Category: Deuteronomio

Ni Josue ti Sumukat ken ni Moises

1 Intuloy ni Moises ti nagsao kadagiti amin nga Israelita,

2 kinunana,“Sangagasut ket duapulo ti tawenkon. Saankon a kabaelan ti mangidaulo kadakayo. Maysa pay, imbaga tiApokaniak a diak bumallasiw iti Karayan Jordan.

3 Umun-unanto ngem dakayo tiApoa Diosyo ket paksiatennanto dagiti agnaed sadiay tapno matagikuayo ti dagada. Ni Josue ti mangidalanto kadakayo, kas imbaga tiApo.

4 ParmekentotiApodagitoy a tattao a kas iti panangparmekna kada Sihon ken Og nga ari dagiti Amorreo ket dinadaelna ti pagilianda.

5 Yawatto ida tiApoiti pannakabalinyo ket aramidenyo kadakuada ti kas imbilinko kadakayo.

6 Papigsaenyo ti pakinakemyo. Tumuredkayo. Dikay agbuteng kadakuada. TiApoa Diosyo ti kumuyog kadakayo! Dinakayto paayen wenno baybay-an.”

7 Pinaayaban ni Moises ni Josue ket iti sangoanan ti entero nga Israel, kinunana kenkuana: “Sika ti mangidaulo kadagitoy a tattao a mapan mangtagikua iti daga nga inkari tiApokadagidi kapuonanyo. Ngarud papigsaem ti pakinakemmo, ket tumuredka.

8 TiApoa mismo ti mangidalan ken kumuyogto kenka. Dinakanto paayen wenno baybay-an. Isut’ gapuna a dika agbuteng wenno maupay.”

Masapul a Maibasa ti Linteg tunggal Pito a Tawen

9 Insurat ni Moises ti Linteg ti Dios ket intedna kadagiti papadi a Levita a mangay-aywan iti Lakasa ti Tulag ni Yahweh ken kadagiti panglakayen ti Israel.

10 Imbilinnadaytoy kadakuada: “Iti gibus ti tunggal pito a tawen, iti tawen a pannakapakawan dagiti utang, ibasayo daytoy iti napigsa iti Fiesta dagiti Abong-abong.

11 Ibasayo kadagiti Israelita inton umayda agdaydayaw itiApoa Diosyo iti lugar a pagdaydayawan.

12 Ummongenyonto dagiti amin a lallaki, babbai ken ubbing ken dagiti ganggannaet nga agnaed kadagiti iliyo tapno mangngeg ti amin ket masursuroda ti agbuteng itiApoa Diosyo ken tapno agtungpalda a sipapasnek kadagiti pannursurona.

13 Uray dagiti kaputotanyo a di pay makaammo iti daytoy, mangngegdanto ti Linteg tiApoa Diosyo. Iti kasta, masursurodanto ti agtungpal kenkuana, iti unos ti panagbiagda ken bayat ti panagnaedda iti daga iti ballasiw ti Jordan.”

Ti Maudi a Bilin ni Yahweh ken ni Moises

14 Kinuna ni Yahweh ken ni Moises, “Dandanin ti ipapataymo. Ayabam ni Josue ket ipanmo iti Tolda ti Dios tapno itedko kenkuana dagiti bilinko.”

Napan da Moises ken Josue iti Tolda,

15 ket nagparang kadakuada ni Yahweh a kas monmon nga ulep a nagintek iti ruangan ti Tolda.

16 Kinuna ni Yahweh ken ni Moises, “Asidegen ti ipapataymo ket kalpasan ti ipapataymo, tallikudandakto dagiti tattao ket salungasingenda ti katulaganmi. Baybay-andakto ket agdaydayawdanto kadagiti didiosen dagiti pagano iti daga a dandanidan sakupen.

17 Ket sumgedto ti pungtotko kadakuada. Laksidekto ida, ket madadaeldanto. Adunto ti nakabutbuteng a didigra a lak-amenda. Mabigbigdanto a linak-amda dagitoy gapu ta siak a Diosda awanakon kadakuada.

18 Diakto kayat a tulongan ida iti dayta a tiempo gapu iti dakes nga inaramidda. Nagdaydayawda ngamin kadagiti didiosen.

19 “Ita, isuratmo daytoy a kanta ken isurom iti entero nga Israel tapno agbalinto a pammaneknek a maibusor kadakuada.

20 Inton addadan iti nabaknang ken nadam-eg a daga a pangipanak kadakuada, kas inkarik kadagidi kapuonanda, agbiagdanto a narang-ay ken nanam-ay. Ngem tallikudandakto ket agdaydayawda kadagiti didiosen. Baybay-andakto ket salungasingenda ti katulagak kadakuada.

21 Adunto ti nakabutbuteng a didigra a lak-amenda. Agbalinto daytoy a kanta a pammaneknek a maibusor kadakuada gapu ta kankantaento pay laeng dagiti kaputotanda. Diak pay naipan ida iti daga nga inkarik nga ited kadakuada, ngem ammokon ti pampanunotenda.”

22 Iti dayta met la nga aldaw, insurat ni Moises ti kanta ket insurona kadagiti Israelita.

23 Imbagani Yahweh ken ni Josue nga anak ni Nun, “Papigsaem ti pakinakemmo ket tumuredka, gapu ta idalanmo dagiti Israelita a mapan iti daga nga inkarik nga ited kadakuada. Addaakto kenka.”

24 Kalpasan ti panangisurat ni Moises iti amin a linteg ti Dios iti maysa a libro,

25 kinunana kadagiti papadi a Levita a mangay-aywan iti Lakasa ti Tulag ni Yahweh:

26 “Alaenyo daytoy libro ti Linteg ti Dios ket ikabilyo iti abay ti Lakasa ti Tulag tiApoa Diosyo tapno agyan sadiay a pammaneknek a maibusor kadagiti tattaona.

27 Ammok ti kinasukir ken kinatangken ti uloda. Sinuksukirdan tiApoita ta sibibiagak pay ket nakarkaronto manen ti panagsukirda kalpasan ti ipapatayko.

28 Ummongenyo dagiti amin a panglakayen dagiti tribu ken dagiti panguloyo ket dumatagkayo kaniak tapno ibagak kadakuada dagitoy a banag. Awagak ti langit ken daga nga agsaksi a maibusor kadakuada.

29 Ammok a kalpasan ti ipapatayko, dumakeskayto ket salungasingenyonto dagiti insurok kadakayo. Dumtengto ti aldaw a makapungtotto kadakayo tiApoket aglak-amkayto iti didigra agsipud ta inaramidyo ti iparitna nga aramidenyo.”

Ti Kanta ni Moises

30 Adtoy ti kanta ni Moises nga indaniwna bayat ti panagdengngeg dagiti Israelita.

1 “Dumngegkayo, langit ken daga;

timudenyo a naimbag ti innak ibaga!

2 Agtinnag a kasla tudo ti pannursurok;

ket agbalay a kasla linnaaw iti daga.

Kasla arbis nga agdisso iti naganus a mula,

kasla tudo nga agtinnag kadagiti nalangto a ruot.

3 Siak ti mangidaydayaw iti nagan tiApo,

ket dagiti tattaona ti mangipakaammo iti kinatan-okna!

4 “TiApoti nabileg a mangsalaknib kadakayo,

naan-anay ken nalinteg amin nga aramidna.

Mapagtalkan ken napudno ti Diosyo,

nalinteg ken naimbag ti aramidna.

5 Ngem saankayo a napudno ken maikari a tattaona,

managdakdakes ken naulbodkayo a nasion.

6 Kastoy kadi ti panangsubadyo itiApo,

dakayo a maag ken awan nakemna a tattao?

Isu ti amayo ken namarsua kadakayo!

Isu ti namagbalin kadakayo a nasion!

7 “Panunotenyo ti napalabas, idi un-unana a tiempo.

Damagenyo kadagiti kapuonanyo no ania ti napasamak;

damagenyo kadagiti lallakay ti napalabas.

8 Intedti Kangatoan ti daga dagiti nasion;

intudingna ti daga a pagtaengan ti tunggal pagilian.

Inikkanna ti tunggal nasion iti didiosen

9 ngem pinilina dagiti kaputotan ni Jacob nga agpaay kenkuana.

10 “Nasarakanna ida nga agalla-alla iti let-ang,

iti awan matagtagitao ken naangin a langalang.

Sinalakniban ken inaywananna ida,

a kas iti panangtaripatona iti bukodna a mata.

11 Saan nga impalubos tiApoa matnag dagiti Israelita.

Mayarig iti agila a mangisursuro kadagiti piekna iti panagtayabda.

Sippawenna ida kadagiti siuukrad a payakna

ket awan ti pakaan-anoanda.

12 Ti laengApoti nangidalan kadagiti tattaona,

awan sabali a dios a timmulong kadakuada.

13 “Pinagturayna ida kadagiti nangato a luglugar,

tinaraonanna ida iti aniaman nga agtubo iti tay-ak.

Nakasarakda iti diro kadagiti rengngat dagiti bato;

nagtubo dagiti kayoda nga olibo iti kabatoan.

14 Adu ti gatas dagiti baka ken kaldingda;

dagiti baka, karnero ken kaldingda ti kapintasan,

ti trigoda ti kasayaatan, ket ti arakda ti kaimasan.

15 “Bimmaknang ngem nagbalin a nasukir dagiti tattao tiApo;

limmukmegda ket nagum-umada iti taraon.

Tinallikudanda ti Dios a Namarsua kadakuada,

ken linaksidda ti naindaklan a nangispal kadakuada.

16 Nagdaydayawda kadagiti didiosen ket nagimon tiApo;

pinagpungtotda gapu kadagiti dakes nga inaramidda.

17 Nagidatagdaiti daton kadagiti saan a pudno a didiosen,

didiosen a di nagdaydayawan dagiti Israelita

ken di kinabuteng dagidi kapuonanda.

18 Nalipatanda ti Diosda,

ti nabileg a mangisalakan kadakuada,

ti Dios a nangted iti biagda.

19 “Nakapungtot tiApoa nakakita iti aramidda,

ket linaksidna dagiti annakna.

20 Kinunana, ‘Diakton tulongan ida,

ta kitaek man no ania ti pagbanaganda,

dagiti nasukir ken saan a napudno a tattao.

21 Pinagpungtotdakgapu kadagiti imahenda;

pinagimondak kadagiti makunkuna a didiosenda,

didiosenda a saan a pudno a Dios.

Iti kasta, aramatekto ti makunkuna a nasion a mangpapungtot kadakuada.

Aramatekto ti maysa a nasion dagiti maag, a mamagimon kadakuada.

22 Sumgedto a kas apuy ti pungtotko,

ket uramenna amin nga adda ditoy daga.

Dumanonto iti akimbaba a lubong,

ket uramenna dagiti puon ti bantay.

23 “‘Idissuorkonto kadakuada ti agsasaruno a didigra,

ibiatkonto ti amin a panak kadakuada.

24 Mataydanto iti bisin ken gurigor,

nakabutbutengto a sakit ti mangibus kadakuada.

Ibaonkonto dagiti narungsot nga animal a mangdarup kadakuada

ken dagiti nagita nga uleg a mangkagat kadakuada.

25 Adunto ti matay kadagiti kalsada gapu iti gubat,

adunto ti matay kadagiti balbalay gapu iti buteng.

Matayto dagiti agtutubo a lallaki ken babbai,

kasta met dagiti maladaga ken lallakay nga ubanan.

26 Pinukawko la koma amin idan,

tapno awan makalaglagip kadakuada.

27 Ngem diak ipalubos nga agpalangguad dagiti kabusorda,

ket ibagada a pinarmekda dagiti tattaok,

ket kunada a saan a siak a mismo ti mangdadael kadakuada.’

28 “Maysa a nasion ti Israel nga awan nakemna,

awan pannakaawat dagiti tattaona.

29 Dida ammo no apay a naparmekda,

dida maawatan ti napasamak kadakuada.

30 Apay a pinarmek ti maysa ti sangaribu?

Apay a pinarmek ti dua ti sangapuloribu?

Binaybay-an ida tiApoa Diosda,

linaksid ida ti mannakabalin a Diosda.

31 Ammo dagiti kabusorda a nakapuy dagiti didiosenda,

saanda a nabileg a kas iti Dios ti Israel.

32 Managdakdakes dagiti kabusorda a kas iti Sodoma ken Gomorra,

kasda la iti puon ti ubas

napait ken makasabidong ti bungana,

33 kas iti arak a naaramid iti gita dagiti uleg.

34 “Malagip tiApoti inaramid dagiti kabusorda,

urayenna ti tumutop a tiempo a panangdusana kadakuada.

35 Balsenken dusaento ida tiApo,

asidegen ti aldaw nga agdissuor kadakuada ti didigra.

Saanen a mabayag ti panagkanibusananda.

36 IsalakantotiApodagiti tattaona,

inton makitana nga awanen ti pigsada.

Kaasiannanto dagiti agserserbi kenkuana,

inton makitana nga awanen ti matda.

37 Iti kasta, saludsodento tiApokadagiti tattaona,

‘Sadino ti ayan dagiti nabileg a didiosen a nagtalkanyo?

38 Pinakanyo ida iti taba dagiti datonyo,

ket nagidatagkayo kadakuada iti arak nga inumen.

Ayabanyo ida a tumulong kadakayo,

isuda ti pagkamanganyo.

39 “‘Sisiak laeng ti Dios;

awanen ti sabali a pudno a Dios.

Pumatayak ket mangtedak iti biag,

mangsugatak ket siak met laeng ti mangpaimbag;

awan ti makalapped iti aramidek.

40 Gapu ta siak ti sibibiag a Dios,

ingatok ti imak ket isapatak

41 nga asaek ti sumilsilap a kampilanko,

ket ikagumaak a maaramid ti kinalinteg.

Balsek dagiti kabusorko,

ket dusaek dagiti gumurgura kaniak.

42 Malapunosto dagiti panak iti darada,

ket patayento ti kampilanko,

dagiti amin a bumusor kaniak.

Awan ibatik a sumupring kaniak,

dagiti nasugatan ken dagiti balud mataydanto.’

43 “Dakayoa nasion,

masapul nga itan-okyo dagiti tattao tiApo;

dusaenna dagiti amin a mangpapatay kadakuada,

balsenna dagiti kabusorna,

ket pakawanenna ti basol dagiti tattaona.”

44 Indaniw da Moises ken Josue nga anak ni Nun daytoy a kanta tapno mangngeg dagiti Israelita.

Ti Maudi a Balakad ni Moises

45 Kalpasan ti panangipakaammo ni Moises iti pannursuro ti Dios kadagiti Israelita,

46 kinunana, “Ikagumaanyo a tungpalen amin dagitoy nga imbilinko kadakayo ita nga aldaw. Ipakaammoyonto met kadagiti annakyo tapno tungpalenda a sipapasnek dagiti amin a pannursuro ti Dios.

47 Saan nga ubbaw dagitoy a pannursuro. Isuda ti biagyo. Tungpalenyo ida ket napautto ti biagyo iti daga a sakupenyo iti ballasiw ti Jordan.”

48 Itidayta met la nga aldaw, kinuna ni Yahweh ken ni Moises,

49 “Inka iti Bantay Abarim, iti daga ti Moab, iti kasumbangir ti siudad ti Jerico. Sumang-atka iti Bantay Nebo ket tannawagam ti Canaan nga itedko a tagikuaen dagiti Israelita.

50 Mataykanto iti dayta a bantay a kas iti ipapatay ni kabsatmo nga Aaron idiay Bantay Hor.

51 Ngamin, saankayo a nagtalek kaniak iti imatang dagiti Israelita. Imbabaindak idi addakayo iti kadandanuman ti Meriba, iti asideg ti ili ti Kades, iti let-ang ti Zin.

52 Mabalinmo a kitaen ti daga nga itedko iti Israel ngem dikanto makastrek sadiay.”

Bendisionan ni Moises dagiti Tribu ti Israel

1 Sakbay ti ipapatay ni Moises a tao ti Dios, binendisionanna dagiti Israelita. Kinunana,

2 “Naggapu tiApoidiay Bantay Sinai;

timpuar a kasla init iti ngatoen ti Edom,

ket rinanniaganna dagiti tattaona manipud Bantay Paran.

Kinakuyogna ti umariwekwek nga angheles,

adda gumilgil-ayab nga apuy iti makannawanna.

3 Ayaten tiApodagiti tattaona,

ket salaknibanna dagiti kukuana.

Agrukbabtayo ngarud iti sakaananna,

ket tungpalentayo dagiti bilinna.

4 Tungpalentayo ti linteg nga inted ni Moises kadatayo,

ti linteg a kapatgan a gameng ti nasiontayo.

5 Nagbalin tiAponga ari dagiti tattaona nga Israelita,

idi naguummong dagiti tribu ken papanguloda.”

6 Kinuna ni Moises maipapan iti tribu ni Ruben:

“Saan koma a matay ni Ruben

nupay bassit ti bilang dagiti tattaona.”

7 Kinunana maipapan iti tribu ni Juda:

“Ipangagmo, OApo, ti ik-ikkisda nga agpatulong,

ket itiponmo ida manen kadagiti dadduma a tribu.

Sika koma ti makigubat no makigubatda,

ket tulongam ida a mangsaranget kadagiti kabusorda.”

8 Kinunanamaipapan iti tribu ni Levi:

“Ipakaammom, OApo, ti pagayatam

babaen iti panangaramatmo kadagiti Levita,

babaen iti Urim ken Tummim.

Isuda dagiti napudno a tattaom;

sinuotmo ida idiay Massa,

ket napaneknekam ti kinapudnoda

iti kadandanuman idiay Meriba.

9 Impakitada ti ad-adda a panagtulnogda kenka,

ngem kadagiti nagannak, kakabsat wenno annakda.

Tinungpalda dagiti bilbilinmo,

ket sinalimetmetanda ti katulaganyo.

10 Isurodanto dagiti tattaom nga agtulnog iti Lintegmo.

Agidatagdanto kadagiti sakrifisio iti altarmo.

11 Tulongam a pumigsa ti tribuda, OApo;

maragsakanka koma kadagiti aramidda.

Parmekem dagiti amin a kabusorda;

dimo ipalubos a bumangonda a makigubat manen.”

12 Kinunana maipapan iti tribu ni Benjamin:

“Daytoy ti tribu nga ay-ayaten ken salakniban tiApo.

Agmalmalem nga aywananna ida.

Inaldaw nga agbiagda a sitatalged iti imatangna.”

13 Kinunana maipapan iti tribu ni Jose:

“Bendisionan koma tiApoti dagada iti tudo

ken danum nga aggapu iti uneg ti daga.

14 Maparaburan koma ti dagada kadagiti bunga a napintas ti panagluomna;

iti tunggal tiempo, mapabaknang koma kadagiti kasayaatan a bunga.

15 Mapno koma dagiti kadaanan a bambantay kadagiti agkakaimas a bungbunga.

16 Maaplagan koma ti dagada iti amin nga agkakaimbag a bambanag

kas parabur ti kinaimbag tiApo

a nagsao manipud iti sumsumged a kayo.

Agpaay koma dagitoy a bendision iti tribu ni Jose,

ta isu ti napili a pangulo kadagiti kakabsatna.

17 Napigsa ni Jose a kas iti toro a baka;

kas iti sara ti atap a baka ti sarana.

Dagiti sarana isuda dagiti rinibu a tattao ni Manases,

ken dagiti pinullo ribu a tattao ni Efraim.

Isuda ti pangsangdona kadagiti nasion

ket iduronna ida agingga iti ungto ti daga.”

18 Kinunana maipapan kadagiti tribu da Zabulon ken Issacar:

“Agragsakka, Zabulon,

gapu kadagiti barkom a pagnegosio.

Agragsakka, Issacar.

Umadu koma ti kinabaknang iti balaymo.

19 Awisenda dagiti nasion iti bantayda,

ket sadiay, idatagda dagiti maiparbeng a daton.

Ta agtaud ti kinabaknangda iti taaw

ken iti darat iti igid ti baybay.”

20 Kinunana maipapan iti tribu ni Gad:

“Madaydayaw ti Dios a nangpalawa iti sakup ni Gad.

Agur-uray ni Gad a kas maysa a leon

a mangrangrangkay iti matukmaanna.

21 Innalada ti kasayaatan a paset ti daga, nga agpaay kadakuada.

Naited kadakuada ti bingay ti maysa a pangulo.

Tinungpalda dagiti linteg ken bilin tiApo,

idi naummong dagiti papangulo dagiti Israelita.”

22 Kinunana maipapan iti tribu ni Dan:

“Maysa nga urbon ni Dan

a lumagto nga aggapu idiay Basan.”

23 Kinunana maipapan iti tribu ni Neftali:

“Adu ti bendision ni Neftali;

adu ti parabur tiApokenkuana.

Dumanon ti dagada agingga iti abagatan,

manipud Dan-aw ti Galilea.”

24 Kinunana maipapan iti tribu ni Aser:

“Ad-adu ti bendision ni Aser

ngem dagiti dadduma a tribu.

Isu koma ti kaay-ayo dagiti kakabsatna.

Nabaknang koma ti dagana kadagiti kayo ti olibo.

25 Masalakniban koma dagiti ilina

kadagiti landok a ruangan;

kanayon koma a natalged ti biagna.”

26 Dakayo nga Israelita, awan ti Dios a kas iti Diosyo,

sidadayag nga aglasat iti langit,

lasatenna dagiti ulep nga umay tumulong kadakayo.

27 Ti Dios ti kanayon a nangsalsalaknib kadakayo,

dagiti agnanayon a takkiagna ti mangtapaya kadakayo.

Pinagtalawna dagiti kabusoryo iti isusungadyo,

ket imbilinna a dadaelenyo ida a sangapada.

28 Iti kasta, natalna ti panagbiag

dagiti kaputotan ni Jacob,

ket natalgedda iti daga nga aglaplapusanan iti makan ken arak,

daga a kanayon a malinlinnaawan.

29 Naggasatka ketdin, O Israel!

Awan ti nasion a kas kenka

nga insalakan tiApo.

TiApoa mismo ti kalasag ken kampilanmo;

salakniban ken pagballigiennaka.

Umayto dagiti kabusormo a dumawat iti kaasim,

ket baddebaddekemto ida.

Ti Ipapatay ni Moises

1 Pimmanaw ni Moises iti tanap ti Moab ket simmang-at iti Bantay Nebo. Dimmanon iti tapaw ti Bantay Pisga iti daya ti Jerico. Sadiay, impakita ni Yahweh kenkuana ti entero a daga: ti sakup ti Galaad agingga iti amianan iti ili ti Dan;

2 ti entero a sakup ti Neftali; dagiti sakup ti Efraim ken Manases; ti sakup ti Juda nga agpa-laud agingga iti Taaw Mediterranean;

3 ti akin-abagatan a paset ti Juda; ken ti tanap manipud iti Zoar agingga idiay Jerico a siudad dagiti kayo a palma.

4 Kinunani Yahweh ken ni Moises, “Daytoy ti daga nga inkarik kada Abraham, Isaac ken Jacob nga ited kadagiti kaputotanda. Impalubosko a kitaem daytoy a daga ngem saankanto a makastrek sadiay.”

5 Natay ngarud ni Moises, ti adipen ni Yahweh, iti daga ti Moab kas imbaga ni Yahweh kenkuana.

6 Ni Yahweh ti nangitanem kenkuana idiay Moab, iti tanap a kasumbangir ti ili ti Bet-peor. Ngem agingga ita, awan ti makaammo iti mismo a lugar a nakaitanemanna.

7 Agtawen ni Moises iti 120 idi matay. Saan a kimmapsut ti bagina wenno ti panagkitana.

8 Tallopulo nga aldaw a dinungdung-awan dagiti Israelita iti tanap ti Moab.

9 Napno iti sirib ni Josue nga anak ni Nun agsipud ta isu ti dinutokan ni Moises a sumukat kenkuana. Nagtulnog dagiti Israelita ken ni Josue. Tinungpalda dagiti bilin nga inted ni Yahweh ken ni Moises.

10 Awanenti profeta a timmaud iti Israel a kas ken ni Moises. Nakisao ni Yahweh kenkuana iti rupanrupa.

11 Awan sabali a profeta a nakaaramid kadagiti nakaskasdaaw a banag ken milagro a kas iti pinaaramid ni Yahweh ken ni Moises a maibusor iti ari ti Egipto, kadagiti ofisialesna ken iti entero a pagilian.

12 Awan met ti profeta a nakaaramid kadagiti nakabutbuteng ken datdatlag a kas iti inaramid ni Moises iti imatang dagiti amin nga Israelita.