Category: 1 Ar-ari

Ti Kaubasan ni Nabot

1 Iti asideg ti palasio ni Ari Ahab idiay Jezreel, adda kaubasan ti maysa a tao nga agnagan iti Nabot.

2 Iti naminsan, kinuna ni Ahab ken ni Nabot, “Itedmo kaniak ti kaubasan; asideg ti kaubasan iti palasiok ket kayatko a mulaan ti daga iti natnateng. Ania ti kaykayatmo? Suktak iti nasaysayaat a kaubasan wenno gatangek?”

3 “Tinawidko daytoy a kaubasan kadagiti kapuonak,” insungbat ni Nabot. “Iparit tiAponga itedko kenka!”

4 Nagawid ni Ahab a mariribuk ken makapungtot gapu iti sinao ni Nabot kenkuana. Nagidda iti katrena, simmango iti diding ket dina kayat ti mangan.

5 Napan kenkuana ni Jezebel nga asawana ket sinaludsodna, “Apay a mariribukanka? Apay a dimo kayat ti mangan?”

6 Insungbat ni Ahab, “Gapu iti imbaga kaniak ni Nabot. Insingasingko a gatangek ti kaubasanna wenno suktak iti sabali a kaubasan no dayta ti kayatna ngem imbagana a diak mabalin a tagikuaen ti kaubasanna!”

7 “Saan kadi a sika ti ari?” insungbat ni Jezebel. “Ala, bumangonkan ket agragsak ken manganka. Alaek ti kaubasan ni Nabot nga agpaay kenka!”

8 Nangaramid ti reyna iti sumagmamano a surat. Infirmana ti nagan ni Ahab kadakuada, minarkaanna iti timbre ti ari sana impatulod ida kadagiti ofisiales ken kadagiti mabigbigbig nga umili ti Jezreel.

9 Kastoy ti linaon ti surat: “Mangipakdaarkayo iti aldaw a panagayunar. Ummongenyo dagiti tattao ket itedyo ken ni Nabot ti kangrunaan a pagtugawan.

10 Mangalakayo iti dua a managdakdakes a lallaki a mangpabasol kenkuana iti rupanrupa nga ilunlunodna ti Dios ken ti ari. Kalpasanna, ipanyo iti ruar ti siudad ket uborenyo agingga a matay.”

11 Inaramid dagiti ofisiales ken dagiti kangrunaan nga umili ti Jezreel ti imbilin ni Jezebel.

12 Impakaammoda ti aldaw a panagayunar, inummongda dagiti tattao ket pinagtugawda ni Nabot iti kangrunaan a pagtugawan.

13 Iti imatang ti publiko, pinabasol dagiti dua a baliodong ni Nabot nga ilunlunodna ti Dios ken ti ari. Ngarud, naipan ni Nabot iti ruar ti siudad ket binatobatoda agingga a natay.

14 Pinaibagada ken ni Jezebel ti pannakapapatay ni Nabot.

15 Apaman a naammoan daytoy ni Jezebel, kinunana ken ni Ahab, “Natayen ni Nabot. Tagikuaemon ti kaubasanna a dina kayat nga ilako kenka.”

16 Dinagdagus ni Ahab ti napan iti kaubasan tapno tagikuaenna.

17 Kinuna ni Yahweh ken ni Elias a profeta a taga-Tisbe,

18 “Inka ken ni Ahab nga ari ti Samaria. Adda ita iti kaubasan ni Nabot tapno tagikuaenna.

19 Ibagam kenkuana a siak, ni Yahweh, kastoy ti kunak kenkuana: ‘Kalpasan ti panangpapataymo iti tao, alaem pay kadi ti kukuana?’ Ibagam kenkuana a kastoy ti kunak, ‘Iti mismo a disso a nangdilpatan dagiti aso iti dara ni Nabot, dilpatandanto met ti daram—wen, ti bukodmo a dara!’”

20 Idi makita ni Ahab ni Elias, kinunana, “Nasarakannak kadi met laengen, sika a kabusorko?”

Insungbat ni Elias, “Wen, gapu ta impamaysam ti agaramid iti dakes iti imatang tiApo.

21 Kastoy ngarud ti kuna kenka tiApo, ‘Yegko kenka ti didigra. Pukawenkanto, kasta met ti tunggal lalaki iti familiam, adipen man wenno siwawaya.

22 Maipadanto ti familiam iti familia ni Ari Jeroboam nga anak ni Nebat ken iti familia ni Ari Baasa nga anak ni Ahija, gapu ta pinagpungtotnak iti panangisungsongmo nga agbasol ti Israel.’

23 Nomaipapan ken ni Jezebel, kuna tiApoa rangrangkayento dagiti aso ti bangkayna iti siudad ti Jezreel.

24 Ket ti siasinoman a kabagiam a matay iti uneg ti siudad, kanento dagiti aso ket ti siasinoman kadakuada a matay iti away kanento dagiti buitre.”

(

25 Awanen ti kas ken ni Ahab a nangipamaysa a namimpinsan a nagaramid iti dakes iti imatang ni Yahweh—babaen iti panangsugsog ni Jezebel nga asawana.

26 Nakarimrimon ti inaramidna iti panagdaydayawna kadagiti imahen, kas kadagiti Amorreo a pinagtalaw ni Yahweh iti daga idi sumangpet dagiti Israelita.)

27 Idi malpas ti panagsao ni Elias, rinay-ab ni Ahab ti pagan-anayna, inuksobna ket nagarruat iti nakersang a lupot. Dina kayat ti mangan. Naturog a sikakawes iti nakersang a lupot ket nagpagnapagna a malmalday ken masmasnaayan.

28 Kinuna ni Yahweh ken ni profeta Elias,

29 “Dimo kadi madlaw ti panagpakumbaba ni Ahab iti imatangko? Gapu ta inaramidna daytoy, saankonto a yeg ti didigra bayat ti panagbiagna. Idissuorkonto ti didigra iti familia ni Ahab inton panawen ti anakna a lalaki.”

Ballaagan ni Micaias ni Ahab

1 Tallo a tawen nga adda kappia iti nagbaetan ti Israel ken Siria.

2 Ngem iti maikatlo a tawen, napan kinita ni Jehosafat nga ari ti Juda ni Ahab nga ari ti Israel.

3 Sinaludsod ni Ahab kadagiti ofisialesna, “Kukuatayo ti Ramot idiay Galaad. Apay nga awan pay inaramidtayo tapno isubli ti ari ti Siria kadatayo?”

4 Ket kinuna ni Ahab ken ni Jehosafat, “Kayatmo kadi ti kumuyog kaniak a mangraut iti Ramot?”

“Madadaanak inton nakasaganaka,” insungbat ni Jehosafat, “kasta met dagiti soldadok ken dagiti soldado a nagkabalio.

5 Ngem umuna pay a makiumanka itiApo.”

6 Inayaban ni Ahab dagiti profeta—agarup uppat a gasutda—ket sinaludsod ti ari, “Rumbeng ngata a rautek ti Ramot?”

“Rautem, pagballigiennaka tiApo,” insungbatda.

7 Ngem sinaludsod ni Jehosafat, “Awan kadin sabali a profeta a mabalin a pakiumanan itiApo?”

8 “Adda pay maysa,” insungbat ni Ahab. “Isu ni Micaias nga anak ni Imla. Ngem kagurgurak ta awan pay naimbag nga impadtona maipapan kaniak; pasig a dakes.”

“Saan a rumbeng a sawem dayta!” kinuna ni Jehosafat.

9 Ngarud, inayaban ni Ari Ahab ti maysa nga ofisial nga agserserbi kenkuana ket binilinna a dagdagusenna a mapan alaen ni Micaias.

10 Adda dagiti dua nga ari iti pagirikan iti ruar ti ruangan ti Samaria. Agtutugawda iti bukodda a trono ken sikakawesda iti pagan-anayda a kas ari. Iti sangoananda, agipadpadto dagiti amin a profeta.

11 Maysa kadagiti profeta, ni Zedekias nga anak ni Kenaana, ti nangaramid kadagiti sinan-sara a landok ket kinunana ken ni Ahab, “Kastoy ti sao tiApo: ‘Dagitoyto ti aramatem a pakigubat kadagiti taga-Siria agingga a maparmekmo ida.’”

12 Kasta met ti imbaga dagiti dadduma a profeta. “Rautem ti Ramot ket agballigika,” kinunada. “Pagballigiennaka tiApo.”

13 Kabayatanna, kinuna ti naibaon a mangala ken ni Micaias, “Sangsangkamaysa dagiti profeta nga agkuna nga agballigi ti ari. Masapul a kasta met ti sawem.”

14 Ngem insungbat ni Micaias, “Isapatak iti nagan ti sibibiag ngaApoa no ania ti sawen tiApo, isu ti sawek.”

15 Idi dumatag ti profeta iti ari, sinaludsod kenkuana ti ari, “Micaias, rumbeng kadi wenno saan a rautenmi ken ni Ari Jehosafat ti Ramot?”

“Inka rauten. Awan duadua nga agballigika. Pagballigiennakanto tiApo,” insungbat ni Micaias.

16 Ngem kinuna ni Ahab, “Namin-anon nga imbagak kenka a ti laeng pudno ti sawem kaniak iti nagan tiApo?”

17 Simmungbatni Micaias, “Nakitak dagiti Israelita a nawarawara kadagiti turod. Kasda la karnero nga awan ti mangipastor kadakuada. Ket kinuna tiApo, ‘Awan ti pangulo dagitoy a tattao; pagawidem nga awan ti pakaan-anoanda.’”

18 Kinuna ni Ahab ken ni Jehosafat, “Kitaem, imbagak kenka nga awan ti ipadto ni Micaias a naimbag maipapan kaniak; bin-ig a dakes!”

19 Intuloyni Micaias, “Ita, denggem ti sao tiApo! Nakitak tiAponga agtugtugaw iti tronona sadi langit; agtatakder dagiti anghelesna iti abayna.

20 Sinaludsod tiApo, ‘Siasino kadakayo ti mangallilaw ken ni Ahab tapno mapan idiay Ramot ket matay sadiay?’ Nagduduma ti sinao dagiti angheles.

21 Idi agangay, adda maysa nga espiritu a nagpasango, inasitganna tiApoket kinunana, ‘Siak ti mangallilaw kenkuana.’

22 ‘Kasano?’ sinaludsod tiApo. Insungbat ti espiritu, ‘Innak kadagiti profeta ni Ahab ket pagulbodek ida amin.’ Kinuna tiApo, ‘Inka ngaruden. Agballigikanto a mangallilaw kenkuana.’”

23 Ket inggibus ni Micaias, “Daytoy ti naaramid. Pinagulbod tiApodagitoy a profetam. Mismo a tiApoti nangituyang iti pannakadidigram!”

24 Inasitgan ni Zedekias ni Micaias sana tinungpa ket kinunana, “Kasano a rimmuar kaniak ti espiritu tiApotapno agsao kenka?”

25 “Maammoamto inton inka aglemmeng iti akinlikud a kuarto ti maysa a balay,” kinuna ni Micaias.

26 Kalpasanna, binilin ni Ari Ahab ti maysa kadagiti ofisialesna: “Tiliwem ni Micaias ket idatagmo iti mangituray iti siudad, ni Amon ken ni Prinsipe Joas.

27 Ibagam kadakuada nga ipisokda iti pagbaludan ket tinapay ken danum laeng ti ipakanda kenkuana agingga nga agsubliak a sikakaradkad.”

28 “No agsublika nga awan ti dakes a napasamakmo,” kinuna ni Micaias, “dayta ti pakakitaan a saan a nagsao kaniak tiApo!” Ket innayonna, “Tunggal maysa kadakayo, denggenyo ti imbagak!”

Matay ni Ahab

29 Nagkuyog ni Ahab nga ari ti Israel ken ni Jehosafat nga ari ti Juda a napan nangraut iti Ramot idiay Galaad.

30 Kinuna ni Ahab ken ni Jehosafat, “Manglimlimoak a makigubat ngem agkaweska a kas ari.” Nanglimlimo ngarud ti ari ti Israel ket napan iti paggugubatan.

31 Binilin idi ti ari ti Siria dagiti 32 a pangulo dagiti lugan a pakigubat a dida makiranget iti siasinoman malaksid ti ari ti Israel.

32 Ngarud, idi makitada ni Ari Jehosafat impagarupda nga isu ti ari ti Israel ket dinarupda a dagus. Ngem idi nagriaw ni Jehosafat,

33 naammirisda a saan nga isu ti ari ti Israel ket insardengda a kinamat.

34 Ngem adda mannakigubat a Siriano a nangipasaksak iti panana ket napuntaanna ni Ari Ahab iti nagsaipan ti kabalna. “Nasugatanak!” inriaw ti ari iti mangiturturong iti luganna a pakigubat ket imbilinna nga umadayoda iti paggugubatan.

35 Iti kangitingitan ti gubat, nagtalinaed a sisasadag ni Ari Ahab iti luganna a sumangsango kadagiti Siriano. Nagayus ti dara ti sugatna ket nalapunos ti datar ti luganna a pakigubat. Natay ti ari idi dumteng ti sumipnget.

36 Idi dandani lumnek ti init, adda bilin a naipaulog iti armada ti Israel, “Tunggal maysa agawid iti bukodna a pagilian ken siudad!”

37 Natay ngarud ni Ari Ahab. Naipan ti bangkayna idiay Samaria a nangitanemanda kenkuana.

38 Dinalusanda ti luganna iti pagdigosan idiay Samaria. Sadiay, dinilpatan dagiti aso ti darana ken nagbuggoan met dagiti balangkantis a babbai, kas imbaga ni Yahweh a maaramid.

39 Nailanad itiPakasaritaan dagiti Ari ti Israelti dadduma a pasamak iti panagturay ni Ari Ahab, agraman ti pakasaritaan ti marfil a palasiona ken amin a siudad a binangonna.

40 Idi natay, ni Ahazias nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari.

Ni Jehosafat nga Ari ti Juda

41 Iti maikapat a tawen a panagturay ni Ahab nga ari ti Israel, naisaad ni Jehosafat nga anak ni Asa nga ari ti Juda.

42 Tallopulo ket lima idi ti tawen ni Jehosafat ket nagturay idiay Jerusalem iti 25 a tawen. Ni Azuba nga anak ni Silai ti inana.

43 Kas iti daydi Asa nga amana, nalinteg iti imatang ni Yahweh. Ngem dina dinadael dagiti pagdaydayawan ket intultuloy dagiti tattao ti nagidatag iti daton ken agpuor iti insenso sadiay.

44 Nakikappia ni Jehosafat iti ari ti Israel.

45 Nailanad itiPakasaritaan dagiti Ari ti Judati dadduma a pasamak iti panagturay ni Jehosafat, dagiti gapuananna a mangipakita iti kinaturedna ken dagiti nakigubgubatanna.

46 Pinagtalawna dagiti natda a lallaki ken babbai a balangkantis a nagtalinaed a nagserbi kadagiti altar a pagdaydayawan dagiti pagano uray idi kalpasan ti panagturay ni Asa nga amana.

47 Awan ti ari ti Edom kadagidi a panawen; nagturay sadiay ti pannakabagi ti ari ti Juda.

48 Nagpaaramid ni Ari Jehosafat iti adu a barko a para biahe tapno aggatang iti balitok idiay Ofir ngem pulos a dida naglayag ta narbada idiay Eziongeber.

49 Iti daydi a tiempo, insingasing ni Ahazias nga ari ti Israel a makipaglayag dagiti tattaona kadagiti tattao ni Jehosafat ngem saan a kinayat ni Jehosafat.

50 Natay ni Jehosafat ket naitanem idiay Jerusalem. Ni Jehoram nga anakna ti simmukat kenkuana a kas ari.

Ni Ahazias nga Ari ti Israel

51 Iti maika-17 a tawen a panagturay ni Jehosafat nga ari ti Juda, naisaad ni Ahazias nga anak ni Ahab nga ari ti Israel ket dua a tawen a nagturay idiay Samaria.

52 Nagbasol ken ni Yahweh. Tinuladna dagiti dakes nga aramid daydi amana nga Ahab, ni Jezebel nga inana, ken daydi Ari Jeroboam a nangisungsong kadagiti Israelita nga agbasol.

53 Nagdaydayaw ken nagserbi ken ni didiosen a Baal ket kas iti daydi amana a sinarunona a nagturay, pinagpungtotna ni Yahweh a Dios ti Israel.