Category: 2 Ar-ari

Da Elias ken Ari Ahazias

1 Kalpasan ti ipapatay ni Ahab nga ari ti Israel, immalsa ti pagilian ti Moab a maibusor iti Israel.

2 Natnag ni Ahazias nga ari ti Israel manipud iti balkon ti akingngato a kuarto ti palasiona idiay Samaria. Gapu ta nakaro dagiti sugatna, nangibaon kadagiti mapan makiuman ken ni Baalzebub a dios ti Ekron a siudad dagiti Filisteo, tapno ammoenda no maimbagan pay wenno saan.

3 Ngem binilin ti maysa nga anghel ni Yahweh ni profeta Elias a taga-Tisbe a sabtenna dagiti imbaon ni Ari Ahazias ket saludsodenna, “Apay a mapankayo makiuman ken ni Baalzebub a dios ti Ekron? Gapu kadi ta ipagarupyo nga awan ti Dios iti Israel?

4 Ibagayo iti ari a kastoy ti sao ni Yahweh, ‘Saanka a maimbagan kadagiti sugatmo, ipataymonto la ketdi dagita!’”

Tinungpal ni Elias ti imbilin tiApo.

5 Idi nagsubli dagiti naibaon, sinaludsod ti ari, “Apay a nagsublikayo?”

6 Insungbatda, “Nasabatmi ti maysa a lalaki a nangibaga nga agsublikami ket sawenmi kenka ti sao tiApo, ‘Apay a mangibaonka kadagiti mapan makiuman ken ni Baalzebub a dios ti Ekron? Gapu kadi ta ipagarupmo nga awan Dios ti Israel? Saanka a maimbagan iti sugatmo; awan duadua a matayka!’”

7 “Ania ti langa ti lalaki?” sinaludsod ti ari.

8 “Dutdotanti pagan-anayna kennagbarikes iti lalat,” insungbatda.

“Isu ni Elias!” impukkaw ti ari.

9 Nangibaon iti maysa a kapitan ken 50 a soldado a mangala ken ni Elias. Nasarakanda ni Elias nga agtugtugaw iti tapaw ti maysa a turod. Kinuna ti kapitan kenkuana, “Tao ti Dios, paayabannaka ti ari.”

10 “Notaonak ti Dios,” kinuna ni Elias, “agtudo koma iti apuy ket puorannaka agraman dagiti tattaom!” Pagammoan, nagtudo iti apuy ket inkisapna ti kapitan ken dagiti soldadona.

11 Nangibaon manen ti ari iti maysa a kapitan ken 50 a soldado; napanken ni Elias ket kinunana kenkuana, “Tao ti Dios, imbilin ti ari nga umayka a dagus.”

12 “No taonak ti Dios,” kinuna ni Elias, “agtudo koma iti apuy ket puorannakayo agraman dagiti tattaom!” Pagammoan, nagtudo iti apuy ket inkisapna ti kapitan ken dagiti soldadona.

13 Nangibaon manen ti ari iti maysa a kapitan ken 50 a soldado. Simmang-at iti turod, sa nagparintumeng iti sangoanan ni Elias ket impakpakaasina, “Tao ti Dios, kaasiannak agraman dagiti tattaok. Dinakam papatayen!

14 Natay ti dua a kapitan ken dagiti soldadoda iti apuy a naggapu iti langit; ngem pangngaasim ta kaasiannakami!”

15 Kinuna ti anghel ni Yahweh ken ni Elias, “Kumuyogka kenkuana a bumaba ket dika agbuteng.” Kimmuyog ni Elias iti kapitan a napan iti ari.

16 Kinuna ni Elias iti ari, “Kastoy ti sao tiApo: ‘Gapu ta nangibaonka kadagiti mapan makiuman ken ni Baalzebub a dios ti Ekron—a kasla ti Dios iti Israel a pakiumanam, saanka a maimbagan. Dikanto makabangon iti iddam ket ditanton ti pakatayam!’”

17 Natay ni Ahazias kas kinuna ni Yahweh ken ni Elias. Gapu ta awan lalaki nga anak ni Ahazias, ni Joram a kabsatnati simmukat kenkuana nga ari. Nagturay iti maikadua a tawen a panagturay ni Jehoram nga anak ni Jehosafat nga ari ti Juda.

18 Nailanad itiPakasaritaan dagiti Ari ti Israelti dadduma a pasamak iti panagturay ni Ari Ahazias.

Maipan ni Elias sadi Langit

1 Dimteng ti tiempo a panangala ni Yahweh ken ni Elias idiay langit babaen iti alipugpog. Nagrubbuat da Elias ken Eliseo idiay Gilgal

2 ket iti dalan, kinuna ni Elias ken ni Eliseo, “Agbatika ditoy. Imbilin tiAponga innak idiay Betel.”

Ngem kinuna ni Eliseo, “Ikarik kenka ken iti sibibiag ngaApoa saanka a panawan.” Ket nagkuyogda a napan idiay Betel.

3 Adda bunggoy ti profeta nga agnaed sadiay a napan ken ni Eliseo. Sinaludsodda kenkuana, “Ammom kadi nga ipanaw tiApoti apom kenka ita nga aldaw?”

“Wen, ammok,” insungbat ni Eliseo. “Ngem saantay koma a pagsasaritaan.”

4 Kinuna ni Elias ken ni Eliseo, “Agbatika ditoy. Imbilin tiApoa mapanak idiay Jerico.”

Ngem insungbat ni Eliseo, “Ikarik kenka ken iti kinapudnok iti sibibiag ngaApoken iti naganmo a saanka a panawan.” Ket nagkuyogda a napan idiay Jerico.

5 Adda bunggoy dagiti profeta idiay Jerico a napan ken ni Eliseo. Sinaludsodda kenkuana, “Ammom kadi nga ipanaw tiApoti apom kenka ita nga aldaw?”

“Wen, ammok,” insungbat ni Eliseo. “Ngem saantay koma a pagsasaritaan.”

6 Kinuna ni Elias ken ni Eliseo, “Agbatika ditoy; imbilin tiApoa mapanak iti Karayan Jordan.”

Ngem insungbat ni Eliseo, “Ikarik kenka ken iti sibibiag ngaApoa saanka a panawan.” Ngarud, intuloyda ti panagdaliasatda.

7 Limapulo kadagiti profeta ti simmurot kadakuada a napan idiay Jordan. Nagsardeng da Elias ken Eliseo iti igid ti karayan idinto a nagtakder dagiti profeta iti pangadaywen bassit.

8 Inikkat ni Elias ti kagayna, kinupinna sana imbaut iti danum. Nagbingay ti danum ket bimmallasiwda ken ni Eliseo iti namaga a daga.

9 Sadiay,kinuna ni Elias ken ni Eliseo, “Ania ti kayatmo nga ipaayko kenka sakbay a maipanawak?”

“Ibingayannak iti pannakabalinmo a mangpabileg a sumukat kenka,”insungbat ni Eliseo.

10 “Narigat a mapatgan dayta a dawatmo,” kinuna ni Elias. “Ngem awatemto no makitam ti pannakaipanawko. No dinak makita a maipanaw, saan a mapatgan ti dawatmo.”

11 Nagsarsaritada bayat ti pannagnada. Pagammoan, adda umap-apuy a lugan a pakigubat a guyguyoden dagiti umap-apuy a kabalio iti baetda ket naipangato ni Elias sadi langit babaen iti alipugpog.

12 Nakitani Eliseo daytoy ket impukkawna ken ni Elias, “O amak! O amak! Nabileg a salaknib ti Israel! Awankan!” Manipud idin, saannan a nakita ni Elias.

Gapu iti lidayna, pinigis ni Eliseo ti kawesna.

13 Pinidutna ti kagay ni Elias sa nagsubli ket nagtakder iti igid ti Jordan.

14 Imbautna ti kagay ni Elias iti danum ngem saan a nagbingay ti danum.“Sadino ti ayan tiApoDios ni Elias?” kinunana. Imbautna manen ti kagay iti danum ket nagbingay ti danum. Nagna ni Eliseo a bimmallasiw.

15 Nakita dagiti 50 a profeta ni Eliseo ket kinunada, “Adda ken ni Eliseo ti bileg ni Elias!” Napanda sinabat ni Eliseo, nagpaklebda iti sangoananna

16 ket kinunada, “Limapulokami ditoy a napipigsa a lallaki. Intayo sapulen ti apom. Nalabit nga impanaw laeng ti espiritu tiApoket imbatina iti maysa a bantay wenno iti maysa a tanap.”

“Saankayo a mapan,” kinuna ni Eliseo.

17 Ngem nagpilitda agingga nga immanamong ni Eliseo ket pinalubosanna ida. Napanda amin a limapulo. Tallo nga aldaw nga impasnekda ti nagsapul ken ni Elias ngem dida nabirokan.

18 Idi nagsublida ken ni Eliseo nga agur-uray idiay Jerico, kinunana kadakuada, “Diak kadi imbaga kadakayo a dikay mapmapan?”

Dagiti Milagro nga Inaramid ni Eliseo

19 Adda sumagmamano nga umili ti Jerico a napan ken ni Eliseo ket kinunada, “Pagaammom, apo, a napintas daytoy a siudad ngem saan a nasayaat ti danum gapu ta saan a makapabunga.”

20 “Mangikabilkay iti asin iti baro a malukong ket yegyo kaniak,” imbilin ni Eliseo. Impanda kenkuana ti malukong.

21 Napan iti ubbog a paggapuan ti danum ti siudad, impurruakna ti asin iti danum sana kinuna, “Kastoy ti sao tiApo: ‘Dalusak daytoy a danum tapno saanen a mangyeg iti patay wenno mangregreg iti sikog.’”

22 Manipud idin, nadalusen dayta a danum a kas imbaga ni Eliseo.

23 Pimmanaw ni Eliseo idiay Jerico tapno mapan idiay Betel. Iti dalan, adda sumagmamano nga ubbing a lallaki a rimmuar iti maysa nga ili ket rinabrabakda ni Eliseo. “Pumanawka ditoy, kalbo!” impukkawda.

24 Timmalliaw ni Eliseo, kinitana ida iti nasakit sana inlunod ida iti nagan ni Yahweh. Rimmuar ti dua a kabaian nga oso iti bakir ket 42 kadagiti ubbing ti rinangrangkayda.

25 Manipud sadiay, napan ni Eliseo ket napan idiay Bantay Carmel; iti saan a mabayag, nagsubli idiay Samaria.

Aggubat ti Israel ken Moab

1 Iti maika-18 a tawen a panagturay ni Jehosafat nga ari ti Juda, naisaad nga ari ti Israel ni Joram nga anak ni Ahab, ket nagturay idiay Samaria iti 12 a tawen.

2 Nagbasol ken ni Yahweh ngem saan a dakdakes ngem iti daydi ni amana wenno inana a Jezebel. Ngamin, rinakrakna ti imahen nga impatakder ni amana a pagdaydayawan ken ni dios a Baal.

3 Nupay kasta, kas ken ni Ari Jeroboam nga anak ni Nebat a sinarunona, insungsongna nga agbasol ti Israel. Saan a nagsardeng nga agaramid iti dakes.

4 Agtartaraken iti karnero ni Mesa nga ari ti Moab. Kas buisna, tinawen nga ikkanna ti ari ti Israel iti 100,000 a karnero ken de lana a nagtaud iti 100,000 a karnero.

5 Ngem idi natay ni Ahab nga ari ti Israel, immalsa ni Mesa iti maibusor iti Israel.

6 Dagus a pimmanaw ni Ari Joram idiay Samaria ket inummongna dagiti amin a mannakigubat ti Israel.

7 Nangibaon kadagiti mapan ken ni Jehosafat nga ari ti Juda, ket kastoy ti pinaibagana, “Immalsa ti ari ti Moab. Di la mabalin a tulongannak a manggubat kenkuana?”

“Wen,” insungbat ni Jehosafat. “Sidadaanak a tumulong kenka kasta met dagiti soldadok ken dagiti kabaliok.

8 Ania ti dalan a surotentayo a rumaut?”

“Magnatay iti let-ang ti Edom,” insungbat ni Joram.

9 Nagrubbuat ngarud ni Ari Joram ken dagiti ari ti Juda ken Edom. Kalpasan ti pito nga aldaw a panagdaliasatda, naibusanda iti danum. Awanen ti inumen dagiti mannakigubat ken dagiti animal a para-awit iti karga.

10 “Awanen ti mabalintay nga aramiden!” kinuna ni Joram. “Pinagtitiponnatayo a tallo tiApotapno parmekennatayo ti ari ti Moab!”

11 Sinaludsod ni Ari Jehosafat, “Adda kadi profeta ditoy a mabalintay a pakiumanan itiApo?”

Maysa nga ofisial iti armada ni Ari Joram ti simmungbat, “Adda ditoy ni Eliseo nga anak ni Safat. Isu idi ti katulongan ni Elias.”

12 “Wen, napaypayso a profeta,” kinuna ni Ari Jehosafat. Iti kasta, napan dagiti tallo nga ari ken ni Eliseo.

13 “Apay a siak ti pagpatulongam? Apay a dika mapan kadagiti profeta a nakium-umanan dagiti nagannak kenka?” kinuna ni Eliseo iti ari ti Israel.

“Saanak a mapan kadakuada,” kinuna ni Joram. “TiApoti nangyawat kadakami a tallo nga ari iti pannakabalin ti ari ti Moab.”

14 Insungbat ni Eliseo, “Iti nagan tiApoa sibibiag, isu a pagserserbiak, pulos a saanka nga ikankano no diak ipagpagapu ken Ari Jehosafat nga ari ti Juda.

15 Ita, yegandak iti tumutokar.”

Nagtungpalda ket bayat ti pannakatokar ti arpa, narikna ni Eliseo ti pannakabalin ni Yahweh

16 ket kinunana, “Kastoy ti sao tiApo: ‘Agkalikayo kadagiti kanal ditoy nagmaga a waig.

17 Uray no awan makitayo a tudo wenno mariknayo nga angin, mapnonto iti danum daytoy a waig ket nabuslonto ti inumenyo agraman dagiti bakayo ken dagiti animal a para-awit iti kargayo.’”

18 Ket intuloy ni Eliseo, “Ngem nalaka nga aramiden daytoy tiApo; pagballigiennakayto pay kadagiti Moabita.

19 Parmekenyonto amin a nasarikedkedan a siudadda. Pukanenyonto amin a kayoda nga agbunga, pullatanyonto dagiti ubbogda, ken dadaelenyonto amin a nadam-eg a talonda babaen iti pananggaburyo iti bato.”

20 Iti sumuno nga agsapa, iti oras ti panagidatag iti binigat a daton, nakitada ti agay-ayus a danum nga aggapu iti Edom ket nalapunos ti daga.

21 Idi madamag dagiti Moabita a nagmaymaysa dagiti tallo nga ari a mangraut kadakuada, inayabanda dagiti amin a lallaki a makabalin nga agiggem iti armas, manipud iti kalakayan agingga iti kaubingan ket impuestoda ida iti beddeng.

22 Idi bumangon dagiti Moabita iti sumuno a bigat, nakitada ti danum a kasla dara gapu iti sumingsingsing nga init.

23 “Dara daytoy!” impukkawda. “Naggugubat ket ngatan dagiti tallo nga armada a kabusortayo ket nagpipinnatayda. Kakadua, intayon agsamsam iti kampoda!”

24 Ngem idi dumanonda iti kampo, dinarup ida dagiti Israelita. Nagtataray dagiti Moabita idinto nga intuloy dagiti Israelita ti panangkamatda kadakuada. Nagpapatayda kadagiti Moabita

25 ket rinebbada dagiti siudadda. No adda malabsanda a nadam-eg a talon, purruakan dagiti Israelita iti bato agingga a magaburan dagiti amin a talon. Pinullatanda dagiti ubbog ken pinukanda dagiti agbunga a kayo. Kamaudianna, ti laeng Kir Hareset ti nabati. Linawlaw dagiti Israelita sada rinaut daytoy kabesera a siudad.

26 Idi makita ti ari ti Moab nga awan duadua ti pannakaparmekna iti gubat, inkuyogna ti 700 a mannakigubat a nagtagikampilan ket pinadasda ti aglibas a mapan agkamang iti ari ti Siriangem saanda a nagballigi.

27 Iti kasta, innala ti ari ti inauna nga anakna a sumukatto kenkuana nga ari ket impanna iti bakud ti siudad sana pinuoran a daton iti didiosen ti Moab. Nagbutengdagiti Israelita ket nagsanudda sada nagsubli iti pagilianda.

Tulongan ni Eliseo ti Napanglaw a Balo

1 Napan ken ni Eliseo ti balo ti maysa kadagiti kameng ti bunggoy dagiti profeta ket kinunana, “Apo, natayen ti asawak, ket kas ammom, nagbiag a managbuteng iti Dios. Ita, adda lalaki a nakautanganna nga immay idiay balay ket kayatna nga alaen dagiti dua a lallaki nga annakko a kas tagabuna tapno mabayadan ti utang.”

2 “Ania ti maitulongko kenka?” sinaludsod ni Eliseo. “Ania ti adda idiay balaymo?”

“Awan a pulos, malaksid ti sangaputik a lana ti olibo,” insungbatna.

3 “Inka bumulod kadagiti kaarrubam iti adu a putik nga awan nagyanna,” imbaga ni Eliseo.

4 “Kalpasanna, sumrekkayo nga agiina iti balayyo, irikepyo ti ridaw ket bukbokanyo dagiti putik iti lana. Ilasinyo dagiti mapno a putik.”

5 Iti kasta, napan ti babai agraman dagiti annakna iti balay, rinikpanda ti ridaw ket binukbokanna iti lana dagiti putik nga inyeg dagiti annakna kenkuana.

6 Apaman a napno amin a putik, dinamagna no adda pay putik a makargaan. “Awanen,” insungbat ti maysa kadagiti annakna. Ket nagsardeng ti panagayus ti lana.

7 Nagsubli ti ina ken ni Eliseo ket imbaga ti profeta, “Inka ilako ti lana ket bayadam ti amin nga utangmo; addanto pay mabati a kuarta nga umanay a pagbiagyo nga agiina.”

Ni Eliseo ken ti Nabaknang a Babai a Taga-Sunem

8 Iti maysa nga aldaw, napan ni Eliseo idiay Sunem. Adda nabaknang a babai sadiay a nangawis kenkuana a makipangan iti balayda. Manipud idin, kanayon a mangan iti balay ti babai tunggal mapan iti dayta a lugar.

9 Kinuna ti babai iti asawana, “Awan duaduak a nasantoan daytoy a lalaki a masansan nga umay ditoy.

10 Mangaramidta iti akingngato a kuarto a mabalinna a pagyanan tunggal sarungkarannata. Mangikabilta iti katre, lamisaan, tugaw ken silaw.”

11 Iti maysa nga aldaw, napan ni Eliseo idiay Sunem ket simrek a naginana iti kuarto.

12 Binilinna ni Gehazi nga adipenna nga ayabanna ti babai. Idi dumteng ti babai,

13 kinuna ti profeta ken ni Gehazi, “Saludsodem no ania ti maipaayko kenkuana a kas subad ti amin a kinaimbagna a nangipaay kadagiti kasapulanta. Nalabit adda kayatna a paibaga iti ari wenno iti pangulo ti armada.”

“Adda amin a kasapulak ditoy, iti sidong dagiti kailiak,” insungbat ti babai.

14 Sinaludsod ni Eliseo ken ni Gehazi, “Ania ngarud ti maipaayko kenkuana?”

Insungbatna, “Awan anakna ket lakayen ti asawana.”

15 “Ibagam nga umay ditoy,” imbilin ni Eliseo. Ket nagtakder ti babai iti ridaw.

16 Kinunani Eliseo kenkuana, “Iti kastoy a tiempo inton umay a tawen, addanton anakmo nga ub-ubbaem.”

“Pangngaasim, apo, ta dinak ul-ulboden,” kinuna ti babai. “Taonaka ti Dios!”

17 Ngem kas iti kinuna ni Eliseo, iti sumaruno a tawen, nangipasngay ti babai iti maysa a lalaki.

18 Naglabas ti sumagmamano a tawen. Tiempo idi ti panagani. Iti maysa a bigat, napan ti ubing iti talon nga ayan ni tatangna agraman dagiti agan-ani.

19 Pagammoan, impukkawna iti amana, “Nasakit ti ulok! Nasakit ti ulok!”

“Ipanmo ti ubing iti inana,” kinuna ti ama iti maysa nga adipen.

20 Binagkat ti adipen ti ubing ket impanna iti inana. Sinaksaklot ti ina ti anakna agingga a natay ti ubing iti agmatuon.

21 Impanna ti ubing iti kuarto ni Eliseo, impaiddana iti katre sa rimmuar ket inrikepna ti ridaw.

22 Inayabanna ti asawana ket kinunana, “Mangibaonka ditoy iti maysa nga adipen agraman maysa nga asno. Masapul a mapanak ken ni profeta Eliseo. Agsubliak met la a dagus.”

23 “Apay nga inka kenkuana ita nga aldaw?” sinaludsod ti asawana. “Saan met nga Aldaw a Panaginana wenno Fiesta ti Lutuad.”

“Saan a bale,” insungbatna.

24 Pinasilyaanna ti asno ket imbilinna iti adipen, “Pagtarayem ti asno ket dimo pagin-innayaden malaksid no ibagak kenka.”

25 Nagrubbuat ngarud ket nagturong idiay Bantay Carmel nga ayan ni Eliseo.

Nakita ni Eliseo a sumungsungad ti babai idi adayo pay ket kinunana ken ni Gehazi nga adipenna, “Kitaem, sumungsungad ti babai a taga-Sunem!

26 Darasem a mapan sabaten ket damagem no nasayaat met la ti kasasaadna, ti asawana ken ti anakna.”

Imbaga ti babai ken ni Gehazi a nasayaat met la ti amin

27 ngem idi dumanon ken ni Eliseo iti bantay, nagpakleb ket inarakupna dagiti saka ti profeta. Iduron koma ni Gehazi ngem kinuna ni Eliseo, “Bay-am. Dimo aya makita a kasta unay ti ladingitna? Ket pulos nga awan ti imbaga tiApokaniak maipapan iti daytoy.”

28 Imbaga ti babai kenkuana, “Apo, dimmawatak kadi kenka iti anak? Diak aya impakpakaasi idi kenka a dinak ang-angawen?”

29 Binilin ni Eliseo ni Gehazi, “Darasem! Alaem ti sarukodko ket inkan. Dika agsardeng a mangkablaaw iti siasinoman a masabatmo ket no adda mangkablaaw kenka, dimo sungbatan. Agderetsoka a mapan iti balay ket iparabawmo ti sarukodko iti ubing.”

30 Kinuna ti babai ken ni Eliseo, “Isapatak iti sibibiag ngaApo, kasta met kenka a dika panawan!” Ngarud, kimmuyog ni Eliseo kenkuana.

31 Immun-una a simmangpet ni Gehazi iti balay ti Sunamita. Iniggamanna ti sarukod iti ngatoen ti ubing ngem awan ti uni wenno aniaman a pakakitaan a sibibiag. Iti kasta, nagsubli a napan nangsabat ken ni Eliseo ket kinunana, “Saan a mariing ti ubing.”

32 Idi dumteng ni Eliseo, is-isu a simrek iti kuarto ket nakitana ti natay nga ubing a nakaunnat iti katre.

33 Inrikepna ti ridaw ket nagkararag ken ni Yahweh.

34 Kalpasanna,pinaklebanna ti ubing. Indekketna ti ngiwatna iti ngiwat ti ubing; dagiti matana kadagiti matana; ken dagiti im-imana kadagiti im-imana. Bayat ti panangarakupna iti ubing, pimmudot ti bangkay.

35 Timmakder ni Eliseo, nagpagnapagna iti kuarto sa met la nagsubli a nangarakup iti bangkay. Nagbaeng ti ubing iti namimpito ket immulagatna dagiti matana.

36 Binilin ni Eliseo ni Gehazi nga ayabanna ti ina ti ubing. Idi sumrek ti babai iti kuarto, kinuna ni Eliseo, “Adtoy ti anakmo.”

37 Nagpakleb ti babai iti sakaanan ti profeta; kalpasanna, innalana ti anakna sa pimmanaw.

Dua pay a Milagro

38 Idi adda bisin a nagsaknap iti daga, napan manen ni Eliseo idiay Gilgal. Iti maysa nga aldaw, bayat ti panangisurona iti maysa a bunggoy dagiti profeta, imbagana iti adipenna a mangisaang iti dungdong tapno ilutoanna dagiti profeta.

39 Napan iti taltalon ti maysa kadakuada tapno agnateng. Nakasarak iti balang a mula a nagpurosanna iti adu a bunga. Inyawidna dagitoy, ginalipna ket indengdengna a dina ammo no ania dagitoy.

40 Idi maluton, nangidasarda iti kanen dagiti lallaki ngem apaman a maramananda, impukkawda, “Tao ti Dios, nasabidongan sa met daytoy!”—ket dida kayat a kanen.

41 Nagpaala ni Eliseo iti bellaay, inwarakiwakna iti dungdong ket kinunana, “Mangidasarka manen iti agpaay kadakuada.” Saanen a makasabidong ti dinengdeng.

42 Iti naminsan, adda maysa a tao a naggapu idiay Baal Salisa. Inikkanna ni Eliseo iti 20 a tinapay a naaramid iti umuna a sebada a naapit iti dayta a tawen ken sumagmamano a kappuros a mais. Imbaga ni Eliseo iti adipenna nga ipakanna daytoy kadagiti profeta

43 ngem kinuna ti adipen, “Makaanay kadi daytoy a kanen ti 100 a tattao?”

Insungbat ni Eliseo, “Itedmo a kanenda gapu ta kuna tiApoa kanenda ket addanto pay matda.”

44 Naidasar ti taraon. Nanganda amin ket adda pay natda, kas imbaga ni Yahweh.

Mapaimbag ni Naaman

1 Itiimatang ti ari ti Siria, natan-ok ni Naaman a pangulo ti armada ti Siria. Raraemenna unay agsipud ta gapu kenkuana, pinagballigi ni Yahweh ti armada ti Siria. Maingel a lalaki ni Naaman, ngem agkukutel.

2 Iti naminsan nga iraraut dagiti taga-Siria iti Israel, nangyawidda iti balasitang nga Israelita ket nagbalin nga adipen ti asawa ni Naaman.

3 Iti maysa nga aldaw, kinuna ti balasitang iti apona, “Makapan la koma ni apok a Naaman iti profeta nga agnaed idiay Samaria. Mapaimbagna ti sakitna.”

4 Idi mangngeg daytoy ni Naaman, napan iti ari ket imbagana kenkuana ti kinuna ti balasitang.

5 Kinuna ti ari, “Inka iti ari ti Israel ket itedmo kenkuana daytoy a surat.”

Nagrubbuat ngarud ni Naaman. Nangitugot iti 30 a bagi ti pirak, 6,000 a bagi ti balitok ken sangapulo a napipintas a pagan-anay a pagsukatan.

6 Kastoy ti nailanad iti intugotna a surat: “Daytoy a surat ti mangyam-ammo ken ni Naaman nga ofisialko. Kayatko a paimbagem ti sakitna.”

7 Idi mabasa ti ari ti Israel daytoy a surat, rinay-abna ti kawesna iti rurodna ket kinunana, “Apay nga ipagarup ti ari ti Siria a maagasak daytoy a tao? Ipagarupna aya a maysaak a Diosnga adda pannakabalinna a mangbiag ken mangpapatay? Nalawag nga agbirbirok iti panggapuanna a makiriri kaniak!”

8 Idi madamag ni profeta Eliseo ti napasamak, kastoy ti pinaibagana iti ari: “Apay a madi ti riknam? Ibaonmo kaniak ti lalaki ket ipakitak kenkuana nga adda maysa a profeta ditoy Israel!”

9 Ngarud, napan ni Naaman agraman dagiti kabaliona ken luganna a pakigubat ket nagsardeng iti ruangan ti balay ni Eliseo.

10 Nangibaon ni Eliseo iti adipen a mangibaga ken ni Naaman a mapan bumatok iti mamimpito iti Karayan Jordan tapno naan-anayto nga umimbag ti sakitna.

11 Ngem kasta unay ti pungtot ni Naaman a pimmanaw ket kinunana, “Impagarupko nga umaynak sabten, agkararag itiApoa Diosna, aplawanna ti batog ti saksakiten ket maimbagan ti kukutel!

12 Maysa pay, saan aya a nadaldalus dagiti karayan ti Abana ken Farpar idiay Damasco ngem iti aniaman a karayan iti Israel? Diak aya maimbagan no agdigosak kadagidiay a karayan?”

13 Immasideg dagiti adipenna ket kinunada, “Apo, di met aya aramidem ti aniaman nga ipaaramid kenka ti profeta uray narigat? Ita, naglaka a banag ti ibagbagana. Dika pay la mapan bumatok tapno maimbaganka?”

14 Iti kasta, napan ni Naaman iti Jordan, bimmatok iti namimpito kas imbaga ni Eliseo, ket naan-anay a naimbagan ti kukutelna. Simmalun-at ti kudilna a kas iti kudil ti maysa nga ubing.

15 Nagsubli ken ni Eliseo agraman dagiti nangkuyog kenkuana ket kinunana, “Ita, ammokon nga awanen ti dios a kas iti Dios ti Israel. Pangngaasim ngarud, apo, ta awatem toy sagutko kenka.”

16 Insungbat ni Eliseo, “Isapatak iti sibibiag a Dios, isu a pagserserbiak, a diak umawat iti aniaman a sagut.”

Impapilit ni Naaman ti sagut, ngem saan nga inawat ni Eliseo.

17 Iti kasta, kinuna ni Naaman, “No dimo awaten ti sagutko, di la mabalin a mangyawidak iti dagaa kargaen ti dua a mulo? Ngamin, manipud ita, diakon agidatag kadagiti sakrifisio wenno mapuoran a daton iti siasinoman a didiosen malaksid itiApo.

18 Sapay koma ta pakawanennak tiApoiti panangkuykuyogko iti ari a mapan agdaydayaw iti templo ni Rimmon, ti dios ti Siria. Ammok a pakawanennak tiApo!”

19 Pinalubosan ni Eliseo ni Naaman. Ket pimmanaw ni Naaman.

Saan pay unay a nakaadayo ni Naaman

20 idi kinuna ni Gehazi iti bagina, “Pinalubosan ni apok ni Naaman nga awan pulos binayadanna! Inawatna koma ti indiaya ti Siriano. Kamakamek daytoy a Siriano ket dumawatak iti uray ania kenkuana.”

21 Ngarud, sinurot ni Gehazi ni Naaman. Idi makita ni Naaman ti maysa a lalaki a kumamkamakam kenkuana, dimsaag iti luganna ket napanna sinabat. Sinaludsodna, “Adda kadi napasamak?”

22 “Awan,” insungbat ni Gehazi. “Ngem imbaonnak ti apok a mangipakaammo kenka nga adda dua a kameng ti bunggoy dagiti profeta a kasangsangpet manipud iti katurturodan ti Efraim ket kayatna nga ikkam ida iti 3,000 a bagi ti pirak ken dua a napipintas a pagan-anay a pagsukatan.”

23 “Wen. Ipakpakaasik nga alaem ti 6,000 a bagi ti pirak,” kinuna ni Naaman. Impapilitna nga alaen ni Gehazi ti pirak. Inkabilna ti pirak iti dua a supot. Intedna daytoy kasta met ti dua a pagsukatan a pagan-anay kadagiti dua nga adipenna ket pinaawitna kadakuada tapno itulodda ni Gehazi.

24 Idi dumanonda iti turod a pagnaedan ni Eliseo, innala ni Gehazi dagiti dua a supot sana impan iti uneg ti balay. Kalpasanna, pinagawidna dagiti adipen ni Naaman.

25 Nagsubli iti balay ket sinaludsod ni Eliseo, “Napanam, Gehazi?”

“Saanak a pimmampanaw, apo,” kinunana.

26 Ngem kinuna ni Eliseo, “Adda ti espirituk sadiay idi dumsaag ti lalaki iti luganna tapno sabtennaka. Dika manggundaway babaen iti panangawat iti kuarta ken kawes, kaoliboan ken kaubasan, karnero ken baka wenno adipen!

27 Ita, kumpet kenka ti sakit ni Naaman, ket kumpet kenka ken kadagiti kaputotam iti agnanayon!”

Idi pumanaw ni Gehazi, agkukutelen—pimmuraw ti kudilna a kas iti kapas.

Tumpaw ti Ulo ti Wasay

1 Iti maysa nga aldaw, napan ti bunggoy dagiti profeta ken ni Eliseo ket kinunada kenkuana, “Nailet unay ti lugar a pagyanantayo!

2 Palubosannakam a mapan idiay Jordan ket agpukankami kadagiti kayo tapno adda pagaramidtay iti pagnaedantayo.”

“Ala wen,” kinuna ni Eliseo.

3 Impakpakaasi ti maysa kadakuada a kumuyog ni Eliseo. Immanamong ti profeta ket

4 nagkukuyogda a napan. Idi dumtengda iti Jordan, rinugianda ti agpukan.

5 Idi agpukpukan ti maysa kadakuada, pagammoan la ta nasukto ti ulo ti wasay ket natnag iti karayan. “Ania ti aramidek, apo?” kinunana ken ni Eliseo. “Binulodko ti wasay!”

6 “Nakatnaganna?” sinaludsod ni Eliseo.

Intudo ti lalaki ti nakatnagan ti wasay. Nangputed ni Eliseo iti bassit a sanga sana impurruak iti danum. Timpaw ti ulo ti wasay.

7 “Alaem,” imbilinna ket ginaw-at ti lalaki ti ulo ti wasay.

Maparmek ti Armada ti Siria

8 Aggubgubat ti ari ti Siria ken ti Israel. Nakiuman ti ari kadagiti ofisialesna ket nangpili iti lugar a pagkampoanna.

9 Ngem pinakaammoan ni Eliseo ti ari ti Israel ket binallaaganna a saan a mapan iti dayta a lugar gapu ta saneben dagiti taga-Siria.

10 Ngarud, pinakdaaran ti ari ti Israel dagiti lallaki nga agnaed iti dayta a disso ket nagguardiada. Masansan a mapasamak daytoy.

11 Kasta unay ti pannakariribuk ti ari ti Siria gapu iti daytoy. Inayabanna dagiti ofisialesna ket sinaludsodna kadakuada, “Siasino kadakayo ti mangliliput? Siasino ti agipulpulong iti ari ti Israel?”

12 Insungbat ti maysa kadakuada, “Awan, Natan-ok nga Ari. Ngem ibagbaga ni profeta Eliseo iti ari ti Israel ti amin a sasawem, uray dagiti sawem iti uneg ti kuartom.”

13 “Inkay sapulen ti ayanna, ket patiliwko,” imbilin ti ari.

Naipakaammo iti ari nga adda ni Eliseo idiay Dotan.

14 Nangibaon ngarud ti ari iti dakkel a bunggoy dagiti mannakigubat a nagsakay kadagiti kabalio ken lugan a pakigubat. Rabiin idi dumtengda iti Dotan ket linakubda ti ili.

15 Kabigatanna, nasapa a nakariing ti adipen ni Eliseo. Idi rimmuar iti balay, nakitana ti armada ti Siria agraman dagiti kabalio ken dagiti lugan a pakigubat iti lawlaw ti ili. Napan ken ni Eliseo ket kinunana, “Mataytayon, apo! Ania ti aramidentayo?”

16 “Dika agbuteng, gapu ta ad-adutayo ngem isuda,” kinuna ni Eliseo.

17 Ket inkararagna, “OApo, luktam ti mata ti babaonek tapno makakita.” Impangag tiApoti dawatna ket nakita ti adipen a nasaknapan ti bakras ti turod kadagiti kabalio ken umap-apuy a lugan a pakigubat a nanglikmut ken ni Eliseo.

18 Idi dumarup dagiti Siriano, inkararag ni Eliseo: “OApo, pagbulsekem koma dagitoy a tattao!” Impangag ni Yahweh ti kararagna ket nagbulsek dagiti lallaki.

19 Napan ni Eliseo kadakuada ket kinunana, “Nayaw-awankayo; saan a daytoy nga ili ti birbirokenyo. Surotendak ket ipankay iti tao a sapsapulenyo.” Inturongna ida idiay Samaria.

20 Apaman a nakastrekda iti siudad, inkararag ni Eliseo: “OApo, luktam dagiti matada tapno makakitada.” Impangag ni Yahweh ti kararagna. Insublina ti panagkitada ket nakitada nga addada iti uneg ti Samaria.

21 Idi makita ti ari ti Israel dagiti mannakigubat ti Siria, sinaludsodna ken ni Eliseo, “Papatayek kadi ida, apo? Papatayek kadi ida?”

22 “Saan,” insungbat ni Eliseo. “Uray dagiti tiniliwmo iti paggugubatan, dimo mabalin a patayen ida. Ikkam ida iti kanen ken inumen ket palubosam ida nga agsubli iti arida.”

23 Iti kasta, insaganaan ti ari ti Israel ida iti dakkel a padaya. Kalpasan ti pannangan ken yiinumda, nagsublida iti ari ti Siria. Manipud idin, simmardengen ti panangraut dagiti taga-Siria iti daga ti Israel.

Ti Pannakalakub ti Samaria

24 Iti saan a mabayag, impanguloan ni Ben-hadad nga ari ti Siria ti entero nga armadana a nangraut iti Israel; linakubna ti Samaria.

25 Gapu iti daytoy, nagsaknap ti bisin iti siudad. Iti kinakirang ti makan, nailako ti ulo ti asno iti 80 a bagi ti pirak ket lima a bagi ti pirak ti gatad ti kagudua ti litro a balang a lasona.

26 Iti maysa nga aldaw a magmagna ti ari ti Israel iti rabaw ti bakud ti siudad, adda babai a nangipukkaw, “Tulongannak koma, Natan-ok nga Ari!”

27 Insungbatna, “No dinaka tulongan tiApo, ania koma ti maitulongko kenka? Adda kadi trigok wenno arakko?

28 Ania ti parikutmo?”

Kinuna ti babai, “Idi kalman, imbaga daytoy a babai a kanenmi ti anakko ket kanenminto met ti anakna iti sumuno nga aldaw.

29 Linutomingarud ti anakko ket sindami. Iti sumuno nga aldaw, imbagak kenkuana a lutoenmi ti anakna ngem inlemmengna ket dina kayat nga iruar.”

30 Rinay-ab ti ari ti pagan-anayna idi mangngegna daytoy. Ket nakita dagiti tattao nga asideg iti bakud a siaarruat gayam ti ari iti nakersang a lupot a pagilasinan iti nakaro a panagladingitna.

31 Kinuna ti ari, “Uray patayennak ti Dios no diak paputolan ni Eliseo ita nga aldaw!”

32 Nangibaon iti mapan mangala iti profeta.

Kabayatanna, adda ni Eliseo iti balayna agraman dagiti panglakayen a napan bimmisita kenkuana. Sakbay a simmangpet ti imbaon ti ari, kinuna ni Eliseo kadagiti panglakayen, “Nangibaon dayta a mammapatay iti umay mangputol kaniak! Ita, siputanyo ta apaman a makadanon ditoy, irikepyo ti ruangan ket diyo pastreken. Sumarsaruno kenkuana ti mismo nga ari.”

33 Madama pay laeng nga agsasao idi dumteng ti ariket kinunana, “TiApoti nangyeg iti daytoy a didigra. Apay nga urayek pay laeng ti tulongna?”

1 Insungbat ni Eliseo, “Denggem ti sao tiApo! Iti kastoy nga oras inton bigat, mabalinyonto ti gumatang iti tiendaan ti Samaria iti sangapulo a litro ti kasayaatan a trigo wenno 20 a litro ti sebada iti maysa a bagi ti pirak.”

2 Nagsao ti ofisial a mangkuykuyog iti ari. Kinunana ken ni Eliseo, “Saan a mapasamak dayta uray no mangyeg a dagus tiApoiti tudo!”

“Makitamto a mapasamak daytoy ngem dimonto maramanan ti uray ania kadagiti makan,” insungbat ni Eliseo.

Pumanaw ti Armada ti Siria

3 Iti ruar ti ruangan ti Samaria, adda uppat a lallaki nga agkukutel. Kinunada iti maysa ken maysa, “Apay nga agur-uraytayo ditoy agingga a mataytayo?

4 Awan serserbina a sumrektay iti siudad ta mataytayo iti bisin; ngem no agyantayo ditoy, mataytayo met laeng. Intayo ngarud iti kampo dagiti Siriano. No didatay an-anoen, agbiagtayo, ngem no papatayendatayo, di mataytayo.”

5 Iti kasta, idi sumipngeten, napanda iti kampo dagiti Siriano ngem idi makasangpetda, awan ti nasarakanda sadiay.

6 Ngamin, nangparnuay ni Yahweh iti kasla daranudor ti sumungsungad a dakkel nga armada, agraman dagiti kabalio ken luglugan a pakigubat. Idi mangngeg dagiti Siriano daytoy, impagarupda a sumangpet dagiti Heteo ken Egipcio a tinangdanan ti ari ti Israel a mangraut kadakuada.

7 Nagdardarasda ngarud a naglibas iti dayta a sumipnget. Pinanawanda ti kampoda agraman dagiti kabalio ken asno ken amin nga adda kadagiti toldada ket nagtatarayda a mangisalakan iti biagda.

8 Idi makadanon dagiti uppat a lallaki iti igid ti kampo, simrekda iti maysa a tolda. Kinnan ken ininumda ti nasarakanda iti unegna. Nagalada kadagiti pirak, balitok ken pagan-anay sada napan inlemmeng dagitoy; kalpasanna, nagsublida, simrekda iti sabali a tolda, sinamsamda met dagiti nagunegda sada napan inlemmeng dagiti innalada.

9 Ngem kinunada iti tunggal maysa, “Saan a rumbeng nga aramidentayo ti kastoy! Adda naimbag a damag a mabalintay nga ipakaammo ket ditay koma ilimlimed. No ipabigattayo, awan duadua a madusatayo. Intay ipakaammo itan kadagiti ofisiales ti ari!”

10 Ngarud, pimmanawda iti kampo dagiti taga-Siria ket nagsublida iti siudad. Pinukkawanda dagiti guardia iti ruangan: “Simrekkam iti kampo dagiti taga-Siria! Pulos nga awan ti nakitami a tao wenno nangngegmi a timek. Sigagalut dagiti kabalio ken asno ket binaybay-anda lattan dagiti toldada.”

11 Inwaragawag dagiti guardia ti damag ket naidanon iti palasio.

12 Rabii pay laeng ngem bimmangon ti ari iti iddana ket kinunana kadagiti ofisialesna, “Ibagak kadakayo ti pampanunoten nga aramiden dagiti taga-Siria! Ammoda nga agbisintayo ditoy ket pimmanawda iti kampoda sada napan naglemmeng iti away. Namnamaenda a rummuartayo tapno agbiroktay iti kanentayo ket tiliwendatay a sibibiag sada sakupen ti siudad.”

13 Kinuna ti maysa kadagiti ofisialesna, “Matayto met laeng dagiti tattao iti siudad a kas kadagiti natayen iti bisin. Mangibaonka ngarud iti lallaki nga agsakay kadagiti lima a kabalio a natda tapno maammoantayo no ania ti napasamak.”

14 Nangpilida iti sumagmamano a lallaki ket nagluganda iti dua a lugan a pakigubat. Imbilin ti ari, “Inkay ammoen no ania ti napasamak iti armada ti Siria.”

15 Pimmanaw dagiti lallaki. Idi makadanonda iti Jordan, awan ti nakitada a kabusor. Nakitada ketdi iti dalan dagiti agkaiwara a pagan-anay ken armas nga impurruak dagiti taga-Siria iti panagdardarasda nga agtalaw. Kalpasanna, nagsubli dagiti naibaon ket impadamagda ti nakitada.

16 Rimmuar dagiti tattao ti Samaria ket nagsamsamda iti kampo dagiti Siriano. Natungpal ti sao ni Yahweh: nailako iti maysa a bagi ti pirak ti sangapulo a litro ti kasayaatan a trigo wenno ti 20 a litro ti sebada.

17 Dinutokan ti ari ti Israel ti ofisial a mangkuykuyog kenkuana a mangipangulo kadagiti mangguardia iti ruangan ti siudad. Nabaddebaddekan dagiti tattao ti ofisial ket natay, kas imbaga ni Eliseo idi napan kenkuana ti ari.

18 Imbaga idi ni Eliseo iti ari nga iti dayta nga oras iti sumuno nga aldaw, mailako iti maysa a bagi ti pirak ti sangapulo a litro ti kasayaatan a trigo wenno ti 20 a litro ti sebada iti tiendaan ti Samaria.

19 Kastoy idi ti insungbat ti ofisial: “Saan a mapasamak uray no mangyeg a dagus tiApoiti tudo!” Kastoy met ti sungbat ni Eliseo: “Makitamto a mapasamak daytoy ngem dimonto maramanan ti uray ania kadagiti makan.”

20 Kasta ti napasamak kenkuana: natay a nabaddebaddekan dagiti tattao iti ruangan ti siudad.

Agsubli ti Babai a Taga-Sunem

1 Imbagaidi ni Eliseo iti Sunamita nga ina ti ubing a pinagungarna, “Pumanawkayo ket inkay agnaed a sangafamiliaan iti sabali a lugar, ta mangyeg tiApoiti panagbisin iti daytoy a pagilian nga agpaut iti pito a tawen.”

2 Tinungpal ti babai ti bilin ni Eliseo ket napanda nagnaed idiay Filistia iti pito a tawen.

3 Kalpasan ti pito a tawen, nagsubli ti babai idiay Israel. Napan iti ari tapno dawatenna a maisubli kenkuana ti balay ken talonna.

4 Nadanonna ti ari a makisarsarita ken ni Gehazi nga adipen ni Eliseo. Kayat ti ari a maammoan ti maipapan kadagiti milagro nga inar-aramid ni Eliseo.

5 Idi madama nga es-estoriaen ni Gehazi no kasano ti panangpagungar ni Eliseo iti natay a tao, indatag ti babai ti dawatna iti ari. Kinuna ni Gehazi iti ari, “Natan-ok nga Ari, daytoy ti ina ket daytoy met ti anakna a pinagungar ni Eliseo!”

6 Nagsaludsod ti ari ket pinatalgedan ti babai ti imbaga ni Gehazi. Daytoy ti gapuna a nangayab ti ari iti maysa nga ofisial ket imbilinna, “Kitaem a maisubli ti amin a sanikuana, agraman ti pateg ti amin a naapit kadagiti talonna iti las-ud ti pito a tawen a kaawanna.”

Ni Eliseo ken ni Ben-hadad nga Ari ti Siria

7 Napan ni Eliseo idiay Damasco. Nairana a masakit ni Ben-hadad nga ari ti Siria. Idi maipadamag iti ari nga adda ni Eliseo,

8 kinunana ken ni Hazael, maysa kadagiti ofisialesna, “Mangalaka iti sagut ket ipanmo iti profeta. Kiddawem kenkuana a makiuman itiApota damagenna no umimbagak pay wenno saan.”

9 Nangisagana ni Hazael iti amin a kita ti kasayaatan a produkto ti Damasco; naikarga dagitoy iti 40 a kamelio nga intugotna a napan ken ni Eliseo. Idi dumteng, kinunana, “Imbaonnak ni adipenmo nga Ari Ben-hadad tapno damagek kenka no umimbag wenno saan iti sakitna.”

10 Insungbat ni Eliseo, “Impakaammo kaniak tiApoa matay ti ari, ngem inka ibaga kenkuana nga aglaingto.”

11 Pinerrengna ni Hazael. Nailadawan ti kasta unay a buteng iti rupa ni Eliseo agingga a saan a makatalna ni Hazael. Pagammoan, nagsangit ni Eliseo.

12 “Apay nga agsangsangitka, apo?” sinaludsod ni Hazael.

“Gapu ta ammok dagiti kinaranggas nga ipalak-ammonto kadagiti Israelita,” insungbat ni Eliseo. “Puoramto dagiti sarikedkedda, papatayemto dagiti lallaki nga agtutubo, pangpang-oremto dagiti annakda agingga a matayda ken butiakamto dagiti masikog.”

13 “Kasanonga agbalinak a mannakabalin unay?” insungbat ni Hazael. “Awan serserbik a tao.”

“Impakita kaniak tiAponga agbalinkanto nga ari ti Siria,” insungbat ni Eliseo.

14 Nagsubli ni Hazael iti ayan ni Ben-hadad. Sinaludsod ti ari, “Ania ti kuna ni Eliseo?”

“Imbagana kaniak nga awan duadua nga umimbagka,” insungbat ni Hazael.

15 Ngem iti sumuno nga aldaw, nangala iti ules, binabasana sana linungnguop ti ari agingga a natay.

Ket sinuktan ni Hazael ni Ben-hadad a kas ari ti Siria.

Ni Jehoram nga Ari ti Juda

16 Iti maikalima a tawen a panagturay ni Joram nga anak ni Ahab a kas ari ti Israel,nagari iti Juda ni Jehoram nga anak ni Jehosafat.

17 Agtawen iti 32 idi ni Jehoram. Nagturay idiay Jerusalem iti walo a tawen.

18 Anak ni Ahab ti asawana ket kas iti familia ni Ahab, tinuladna dagiti dakes nga aramid dagiti ari ti Israel. Nagbasol ken ni Yahweh

19 ngemsaan a kayat a dadaelen ni Yahweh ti Juda agsipud ta inkarina idi iti daydi adipenna a David nga agturayto iti agnanayon dagiti kaputotanna.

20 Bayatti panagturay ni Jehoram, immalsa ti Edom a maibusor iti Juda ket nagbalin a siwawaya a pagarian.

21 Ngarud, nagrubbuat ni Jehoram agraman amin a luganna a pakigubat a mapan idiay Zair a nanglawlawan ti armada dagiti Edomita kadakuada. Iti rabii, nakalibas ni Jehoram a kaduana dagiti pangulo dagiti luganna a pakigubat. Nawaraswarasda dagiti soldadona, ket nagawidda kadagiti balbalayda.

22 Manipud idin, simmina ti Edom iti panangituray iti Juda ket siwawaya pay laeng agpapan ita. Immalsa met ti siudad ti Libna iti dayta a tiempo.

23 Nailanad itiPakasaritaan dagiti Ari ti Judati dadduma a pasamak iti panagturay ni Jehoram.

24 Idi matay, naitabon kadagiti tanem dagiti ari iti Siudad ni David, ti daan a paset ti Jerusalem. Ni Ahazias nga anakna ti simmukat kenkuana nga ari.

Ni Ahazias nga Ari ti Juda

25 Iti maika-12 a tawen a panagturay ni Joram nga anak ni Ahab kas ari ti Israel, naisaad nga ari iti Juda ni Ahazias nga anak ni Jehoram.

26 Duapulo ket dua ti tawen ni Ahazias idi agari ket makatawen a nagturay idiay Jerusalem. Ni Atalia nga apoko ni Omri nga ari ti Israel ti inana.

27 Gapu ta naikamang ni Ahazias ken ni Ari Ahab, nagbasol ken ni Yahweh a kas iti inaramid ti familia ni Ahab.

28 Kimmappon ni Ari Ahazias ken ni Joram nga ari ti Israel ket ginubatda ni Hazael nga ari ti Siria. Nagranget dagiti dua nga armada iti siudad ti Ramot idiay Galaad ket nasugatan ni Joram.

29 Nagsubli iti siudad ti Jezreel tapno agpaimbag. Napan sinarungkaran ni Ahazias sadiay.

Maisaad ni Jehu nga Ari iti Israel

1 Kabayatanna, inayaban ni profeta Eliseo ti maysa kadagiti agtutubo a profeta ket kinunana kenkuana, “Agrubbuatka ket inka iti siudad ti Ramot idiay Galaad. Itugotmo daytoy sangabotelia a lana ti olibo;

2 inton makadanonka sadiay, sapulem ni Jehu nga anak ni Jehosafat ken apoko ni Nimsi. Ipanmo iti maysa a kuarto nga adayo kadagiti kakaduana,

3 ibuyatmo daytoy a lana iti ulona ket kunam, ‘Ipakaammo tiAponga ikonsagrarnaka nga ari ti Israel.’ Kalpasanna, pumanawka a dagus.”

4 Napan ngarud ti agtutubo a profeta idiay Ramot

5 a nakasarakanna kadagiti ofisiales ti armada nga agtataripnong. Kinunana, “Apo, adda mensahe nga ipakaammok kenka.”

Sinaludsod ni Jehu, “Siasino kadakami ti kasarsaritam?”

“Sika, apo,” insungbatna.

6 Simrekdaa dua iti balay. Imbuyat ti agtutubo a profeta ti lana ti olibo iti ulo ni Jehu sana kinuna, “Kastoy ti ipakaammo tiApoa Dios ti Israel: ‘Konsagrarenka nga ari dagiti tattaok nga Israelita.

7 Masapul a patayem ti apom nga ari, dayta anak ni Ahab tapno dusaek ni Jezebel iti panangpapatayna kadagiti profetak ken kadagiti dadduma nga adipenko.

8 Masapul a madadael ti familia ni Ahab agraman dagiti kaputotanna. Pukawek ti amin a lallaki iti familiana, ubing man wenno lakay.

9 Aramidek iti familiana ti inaramidko idi kadagiti familia da Jeroboam ken Baasa nga ari ti Israel.

10 Nomaipapan ken ni Jezebel, dinto maitanem ta kanento dagiti aso ti bangkayna iti sakup ti Jezreel.’” Kalpasan ti panangisaona iti daytoy, pimmanaw a dagus ti agtutubo.

11 Nagsubli ni Jehu iti ayan dagiti padana nga ofisiales ket sinaludsodda, “Ania ti napasamak? Ania ti masapulna kenka dayta mauyong a tao?”

“Ammoyo ti masapulna,” kinuna ni Jehu.

12 “Saanmi nga ammo!” insungbatda. “Ibagam ti imbagana!”

“Imbagana a kastoy ti ipakaammo tiApo: ‘Konsagrarenka nga ari ti Israel.’”

13 Dinagdagusda nga inikkat ti kagayda sada inyaplag kadagiti pangal ti agdan a pagtakderan ni Jehu. Pinagunida dagiti trumpeta sada impukkaw, “Ari ni Jehu!”

Mapapatay ni Joram nga Ari ti Israel

14-15 Kalpasanna, insikat ni Jehu a patayen ni Ari Joram. Adda idi ti ari idiay Jezreel a pagpapaimbaganna kadagiti sugatna a naalana iti gubat idiay Ramot a maibusor ken ni Hazael nga ari ti Siria. Kinuna ni Jehu kadagiti padana nga ofisiales, “No kaduadak, kitaenyo a naimbag nga awan ti makalibas ditoy Ramot a mapan idiay Jezreel ket ballaaganna dagiti tattao sadiay.”

16 Limmugan iti luganna a pakigubat ket nagturong idiay Jezreel. Saan pay a naimbagan ni Joram ket adda met sadiay ni Ahazias nga ari ti Juda a simmarungkar kenkuana.

17 Nakita ti guardia nga adda iti pagwanawanan iti Jezreel ti isusungad ni Jehu ken dagiti buyotna. “Adda sumungsungad a tattao a nakasakay iti kabalio!” impukkawna.

Insungbat ni Joram, “Mangibaonka iti agkabalio a mangsabat kadakuada tapno ammoenna no gagayyem wenno kabusor ida.”

18 Napan ti naibaon tapno sabtenna ni Jehu ket kinunana kenkuana, “Padamag ti ari no umayka a kas gayyem.”

“Awan bibiangmo!” kinuna ni Jehu. “Agbaw-ingka ket sumurotka kaniak.”

Impadamag ti guardia iti pagwanawanan a nakadanon ti naibaon iti ayan ti grupo a sumungsungad ngem saan a nagsubli.

19 Nangibaon manen ti ari iti sabali a nagkabalio a nangsaludsod ken ni Jehu ti kas iti sinaludsod ti immuna. Kastoy manen ti insungbat ni Jehu: “Awan bibiangmo! Agbaw-ingka ket sumurotka kaniak!”

20 Impadamag manen ti guardia a nakadanon ti naibaon iti ayan ti grupo ngem saan a nagsubli. Ket innayonna, “Napardas ti panangpataray ti pangulo ti grupo iti luganna. Kasla agmauyong. Kasla ken ni Jehu nga agpatpataray!”

21 “Isaganayo ti luganko,” imbilin ni Joram. Naaramid daytoy ket rimmuar da Joram ken Ari Ahazias a nakasakay iti bukodda a lugan tapno sabtenda ti bunggoy ni Jehu. Nagsasabatda iti talon a kukua idi ni Nabot.

22 Sinaludsod ni Joram, “Kappia kadi ti inyegmo, Jehu?”

“Kasano nga adda kappia,” insungbat ni Jehu, “no adda pay laeng panagan-anito ken panagdaydayaw kadagiti didiosen nga insungsong ni inam a Jezebel?”

23 “Panangliput daytoy, Ahazias!” inyikkis ni Joram ket imbueltana ti luganna sa nagpataray.

24 Inasut ni Jehu ti panana ket imbiatna iti amin a pigsana. Napuntaan ti bukot ni Joram. Nagsalput ti pana iti pusona, ket napasag iti uneg ti luganna.

25 Kinuna ni Jehu ken ni Bidkar a katulonganna, “Alaem ti bangkayna ket inka ipurruak iti talon a kukua idi ni Nabot. Malagipmo ti panagabayta idi a nagkabalio a sumarsaruno ken ni Ahab nga ama ni Ari Joram. Imbaga tiApodaytoy a maibusor ken ni Ahab:

26 ‘Nakitakidi kalman ti pannakapapatay ni Nabot ken dagiti annakna. Ket inkarik a dusaenka iti daytoy met la a talon.’ Alaem ngarud ti bangkay ni Joram,” imbilin ni Jehu iti katulonganna, “ket ibellengmo iti talon a kukua ni Nabot, tapno matungpal ti sao tiApo.”

Mapapatay ni Ahazias nga Ari ti Juda

27 Idi nakita ni Ari Ahazias ti napasamak, pinatarayna ti luganna nga agturong iti ili ti Bet-hagan. Kinamat ni Jehu. “Patayenyo met!” imbilin ni Jehu kadagiti tattaona. Sinugatdani Ahazias bayat ti panangpatarayna iti luganna iti dalan nga agpa-Gur, iti asideg ti ili ti Ibleam. Ngem inkarkarigatanna ti nagpataray agingga a nakadanon iti siudad ti Megiddo a nakatayanna.

28 Inkarga dagiti ofisialesna ti bangkayna iti maysa a lugan a pakigubat ket insublida idiay Jerusalem. Intabonda kadagiti tanem dagiti ari iti Siudad ni David.

29 Naisaad idi ni Ahazias a kas ari ti Juda iti maika-11 a tawen a panagturay ni Joram nga anak ni Ahab nga ari ti Israel.

Mapapatay ni Reyna Jezebel

30 Dimteng ni Jehu idiay Jezreel. Nadamag idin ni Jezebel ti napasamak. Pinintaanna ti matana, inurnosna ti buokna, ket napan iti maysa a tawa ti palasio a kumitkita iti kalsada.

31 Idi sumrek ni Jehu iti ruangan, impukkaw ni Jezebel, “Sika, Zimria mammapatay! Apay nga addaka ditoy?”

32 Timmangad ni Jehu ket impukkawna, “Siasino ti makikadua kaniak?” Dua wenno tallo kadagiti ofisiales ti palasio ti timman-aw iti tawa a nangkita kenkuana

33 ket kinuna ni Jehu kadakuada, “Itappuakyo ni Jezebel.” Intappuakda ni Jezebel ket nagparsiak ti darana iti bakud ken kadagiti kabalio. Pinataray ni Jehu dagiti kabalio ken ti luganna a pakigubat iti rabaw ti bangkayna.

34 Simrek iti palasio ket nangan. Idi laeng a nalagipna ti bangkay ket kinunana, “Alaenyo ti bangkay dayta nailunod a babai ket inkay itabon gapu ta anak met ti maysa nga ari.”

35 Ngem awan ti nasarakan dagiti naibaon a mangitanem kenkuana, malaksid ti bangabangana ken dagiti tultulang dagiti ima ken sakana.

36 Idiimpadamagda daytoy ken ni Jehu, kinunana, “Natungpal ti imbaga tiApoken ni Elias nga adipenna: ‘Kanento dagiti aso ti bangkay ni Jezebel iti sakup ti Jezreel.

37 Kaslanto rugit a maiwarawara ti narangrangkay a bangkayna ket awanto ti makabigbig nga isu ni Jezebel.’”

Mapapatay dagiti Annak ni Ahab

1 Adda 70 a lallaki nga annak ni Ari Ahab nga agnanaed iti siudad ti Samaria. Nagsurat ni Jehu ket pinatulodanna ti kopia dagiti agturay iti siudad,dagiti mabigbigbig nga umili ken dagiti mangay-aywan kadagiti kaputotan ni Ahab. Kastoy ti nailanad iti surat:

2 “Dakayo ti mangay-aywan kadagiti annak ni Ahab, ket naitalek kadakayo dagiti lugan a pakigubat, kabalio, armas ken dagiti nasarikedkedan a siudad. Apaman a maawatyo daytoy a surat,

3 pilienyo ti kasayaatan ken makabael nga agturay kadagiti annak ti ari, isaadyo a kas ari, ket makigubatkayo a mangsalaknib kenkuana.”

4 Kasta unay ti buteng dagiti agturay ti Samaria. “Kasano a maparmektayo ni Jehu?” kinunada. “Di pay nabaelan a pinarmek ni Ari Joram wenno ni Ari Ahazias!”

5 Iti kasta, kastoy ti pinaibaga ti ofisial a mangay-aywan iti palasio ken ti agturay iti siudad, agraman dagiti mabigbigbig nga umili ken dagiti agay-aywan kadagiti kaputotan ti ari: “Adipennakami, Jehu, sidadaankami nga agtungpal iti aniaman nga ibilinmo. Ngem dimi mabalin nga isaad ti siasinoman a kas ari; aramidem ngarud ti ammom a nasayaat.”

6 Nagsurat manen ni Jehu kadakuada: “No makikaduakayo kaniak, ket madadaankayo nga agtungpal iti bilinko, yegyo kaniak dagiti ulo dagiti annak ni Ari Ahab iti kastoy nga oras inton bigat ditoy Jezreel.”

Adda dagiti 70 nga annak ni Ari Ahab iti aywan dagiti mabigbigbig nga umili ti siudad a mangtartaraken kadakuada.

7 Apaman a naawatda ti surat ni Jehu, pinatay dagiti pangulo nga umili ti Samaria dagiti 70 nga annak ni Ahab. Inkabilda dagiti ulo kadagiti basket sada impan ken ni Jehu idiay Jezreel.

8 Idi maibaga ken ni Jehu a naisangpeten dagiti ulo dagiti annak ni Ahab, imbilinna a pagkaduaenda nga igabsuon dagiti ulo iti ruangan ti siudad ket bay-anda sadiay agingga iti bigat.

9 Kabigatanna, napan ni Jehu iti ruangan ket kinunana kadagiti tattao nga adda sadiay, “Siak ti nangisikat ken nangpatay ken ni Ari Joram; awan ti basolyo iti pannakapapatayna. Ngem siasino ti nangpapatay kadagitoy a tattao?

10 Daytoy ti mangipaneknek a pumudno ti amin nga imbaga tiApomaipapan kadagiti kaputotan ni Ahab. Tinungpal tiApoti imbagana ken ni profeta Elias.”

11 Kalpasanna,pinapapatay ni Jehu dagiti amin a kabagian ni Ahab nga agnaed idiay Jezreel ken amin nga ofisialesna ken dagiti nasinged a gagayyemna agraman dagiti papadi; awan ti uray maysa kadakuada a natda a sibibiag.

Mapapatay dagiti Kakabagian ni Ari Ahazias

12 Pimmanaw ni Jehu idiay Jezreel ket napan idiay Samaria. Iti dalan, iti lugar a managan “Kampo dagiti Agpaspastor,”

13 nasabatna ti sumagmamano a kabagian daydi Ahazias nga ari ti Juda. Sinaludsod ni Jehu no siasinoda.

“Kakabagiannakami ni Ahazias,” insungbatda. “Mapankam idiay Jezreel tapno sarungkaranmi dagiti annak ni Reyna Jezebel ken dagiti dadduma a kameng ti familia ti ari.”

14 Pinatiliw ida ni Jehu sana pinapatay ida iti asideg ti maysa a bubon sadiay. Agdagupda iti 42. Napapatayda amin ket awan ti uray maysa a nabati a sibibiag.

Mapapatay amin a Nabati a Kabagian ni Ahab

15 Intuloy ni Jehu ti panagdaliasatna. Iti dalan, nasabatna ni Jonadab nga anak ni Rekab. Kinablaawan ni Jehu ket kinunana, “Agkapanunotanta. Agkaduata met la kadi?”

“Wen,” insungbat ni Jonadab.

“Yawatmo ngarud ta imam,” kinuna ni Jehu. Pinetpetan ni Jehu ti imana ket tinulonganna ni Jonadab a lumugan iti luganna a pakigubat.

16 Kinuna ni Jehu, “Sumurotka kaniak tapno makitam ti kinapudnok itiApo.” Ket nagkaluganda a napan idiay Samaria.

17 Idi dumtengda sadiay, pinatay ni Jehu ti amin a kakabagian ni Ahab; awan ti inispalna. Daytoy ti imbaga idi ni Yahweh babaen ken ni Elias.

Mapapatay dagiti Agdaydayaw ken ni Didiosen a Baal

18 Inummong ni Jehu dagiti amin a tattao ti Samaria ket kinunana, “Nagserbi ni Ari Ahab ken ni didiosen a Baal ngem napaspasnek ti panagserbik kenkuana.

19 Ayabanyo dagiti amin a profeta ni Baal, amin nga agdaydayaw kenkuana ken amin a papadina. Masapul nga umayda amin. Mangipaayak iti nangayed a panagidaton ken ni Baal ket mapapatay ti siasinoman a saan a tumabuno.” (Inaramid ni Jehu daytoy a pangsikapna kadakuada tapno mapapatay dagiti amin nga agdaydayaw ken ni Baal.)

20 Kalpasanna, imbilin ni Jehu, “Mangangaykayo iti maysa a gimong ti panagdaydayaw a pammadayaw ken ni Baal!” Naiwaragawag ti bilin

21 ket pinakaammoan ni Jehu dagiti amin a tattao ti Israel. Timmabuno amin nga agdaydayaw ken ni Baal. Napanda amin iti templo ni Baal; napusek ti templo.

22 Binilin ni Jehu ti padi nga agay-aywan kadagiti nasagradoan a pagan-anay nga iruarna dagiti kawes ket itedna kadagiti agdaydayaw.

23 Kalpasanna, simrek ni Jehu iti templo a kaduana ni Jonadab nga anak ni Rekab ket kinunana kadagiti tattao sadiay, “Kitaenyo a naimbag a dagiti la agdaydayaw ken ni Baal ti adda ditoy ket awan ti simrek nga agdaydayaw itiApo.”

24 Immuneg da Jehu ken ni Jonadab tapno agidatagda kadagiti sakrifisio ken daton a mapuoran ken ni Baal. Sakbay daytoy nangdutok ni Jehu iti 80 a lallaki nga agbantay iti ruar ket imbilinna kadakuada, “Patayenyo amin dagitoy a tattao. Mapapatay ti siasinoman kadakayo a mangipalubos nga adda makalibas!”

25 Kalpasan ti panangidatag ni Jehu kadagiti daton, kinunana kadagiti guardia ken kadagiti ofisiales, “Sumrekkayo ket papatayenyo amin ida: Diyo ipalubos nga adda makalibas!” Simrekda a siaasut dagiti kampilanda ket pinapatayda amin ida sada ginuyod nga inruar dagiti bangkay. Simrekda iti akin-uneg a kuarto,

26 inruarda ti nasagradoan nga adigi ket pinuoranda.

27 Dinadaelda ti adigi ni Baal ken ti templona ket inaramidda a kasilia ket kastana pay laeng agpapan ita.

28 Kastoy ti panangikkat a namimpinsan ni Jehu iti panagdaydayaw ken ni Baal iti Israel.

29 Ngemtinuladna dagiti aramid ni Ari Jeroboam a nangisungsong iti Israel nga agdaydayaw kadagiti balitok a sinan-baka a pagdaydayawan idiay Betel ken Dan.

30 Kinuna ni Yahweh ken ni Jehu, “Inaramidmo kadagiti kaputotan ni Ahab ti amin a kayatko nga aramidem. Ngarud, ikarik kenka nga agarinto dagiti kaputotam iti Israel agingga iti maikapat a kaputotan.”

31 Ngem saan a napasnek ni Jehu iti panangtungpalna iti Linteg ni Yahweh a Dios ti Israel. Tinuladna ketdi ti aramid ni Jeroboam a nangisungsong kadagiti Israelita nga agbasol.

Ti Ipapatay ni Jehu

32 Kadagidi a tiempo, rinugian ni Yahweh a pinabassit ti sakup ti Israel. Sinakup ni Hazael nga ari ti Siria dagiti amin a daga dagiti Israelita

33 iti daya ti Jordan agingga iti abagatan iti ili ti Aroer iti Karayan Arnon. Mairaman ditoy dagiti daga ti Galaad ken Basan a pagnaedan dagiti tribu ti Gad, Ruben ken Manases.

34 Nailanad itiPakasaritaan dagiti Ari ti Israelti dadduma a pasamak ti panagturay ni Jehu agraman dagiti aramid a mangipakita iti kinamaingelna.

35 Idi natay, naitabon idiay Samaria ket ni anakna a Joacaz ti simmukat kenkuana nga ari.

36 Kas ari ti Israel, 28 a tawen a nagturay ni Jehu idiay Samaria.