Category: Ruth

Mapan ni Elimelec ken ti Familiana idiay Moab

1 Idi panawen a panagturay dagiti ukom iti Israel, adda bisin a nagsaknap iti pagilian. Iti kasta, napan nagnaed idiay Moab iti apagbiit a tiempo ti maysa a lalaki a taga-Betlehem idiay Juda. Inkuyogna ti asawana ken dagiti dua a lallaki nga annakna.

2 Elimelec ti nagan ti lalaki, Noemi ti nagan ti asawana, ket Mahalon ken Kilion dagiti annakda. Nagtaudda iti kapuonan ni Efrata.

3 Kabayatan ti kaaddada idiay Moab, natay ni Elimelec ket naulila ni Noemi ken dagiti dua nga annakna.

4 Nangasawa dagiti annakna kadagiti Moabita. Orfa ti nagan ti maysa, Ruth ti sabali. Kalpasan ti dandani sangapulo a tawen a panagnaedda sadiay,

5 natay da Mahalon ken Kilion. Nabalo ni Noemi ket natay met dagiti dua nga annakna.

Agsubli da Noemi ken Ruth idiay Betlehem

6 Nadamag ni Noemi a pinaraburan ni Yahweh dagiti tattaona iti nawadwad nga apit. Iti kasta, nagsagana a pumanaw iti Moab agraman dagiti manugangna.

7 Nagdaliasatda nga agsubli idiay Juda ngem iti dalan,

8 kinuna ni Noemi kadagiti manugangna, “Agsublikayon ket makipagnaedkayo kadagiti innayo. No kasano ti kinaimbagyo kaniak ken kadagiti pimmusay nga annakko, kasta koma met ti kinaimbag tiApokadakayo.

9 Ipalubosna koma a maasawaankayo manen ket maaddaankayo iti baro a familia.”

Inagkan ni Noemi dagiti manugangna a kas pammakadana ngem nagsangitda iti napigsa.

10 Kinunada kenkuana, “Saan! Sumurotkami kenka nga agsubli kadagiti kailiam.”

11 “Annakko, masapul nga agsublikayo,” insungbat ni Noemi. “Apay a kayatyo ti sumurot kaniak? Makaanakak pay aya iti mangasawa kadakayo?

12 Agawidkayon kadagiti balbalayyo, ta baketakon a makiasawa manen. Uray pay no kunak nga adda namnamak ket makiasawaak ita a rabii tapno aganakak,

13 makauraykayo kadi agingga a makadakkel dagiti annakko? Daytoy kadi ti makalapped iti pannakiasawayo iti sabali? Annakko, ammoyo a narigat a mapasamak dayta. Binaybay-annak tiApo, ket maasianak kadakayo.”

14 Nagsangit manen dagiti manugang ni Noemi. Kalpasanna, inagkan ni Orfa ti katuganganna sa nagpakada, ket nagawid. Ngem saan a pinanawan ni Ruth ti katuganganna.

15 Kinuna ni Noemi kenkuana, “Ruth, kitaem, nagsublin ti abiratmo kadagiti kailianna ken iti didiosenna. Agawidka metten.”

16 Ngem insungbat ni Ruth, “Diyo koma kiddawen a panawankayo. Palubosandak koma a sumurot kadakayo. Umayak iti sadinoman a papananyo. Agnaedak iti sadinoman a pagnaedanyo. Kailiak metten dagiti kailianyo, ket ti Diosyo isu metten ti Diosko.

17 Iti sadinoman a pakatayanyo, sadiayto metten ti pakatayak ken pakaitanemak. Dusaennak koma ti Dios no ipalubosko ti aniaman a banag a mamagsina kadatayo malaksid ken ni patay.”

18 Idi makita ni Noemi a natibker ti pangngeddeng ni Ruth, saanen a nagtagtagari.

19 Intuloyda ti nagbiahe agingga a nakadanonda idiay Betlehem. Idi sumangpetda, nasdaaw ti amin. Sinaludsod dagiti babbai, “Pudno kadi a sika ni Noemi?”

20 Kinunana, “Didak awagan iti Noemi. Awagandak iti Mara,ta pinarigatnak ti Dios a Mannakabalin-amin.

21 Narang-ayak idi pumanawak ditoy, ngem ita, ima-imaak nga insubli tiApo. Apay nga awagandak iti Noemi idinto a dinidigra ken pinarigatnak tiApoa Mannakabalin-amin?”

22 Kastoy ti napasamak idi nagsubli ni Noemi idiay Betlehem manipud Moab. Kaduana ni Ruth, ti Moabita a manugangna. Mangrugin ti panagani iti sebada idi sumangpetda idiay Betlehem.

Ni Ruth iti Talon ni Boaz

1 Adda idi kabagian ni Noemi iti partido daydi Elimelec nga asawana. Isu ni Boaz, maysa a baknang ken mararaem a tao.

2 Itimaysa nga aldaw, kinuna ni Ruth ken ni Noemi, “Innak idiay taltalon ket agtudtodak kadagiti dawa a mabati dagiti agan-ani. Agyanak iti likudan ti siasinoman a mangipalubos nga agtudtodak iti dawa a mabati.”

“Inka, a, anakko,” insungbat ni Noemi.

3 Iti kasta, napan ni Ruth iti taltalon, ket nagtudtod kadagiti dawa a malabsan dagiti agan-ani. Nairana nga iti talon ni Boaz a kabagian ni Elimelec ti napananna.

4 Iti saan a mabayag, simmangpet ni Boaz a naggapu idiay Betlehem. Kinablaawanna dagiti agan-ani, “Adda koma kadakayo tiApo.”

“Kasta met koma kenka,” insungbatda.

5 Idi makita ni Boaz ni Ruth, sinaludsodna iti pangulo dagiti agan-ani, “Siasino dayta a balasang?”

6 “Isu ti ganggannaet a babai a kinakuyog ni Noemi a naggapu idiay Moab,” insungbat ti lalaki.

7 “Impakpakaasina a palubosak a sumaruno kadagiti agan-ani tapno agtudtod kadagiti dawa. Manipud pay la itay bigat nga agtudtudtod, ket ita la nga aglinong tapno aginanat’ biit.”

8 Iti kasta, kinuna ni Boaz ken ni Ruth, “Denggem ti balakadko kenka. Dika mapmapan agtudtod iti sabali a talon. Ditoy laengen ti pagtudtodam iti dawa. Agyankan ditoy ket makipagtrabahoka kadagiti babbai.

9 Siputam no sadino ti paganianda, ket sumurotka kadakuada. Binilinko dagiti tattaok a didaka an-anoen. No mawawka, inka latta uminum kadagiti karamba a sinakdoanda.”

10 Nagrukob a nagdayaw ni Ruth sana kinuna ken ni Boaz, “Naimbagkayo unay kaniak idinto a maysaak laeng a ganggannaet.”

11 Simmungbat ni Boaz, “Nadamagko dagiti amin nga impaaymo ken ni Noemi a katugangam manipud natay ti asawam. Ammok a pinanawam dagiti nagannak kenka ken ti ilim tapno umayka makipagnaed kadagiti tattao a dimo am-ammo.

12 Gunggonaannaka koma tiApogapu iti inaramidmo. Wen, naan-anay koma ti gunggonam nga ited tiApoa Dios ti Israel, isu a nagkamangam!”

13 Kinuna ni Ruth, “Naimbagkayo unaykaniak, apo. Nakagin-awaak iti naanus a panagsaoyo kaniak, nupay no saanak a maipada iti maysa kadagiti adipenyo a babbai.”

14 Iti tiempo ti pannangan, kinuna ni Boaz ken ni Ruth, “Umayka mangala iti tinapay ket isawsawmo iti arak.” Iti kasta, nakilanglang ni Ruth kadagiti agan-ani, ket inikkan ni Boaz iti pilipig. Nangan ni Ruth agingga a nabsog. Adda pay natedda iti taraon a naited kenkuana.

15 Idi mapan manen agtudtod ni Ruth kadagiti nalabsan a dawa, binilin ni Boaz dagiti agan-ani, “Palubosanyo nga agtudtod uray iti asideg dagiti binettek. Diyo singsingaen.

16 Aguyoskayo ketdi kadagiti dawa iti binettek ket iwarayo tapno adda tudtodenna. Diyo dildillawen.”

17 Nagtudtod ni Ruth agingga iti sumipnget. Idi mairikna amin, aganay a maysa nga efati sebada ti dagsenna.

18 Inyawidna ti irik ket impakitana iti katuganganna ti naurnongna. Intedna pay ken ni Noemi ti natda iti taraon a naited kenkuana.

19 Sinaludsod ni Noemi, “Sadino ti napanmo nagtudtodan ita nga aldaw? Akintalon ti napanmo nagtudtodan? Bendisionan koma ti Dios ti tao a nangngaasi kenka.”

Imbaga ni Ruth ken ni Noemi a napan nagtudtod iti talon ti maysa a lalaki nga agnagan iti Boaz.

20 Kinunani Noemi kenkuana, “Bendisionan koma tiApodayta a tao! Tungpalen tiApodagiti karina kadagiti sibibiag man wenno natay.” Intuloyna, “Asideg a kabagiantayo dayta a tao, maysa kadagiti adda pagrebbenganna a mangaywan kadata.”

21 Kalpasanna, kinuna ni Ruth, “Malaksid kadagiti impaayna kaniak, kinunana pay nga itultuloyko ti agtudtod agingga a malpas ti ani.”

22 “Wen, anakko,” insungbat ni Noemi, “nasaysayaat no makipaganika kadagiti babbai iti talon ni Boaz. Amangan no adda mangdangran kenka no mapanka iti talon ti sabali a tao.”

23 Iti kasta, nakiani ni Ruth kadakuada, ket nagtudtod kadagiti dawa agingga a naani amin a sebada ken trigo. Intuloyna ti nakipagnaed iti katuganganna.

Makiasawa manen ni Ruth

1 Iti maysa nga aldaw, kinuna ni Noemi ken ni Ruth, “Masapul nga ibirokanka iti asawam, tapno adda met bukodmo a taeng.

2 Laglagipem a kabagianta ni Boaz. Isu ti among dagidi babbai a kinaduam a nagani iti talonna. Denggem ti ibagak. Agpairik ni Boaz iti sebada inton rabii.

3 Agdigoska, agbangbangloka ket ikawesmo ti kapintasan a pagan-anaymo saka mapan iti pagpairikanna. Ngem dimo ipadpadlaw ken ni Boaz ti kaaddam agingga a malpas a mangan ken uminum.

4 Siputam a naimbag no sadino ti pagturoganna. Inton namnamaem a nakaturogen, mapanka iti ayanna, ilukaismo ti ulesna, ket agiddaka iti sakaananna. Ibagananto ti rumbeng nga aramidem.”

5 “Aramidek amin nga ibalakadyo,” insungbat ni Ruth.

6 Napan ni Ruth iti pagirikan ket inaramidna amin nga imbilin ti katuganganna.

7 Kalpasan ti pannangan ken panaginum ni Boaz, mayat ti riknana. Napan naturog iti pempen ti sebada. Nagin-inayad nga immasideg ni Ruth ket ingngatona ti ules sa nagidda iti sakaanan ni Boaz.

8 Idi makariing ni Boaz, nagballikid, ket nasdaaw a nakakita iti maysa a babai nga agid-idda iti sakaananna.

9 “Siasinoka?” sinaludsod ni Boaz.

“Siak ni Ruth nga adipenmo, apo,” insungbatna. “Gapu ta asideg a kabagianka, adda kalintegam a mangasawa kaniak.”

10 “Bendisionannaka koma tiApo,” kinuna ni Boaz. “Iti daytoy nga inaramidmo, dakdakkel nga adayo ti panangipakitam iti kinapudnom kadakami nga agkakabagian ngem ti inaramidmo iti katugangam. Ngamin, dika nagsapul iti agtutubo, nabaknang man wenno napanglaw.

11 Dika agdanag, Ruth. Ammo dagiti amin nga umili a naimbagka a babai. Aramidek amin a dawatem.

12 Pudnonga asideg ti panagkabagianta, ngem adda lalaki nga as-asideg a kabagiam ngem siak.

13 Maturogkan, ket inton bigat, ammoenta no kayatna nga isu ti mangaywan kenka. No kayatna, naimbag. Ngem no saan, isapatak iti nagan ti Dios a sibibiag a siak ti mangaywan kenka. Ita, maturogkan agingga iti agsapa.”

14 Naturog ngarud ni Ruth iti sakaanan ni Boaz agingga iti agsapa, ngem bimmangon sakbay nga aglawag ta kayat ni Boaz nga awan ti makaammo a naturog sadiay.

15 Kinuna ni Boaz kenkuana, “Uksobem ta kagaymo ket yaplagmo ditoy.” Inikkat ni Ruth ti kagayna, ket binukbokan ni Boaz iti dandani 23 a kilo ti sebada sana tinulongan nga impasusuon kenkuana. Nagawid,

16 ket napan ken ni katuganganna. “Kumusta ti napanam, anakko?” sinaludsod ni Noemi.

Imbaga ni Ruth kenkuana ti amin nga inaramid ni Boaz.

17 Kinunana pay, “Imbagana kaniak a saan a mabalin nga agawidak nga ima-ima, isut’ gapuna nga intedna kaniak dagitoy a sebada.”

18 Kinuna ni Noemi kenkuana, “Agan-anuska, Ruth, agingga a maammoam ti pagbanagan daytoy. Saan nga agtalna ni Boaz ita nga aldaw agingga a marisutna daytoy.”

Asawaen ni Boaz ni Ruth

1 Napan ni Boaz iti ruangan ti siudad, iti disso a masansan a pagtitiponan dagiti tattao, ket nagtugaw sadiay. Iti saan a nabayag, limmabas ti lalaki a kaasitgan a kabagian ni Elimelec, ti lalaki nga imbaga ni Boaz ken ni Ruth. Inayabanna sana kinuna, “Kabagian, mabiit laeng! Agtugawka.” Iti kasta, immasideg ti lalaki ket nagtugaw iti abay ni Boaz.

2 Kalpasanna, nangayab ni Boaz iti sangapulo kadagiti papangulo ti ili ket pinagtugawna ida iti yanda. Idi nakatugawdan,

3 kinunana iti kabagianna, “Ita ta nagsublin ni Noemi manipud Moab, kayatnan nga ilako ti talon daydi Elimelec a kabagianta.

4 Napanunotko a masapul a maammoam daytoy. Ita ngarud, no kayatmo, gatangem ti talon iti imatang dagitoy papangulo nga adda a situtugaw ditoy. Ngem no dimo kayat, ibagam, ta dakdakkel ti kalintegam a gumatang ngem siak.”

“Gatangek ti talon,” insungbat ti lalaki.

5 “Ngarud, no gatangem ti talon ken ni Noemi,” kinuna ni Boaz, “asawaem met ni Ruth,ti balo a taga-Moab, tapno agtalinaed ti talon a kukua ti familia daydi natay a kabagianta.”

6 Simmungbat ti lalaki, “No kasta ngarud, bay-akon ti kalintegak a manggatang iti talon, ta kaipapananna a dinto tawiden dagiti annakko. Sika laengen ti gumatang.”

7 Kastoyidi ti ugali dagiti Israelita: No gumatang wenno makisinnukatda iti sanikua, uksoten ti naglako ti sapatosna sana ited iti gumatang a mangipakita iti pannakarisut ti nagtulaganda.

8 Iti kasta, apaman nga imbaga ti lalaki a ni laengen Boaz ti gumatang iti talon, inuksotna ti sapatosna sana inted ken ni Boaz.

9 Kinuna ni Boaz kadagiti papangulo ken kadagiti amin nga adda sadiay, “Ita nga aldaw, dakayo ti saksi a ginatangko ken ni Noemi ti amin a sanikua da Elimelec, Kilion ken Mahalon nga annakna.

10 Maysapay, asawaek ni Ruth a Moabita, ti asawa daydi Mahalon, tapno agtalinaed ti sanikua iti familia daydi natay. Iti kasta, saan a mapukaw ti kaputotanna kadagiti tattaona ken iti pagilianna. Dakayo ti saksi iti daytoy ita nga aldaw.”

11 Kinunadagiti papangulo ken dagiti dadduma nga adda sadiay, “Wen, dakami ti saksi. Sapay koma ta bendisionan tiApodaytoy a babai, kas kada Raquel ken Lea a nangted iti adu nga annak ken ni Jacob. Rumang-ayka koma iti kapuonan ni Efrata, ket agdinamagka koma ditoy Betlehem.

12 Sapaykoma ta dagiti annak nga ited tiApokadakayo iti daytoy a babai pagbalinenda ti familiayo a kas iti familia ni Perez nga anak da Juda ken Tamar.”

Ni Boaz ken dagiti Kaputotanna

13 Inasawa ngarud ni Boaz ni Ruth ket inyawidna. Pinaraburan ida ni Yahweh iti anak a lalaki.

14 Kinuna dagiti babbai ken ni Noemi, “Madaydayaw koma tiApo! Ita nga aldaw, inikkannaka iti apoko a mangaywan kenka. Sapay koma ta agbalinto a nalatak ti ubing iti Israel!

15 Ipatpategnaka ti manugangmo. Ad-adu ti inaramidna kenka ngem ti pito a lallaki nga annak. Ita, inikkannaka iti apoko a mangted iti baro a biag kenka ken mangted iti talged iti kinabaketmo.”

16 Inubba ken inarakup ni Noemi ti ubing,ket inaywananna.

17 Obed ti impanagan dagiti babbai iti ubing. Kinunada kadagiti amin a tao, “Naipasngay ti maysa a lalaki iti familia ni Noemi!” Isu ti ama ni Jesse nga ama ni David.

Ti Kapuonan ni David

18-22 Daytoy ti kapuonan ni David manipud ken ni Perez: Perez, Hezron, Ram, Aminadab, Naason, Salmon, Boaz, Obed, Jesse, David.