarian ti Langit, mayarig iti agtagibalay a mangiruar kadagiti baro ken daan a gameng iti kuarto a pagiduldulinanna.”
Maumsi ni Jesus idiay Nazaret
53 Idi nasaon ni Jesus dagitoy a pangngarig, pimmanaw iti dayta a lugar,
54 ket nagsubli iti ilina. Nangisuro iti sinagogada ket nagsiddaaw dagiti nagdengngeg kenkuana.
“Sadino ti nangalaanna iti kasta a sirib ken pannakabalin nga agaramid kadagiti milagro?” sinaludsodda.
55 “Saan aya nga isu ti anak ti karpintero? Saan aya a ni Maria ti inana ket da Santiago, Jose, Simon ken Judas dagiti kakabsatna?
56 Saan aya nga agnanaed ditoy dagiti kakabsatna a babbai? Sadino ngarud ti nangalaanna amin kadagitoy?”
57 Inumsidangarud ni Jesus. Kinuna ni Jesus kadakuada, “Mapadayawan ti profeta iti amin a lugar malaksid iti ilina ken iti bukodna a familia.”
58 Bassit laeng ti milagro nga impakitana sadiay agsipud ta awan pammatida kenkuana.