Category: San Mateo

Dagiti Imbaon ni Juan a Mammuniag

1 Kalpasan ti panangbilin ni Jesus kadagiti sangapulo ket dua nga adalanna, pimmanaw iti dayta a lugar tapno mapan mangisuro ken mangasaba kadagiti il-ili nga asideg sadiay.

2 Adda ni Juan a Mammuniag iti pagbaludan idi nadamagna dagiti ar-aramiden ni Cristo ket imbaonna ken ni Jesus ti sumagmamano kadagiti adalanna.

3 “Sika kadi ti umayto a kas inkaskasaba ni Juan, wenno agpadaankami iti sabali?” sinaludsodda kenkuana.

4 Simmungbat ni Jesus, “Agsublikayo ken ni Juan ket ibagayo kenkuana ti mangngeg ken makitayo:

5 makakitadagiti bulsek, makapagna dagiti pilay, mapaimbag dagiti agkukutel, makangngeg dagiti tuleng, mapagungar dagiti natay, ket maikaskasaba ti Naimbag a Damag kadagiti napanglaw.

6 Nagasat ti tao a di agduadua kaniak!”

7 Idi pumanaw dagiti adalan, nagsao ni Jesus kadagiti tattao maipapan ken ni Juan, “Idi napankayo ken ni Juan idiay let-ang, ania aya ti ninamnamayo a makita? Maysa a runo a mayangin-angin?

8 Ania kadi ti napanyo kinita? Maysa a tao a nagkawes iti napintas a pagan-anay? Kinapudnona, palasio ti pagnaedan dagiti agkawes iti kasta.

9 Ibagayo man, ania ti napanyo kinita? Profeta? Wen, ibagak kadakayo, nangnangruna pay ngem profeta ti nakitayo.

10 Tani Juan ti sarsaritaen daytoy a paset ti Nasantoan a Surat:

‘Adtoy ti babaonek, kuna ti Dios;

Ibaonko nga umun-una ngem sika tapno isaganana ti dalanmo.’

11 Laglagipenyo a kadagiti amin a tao a nayanak, awan ti nangnangruna ngem ni Juan a Mammuniag. Nupay kasta, natantan-ok ngem isu ti kanumoan iti Pagarian ti Langit.

12 Manipudidi inkasaba ni Juan ti mensahena agingga ita, nagsagaba iti napalalo a pannakaidadanes ti Pagarian ti Langitken kayat a rabsuten dagiti narungsot a tattao.

13 Agingga iti tiempo ni Juan, amin dagiti profeta ken ti Linteg ni Moises nagsaoda iti maipapan iti Pagarian.

14 Nopatienyo ti saoda, ni Juan ti Elias a naipadto ti yaayna.

15 Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat.

16 “Ngem ania ti pangipadaak kadagiti tattao kadagitoy nga aldaw? Kasda la ubbing nga agtugtugaw iti tiendaan. Ipukkaw ti maysa a grupo kadagiti kaay-ayamda:

17 ‘Nagtokarkami iti naragsak, ngem dikay nagsala. Nagkantakami iti naliday, ngem dikay nagsangit!’

18 “Immay ni Juan ket nagay-ayunar ken saan nga immin-inum iti arak, ket kunkuna dagiti tattao nga isu ket linuganan ti demonio.

19 “Immay ti Anak ti Tao, nangnangan ken immin-inum, ket kunkunada, ‘Kitaenyo daytoy a tao, narawet ken mammartek, gayyem dagiti agsingsingir iti buis ken dadduma pay a dakes a tattao!’ Nupay kasta, maipakita ti kinasirib ti Dios babaen kadagiti gapuananna.”

Mababalaw dagiti Ili a di Agbabawi

20 Binabalaw ni Jesus dagiti il-ili a nakaaramidan ti kaaduan kadagiti milagrona agsipud ta di nagbabawi dagiti tattao kadagiti basbasolda.

21 “Asikantopay, Corazin! Asikanto met, Betsaida! No naaramid koma idiay Tiro ken Sidon dagiti milagro a naaramid kadakayo, nabayag koman nga impakita dagiti tattao sadiay ti panagbabawida babaen iti panagkawesda iti nakersang ken ti panangwarakiwakda iti dapu kadagiti bagbagida.

22 Laglagipenyo ngarud nga inton Aldaw ti Panangukom, nalaglag-anto ti panangdusa ti Dios iti Tiro ken Sidon ngem ti panangdusana kadakayo.

23 “Ketsika met, Capernaum, kayatmo kadi ti maitan-ok sadi langit? Saan a mabalin! Maitappuakkanto idiay infierno! No idiay koma Sodoma ti nakaaramidan dagiti milagro a naaramid iti yanmo, adda koma pay laeng ita ti Sodoma.

24 Laglagipemngarud nga inton umay ti Aldaw ti Panangukom, nalaglag-anto ti panangdusa ti Dios iti Sodoma ngem ti panangdusana kenka.”

Umaykayo Kaniak ket Aginanakayo

25 Iti dayta a tiempo, kinuna ni Jesus, “Agyamanak kenka, Ama nga Apo ti langit ken daga, ta impakitam kadagiti awan adalna ti inlemmengmo kadagiti mamasirib ken kadagiti nasaririt.

26 Wen, Ama, naaramid daytoy ta isu ti pagayatam.

27 “Intedkaniak ni Amak ti isuamin a banag. Awan ti makaam-ammo iti Anak no di laeng ti Ama. Awan met ti makaam-ammo iti Ama no di laeng ti Anak ken dagiti kayat ti Anak a pangipakaammoan kenkuana.

28 “Umaykayo kaniak, dakayo amin a nabannog ken madagdagsenan, ket paginanaenkayo.

29 Alaenyoti sangolko, ket agsursurokayo kaniak agsipud ta naemma ken napakumbabaak, ket masarakanyonto ti inana.

30 Ta nanam-ay ti sangol nga itedko kadakayo, ket nalag-an ti awit nga ipabaklayko kadakayo.”

Ti Saludsod maipapan iti Aldaw a Panaginana

1 Itisaan a nabayag, iti maysa nga Aldaw a Panaginana, magmagna ni Jesus iti kataltalonan a namulaan iti trigo. Aldaw a Panaginana idi. Gapu ta mabisin dagiti adalanna, nagrurosda kadagiti dawa ti trigo ket kinnanda.

2 Idi makita dagiti Fariseo daytoy, kinunada ken ni Jesus, “Kitaem, iparit ti Lintegtayo ti ar-aramiden dagiti adalam iti Aldaw a Panaginana.”

3 “Saanyokadi a nabasa ti inaramid ni David idi isu ken dagiti tattaona nagbisinda?” insungbat ni Jesus.

4 “Simrekni David ken dagiti kaduana iti balay ti Dios ket kinnanda ti tinapay a naidaton iti Dios. Maisalungasing iti linteg ti inaramidda ta dagiti laeng papadi ti mapalubosan a mangan iti dayta a tinapay.

5 Wennodiyo aya nabasa iti Linteg ni Moises nga iti Aldaw a Panaginana saan a makabasol dagiti papadi iti uneg ti Templo nupay salungasingenda ti Linteg ti Panaginana?

6 Ibagak kadakayo nga adda ditoy ti maysa a nangnangruna ngem ti Templo.

7 Kunati Nasantoan a Surat, ‘Asi ti kalikagumak—saan a daton a mapuoran.’ No agpayso nga ammoyo ti kaipapanan daytoy, diyo koma ukomen dagiti awan basolna

8 agsipud ta ti Anak ti Tao isu ti Apo ti Aldaw a Panaginana.”

Ti Lalaki a Paralitiko ti Imana

9 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti sinagoga.

10 Adda lalaki sadiay a paralitiko ti maysa nga imana. Ket gapu ta kayat ti sumagmamano a tattao sadiay nga idarum ni Jesus, sinaludsodda, “Iparit aya ti Lintegtayo ti panangagas iti Aldaw a Panaginana?”

11 Kinunani Jesus kadakuada, “Kas pangarigan, iti Aldaw a Panaginana, ti karnero ti maysa kadakayo matnag iti abut, dina aya alaen ken aonen?

12 Napatpateg nga adayo ti tao ngem ti karnero! Isut’ gapuna nga ipalubos ti Linteg ti panagaramid iti naimbag iti Aldaw a Panaginana.”

13 Kinuna ngarud ni Jesus iti lalaki, “Unnatem ta imam.”

Inunnat ti lalaki ti imana ket immimbag a kas iti maysa nga imana.

14 Pimmanaw dagiti Fariseo tapno tulagenda no kasano ti panangpapatayda ken ni Jesus.

Ti Adipen a Pinili ti Dios

15 Idi naammoan ni Jesus ti gandat dagiti Fariseo, pimmanaw sadiay. Simmurot kenkuana dagiti adu a tattao. Inagasanna amin dagiti masakit.

16 Binilinna ida nga awan pangibagbagaanda iti maipapan kenkuana

17 tapno matungpal ti kinuna ti Dios babaen ken ni profeta Isaias:

18 “Adtoyti adipenko a pinilik,

Ti ay-ayatek ken pakaay-ayoak unay.

Itedkonto ti Espirituk kenkuana,

Ket ipakaammonanto kadagiti amin a tattao ti yaay ti tiempo ti hustisia.

19 Ngem dinto makisuppiat wenno agpukkaw kadagiti kalkalsada;

Ket dinto makatitileng ti timekna.

20 Dinanto tukkolen ti naparpar a runo,

Wenno iddepen ti agkurkuridemdem a silaw.

Saanto nga agsardeng agingga iti dina mapagballigi ti kinalinteg;

21 Ket mangnamnamanto kenkuana dagiti amin a tattao.”

Ni Jesus ken ni Beelzebub

22 Kalpasanna, impan ti sumagmamano a tattao ken ni Jesus ti maysa a lalaki a bulsek ken umel agsipud ta linuganan ti demonio. Pinaimbag ni Jesus daytoy a lalaki, ket iti kasta, makasao ken makakitan.

23 Nasdaaw amin dagiti tattao iti inaramid ni Jesus. “Saan ngata nga isu daytoy ti Anak ni David?” sinaludsodda.

24 Idinangngeg daytoy dagiti Fariseo kinunada, “Paksiatenna dagiti demonio gapu laeng iti pannakabalin nga inted kenkuana ni Beelzebuba prinsipe dagiti demonio.”

25 Ammo ni Jesus ti pampanunotenda ket kinunana kadakuada, “Saan nga agbayag ti pagarian a mabingaybingay ken aggiginnubat met laeng. Aniaman nga ili wenno familia a mabingaybingay ken aggiginnura, dinto agpaut.

26 No agbibinnusor dagiti pasurot ni Satanas, kasano a mataginayon ti pagarianna?

27 Kunayo a paksiatek dagiti demonio gapu ta ikkannak ni Beelzebub iti pannakabalin a mangaramid iti kasta. Sinno ngarud ti mangted kadagiti pasurotyo iti pannakabalin a mangpaksiat kadagiti demonio?

28 Kinapudnona, ti Espiritu ti Dios ti mangted kaniak iti pannakabalin a mangpaksiat kadagiti demonio. Daytoy ti mangpaneknek nga addan kadakayo ti Pagarian ti Dios.

29 “Awan ti makastrek iti balay ti napigsa a tao tapno alaenna dagiti kukuana. Reppetenna pay nga umuna ti napigsa a tao sa agsamsam iti uneg ti balay.

30 “Tisaan a makikadua kaniak, busorennak. Ti saan a tumulong kaniak nga agurnong, agiwara.

31 Daytoy ti gapuna nga ibagak kadakayo: mapakawan ti siasinoman a makabasol wenno agsao iti kinadakes,ngem dinto mapakawan ti agsao iti maibusor iti Espiritu Santo.

32 Mapakawanti agsao iti maikontra iti Anak ti Tao, ngem saan a mapakawan ti agsao iti maibusor iti Espiritu Santo—iti daytoy a biag wenno iti masakbayan.”

Ti Kayo ken ti Bungana

33 “Nonasayaat ti kayo, agbunga iti nasayaat. No saan a nasayaat ti kayo, saan a nasayaat ti bungana. Ta mailasin ti kayo gapu iti bungana.

34 Dakayoa kaputotan ti uleg, kasano ti panagsaoyo iti naimbag idinto a dakeskayo? Ta isawang ti ngiwat ti linaon ti puso.

35 Iruar ti naimbag a tao dagiti naimbag nga iduldulinna. Iruar ti dakes a tao dagiti dakes nga iduldulinna.

36 “Ibagak kadakayo nga inton Aldaw a Panangukom, sungbatanto ti tunggal maysa dagiti awan serserbina nga insawangna.

37 Ta dagitinto saom ti pakaukomam met laeng—no nakabasolka wenno saan.”

Ti Dawat a Mangipakita ni Jesus iti Milagro

38 Nagsaoti sumagmamano a mamaestro iti Linteg ken sumagmamano a Fariseo. “Maestro,” kinunada, “ipakitaannakami man iti milagro.”

39 “Aniana nagdakes dagiti tattao kadagitoy nga aldaw! Awan pammatida iti Dios,” insungbat ni Jesus. “Agdawatkayo iti milagro? Awan ti maipakita kadakayo no di laeng ti milagro ni profeta Jonas.

40 Kasiti panagyan ni Jonas iti tian ti dakkel nga ikan iti las-ud ti tallo nga aldaw ken rabii, kastanto met ti panagyan ti Anak ti Tao iti uneg ti daga.

41 IntonAldaw a Panangukom, tumakderto dagiti taga-Nineve a mangpabasol kadakayo, ta nagbabawida kadagiti basbasolda idi nangngegda ti panangaskasaba ni Jonas. Ibagak kadakayo nga adda ditoy ti maysa a natantan-ok ngem ni Jonas.

42 IntonAldaw a Panangukom, tumakderto ti Reyna a taga-Abagatan a mangidarum kadakayo agsipud ta nagdaliasat iti adayo a lugar tapno umayna laeng denggen ti nainsiriban a pannursuro ni Solomon. Ibagak kadakayo nga adda ditoy ti maysa a natantan-ok ngem ni Solomon.”

Agsubli ti Dakes nga Espiritu

43 “No rummuar ti dakes nga espiritu iti maysa a tao, mapan agsursor kadagiti luglugar a namaga nga agsapul iti paginanaanna. No awan ti masapulanna,

44 kunana iti nakemna, ‘Agsubliak iti balayko.’ Agsubli ngarud ket masarakanna ti balay nga awan nagyanna, nadalus ken natarimaan.

45 Iti kasta, rummuar ket mangisangpet iti pito nga espiritu a dakdakes pay ngem isu, ket kaduana ida nga agnaed sadiay. Ngarud, dakdakesto ti kasasaad dayta a tao ngem iti immuna. Kastoyto met ti pagbanagan dagiti dakes a tattao iti daytoy a kaputotan.”

Ti Ina ken dagiti Kakabsat ni Jesus

46 Madama pay laeng nga agsasao ni Jesus kadagiti tattao idi sumangpet ni inana ken dagiti kakabsatna a lallaki. Nagyanda iti ruar ket kayatda ti makisao ken ni Jesus.

48 Ngem insungbatna iti tao a nangibaga kenkuana, “Siasino kadi ti inak? Siasino kadi dagiti kakabsatko?”

49 Ket intudo ni Jesus dagiti adalanna sana kinuna, “Kitaenyo! Daytoy ti inak ken dagiti kakabsatko!

50 Ti siasinoman nga agaramid iti pagayatan ni Amak sadi langit, isu ti kabsatko ken ti inak.”

Ti Pangngarig maipapan iti Agmulmula

1 Iti dayta met la nga aldaw, pimmanaw ni Jesus iti balay, ket napan nagtugaw iti igid ti dan-aw tapno mangisuro.

2 Gaputa adu unay ti tao nga immaribungbong kenkuana, limmugan iti bangka sa nagtugaw. Nagtakder dagiti tattao iti sang-at.

3 Insursurona ida kadagiti adu a bambanag babaen iti pangngarig.

Kinunana: “Adda maysa a tao a napan nagpurruak iti bukel.

4 Idi agpurpurruak, nagdisso ti sumagmamano a bukel iti igid ti dalan ket tinuktok dagiti tumatayab.

5 Adda met sumagmamano a bukel a nagdisso iti kabatoan a bassit laeng ti dagana. Gapu ta narabaw ti dagana, nabiit a nagtubo dagiti bukel.

6 Idi makatangkayagen ti init, nalaylay dagiti apagtubo a mula ket nagangoda a dagus agsipud ta di unay nakauneg dagiti ramutda.

7 Nagdisso met ti sumagmamano a bukel iti nagtuboan dagiti siitan a mula a dimmakkel ken nangleppes kadakuada.

8 Ngem nagdisso ti dadduma a bukel iti nadam-eg a daga, ket nagdawada: adda nagdawa iti sangagasut, adda met innem a pulo ken adda pay tallopulo.”

9 Inggibus ni Jesus, “Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat!”

Ti Panggep dagiti Pangngarig

10 Napan dagiti adalan ken ni Jesus ket sinaludsodda, “Apay nga aramatem dagiti pangngarig no agsaoka kadagiti tattao?”

11 Simmungbat ni Jesus, “Naited kadakayo ti panangammo kadagiti palimed ti Pagarian ti Langit, ngem kadakuada, saan.

12 Tati addaan, maikkanto pay iti ad-adu tapno aglaplapusanan ngem ti awanan, maikkatto pay uray ti bassit nga adda kenkuana.

13 Daytoy ti gapuna nga aramatek dagiti pangngarig no agsaoak kadakuada: ta kumitkitada ngem dida makailasin, agdengdengngegda ngem dida makaawat.

14 Itikasta, matungpal ti padto ni Isaias maipapan kadakuada:

‘Dengngegkayto la a dengngeg ngem dikay makaawat;

Kitakayto la a kita ngem dikay makailasin.

15 Agsipud ta natangken ti ulo dagitoy a tattao,

Sinullatanda dagiti lapayagda,

Ken inkidemda dagiti matada,

Amangan no makakita ken makangngegda, ket makaawatda,

Ken amangan no agsublida kaniak, kuna ti Dios,

Ket paimbagek ida.’

16 “Ngemnagasatkayo ta makakita dagiti matayo ken makangngeg dagiti lapayagyo!

17 Laglagipenyo nga adu a profeta ken dadduma pay a tattao ti Dios ti nagtarigagay a kumita kadagiti makitayo, ngem dida nakita, ken dumngeg kadagiti mangngegyo, ngem dida nangngeg.”

Ilawlawag ni Jesus ti Pangngarig maipapan iti Agmulmula

18 “Denggenyo ngarud ti kaipapanan ti pangngarig maipapan iti agmulmula:

19 “Dagiti dumngeg iti sao maipapan iti Pagarian ngem dida maawatan, mayarigda iti bukel a nagdisso iti igid ti dalan. Umay ti Managdakdakes ket rabsutenna ti naimula kadakuada.

20 Ti bukel a nagdisso iti kabatoan iladawanna dagiti tattao a siraragsak nga umawat iti mensahe apaman a mangngegda.

21 Ngem saan nga umuneg ti sao kadakuada ket saanda nga agbayag. Isut’ gapuna a maupayda a dagus no dumteng ti rigrigat ken pannakaidadanes gapu iti sao.

22 Ti bukel a nagdisso iti kasisiitan iladawanna dagiti nakangngeg iti sao. Gapu kadagiti pakaringgoran iti daytoy a biag ken ti panagagum iti kinabaknang, lineppesda ti sao ket dida agbunga.

23 Ti bukel a naimula iti nadam-eg a daga iladawanna dagiti dumngeg ken makaawat iti sao ket agbungada; adda makaibunga iti sangagasut, adda makainnem a pulo ket adda pay makatallopulo.”

Ti Pangngarig maipapan kadagiti Ruot

24 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana: “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda maysa a tao a nagpurruak iti nasayaat a bukel iti talonna.

25 Iti maysa a rabii, idi matmaturog dagiti tattao, napan ti kabusorna ket nagmula iti ruotiti nagbabaetan dagiti trigo, sa pimmanaw.

26 Idi dimmakkel dagiti mula, ket mangrugidan nga agdawa, nagparang met dagiti ruot.

27 Napan dagiti adipen iti akinkukua iti talon ket kinunada kenkuana. ‘Apo, nasayaat met a bukel ti immulam iti talonmo; ngem apay nga adda metten dagiti ruot?’

28 “ ‘Aramid ti kabusor dayta,’ kinunana.

“ ‘Kayatmo nga inkami paruten dagiti ruot?’ sinaludsodda.

29 “Insungbatna, ‘Saan, amangan no mairaman a maparut dagiti trigo no parutenyo dagiti ruot.

30 Bay-anyo nga aggiddan a dumakkel dagiti trigo ken ruot. Ket inton panagani, ibagakto kadagiti agani nga unaenda a paruten dagiti ruot, sada reppeten nga ipuor. Kalpasanna, anienda dagiti trigo ket idulinda iti kamaligko.’ ”

Ti Pangngarig maipapan iti Bukel ti Mostasa

31-32 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana: “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda maysa a tao a mangala iti bukel ti mostasaket imulana iti talonna. Ti mostasa ti kabassitan kadagiti amin a bukel, ngem inton dumakkel, isu ti kadakkelan kadagiti amin a mula. Agbalin a kayo ket agumok dagiti tumatayab kadagiti sangsangana.”

Ti Pangngarig maipapan iti Lebadura

33 Adda pay sabali a pangngarig nga insarita ni Jesus kadakuada. Kinunana, “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Mangala ti maysa a babai iti lebadura sana igamay iti uppat a pulo a litro nga arina. Gapu iti lebadura, bumsog ti entero a masa.”

Ti Panangaramat ni Jesus kadagiti Pangngarig

34 Inaramat ni Jesus dagiti pangngarig iti panangibagana amin kadagitoy a bambanag kadagiti tattao. Dina kasao ida no di agaramat iti pangngarig.

35 Inaramidnadaytoy tapno matungpal ti insao ti profeta:

“Aramatekto dagiti pangngarig no makisaoak kadakuada;

Ibagakto kadakuada dagiti bambanag a di pay naammoan manipud naparsua ti lubong.”

Ipalawag ni Jesus ti Pangngarig maipapan kadagiti Ruot

36 Pinanawan ni Jesus dagiti tattao ket simrek iti balay. Napan kenkuana dagiti adalanna ket kinunada, “Ilawlawagmo man kadakami ti pangngarig maipapan kadagiti ruot iti talon.”

37 “Ti tao a nagmula iti nasayaat a bukel isu ti Anak ti Tao,” insungbat ni Jesus.

38 “Ti talon isu ti lubong. Ti nasayaat a bukel isuda dagiti annak ti Pagarian. Dagiti ruot isuda dagiti annak ti Managdakdakes.

39 Ti kabusor a nagmula kadagiti ruot isu ti Diablo. Ti panagani isu ti kanibusanan ti lubong, ket dagiti agani isuda dagiti angheles.

40 Kas iti pannakaurnong ken pannakapuor dagiti ruot, kastanto met ti mapasamak inton aggibus ti lubong.

41 Ibaonto ti Anak ti Tao dagiti anghelesna a mangurnong ken mangikkat manipud iti Pagarianna dagiti amin a pakaigapuan ti panagbasol dagiti tattao ken dagiti amin a managdakdakes.

42 Isebbadanto ida iti gumilgil-ayab nga apuy. Sadiay, agsasangit ken agngangaretngetdanto.

43 Kalpasanna, agraniagto dagiti tattao ti Dios a kas init iti Pagarian ni Amada. Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat.”

Ti Pangngarig maipapan iti Naikali a Gameng

44 “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda tao a nakasarak iti gameng a naikali iti maysa a talon. Gaburanna met laeng ket iti ragsakna, mapanna ilako amin a sanikuana sa agsubli tapno gatangenna dayta a talon.”

Ti Pangngarig maipapan iti Perlas

45 “Mayarig pay ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda agtagtagilako nga agsapsapul iti napipintas a perlas.

46 No makasarak iti naidumduma ti pintasna, ilakona amin a sanikuana ket gatangenna dayta a perlas.”

Ti Pangngarig maipapan iti Iket

47 “Mayarig met ti Pagarian ti Langit iti sumaganad: Adda sumagmamano a mangngalap a mangiwayat iti iketda iti dan-aw ket makaalada iti amin a kita ti ikan.

48 No mapnon ti iket, isang-atda sada agtugaw a mamaglalasin kadagiti ikan. Ikargada dagiti nasayaat kadagiti tiklis ket ibellengda dagiti dakes.

49 Kastoyto met inton aggibus ti lubong. Rummuarto dagiti angheles ket ilasindanto dagiti dakes a tattao kadagiti naimbag.

50 Isebbadanto dagiti dakes iti gumilgil-ayab nga apuy. Sadiay, agsasangit ken agngaretngetdanto.”

Dagiti Baro ken Daan a Gameng

51 Sinaludsod ni Jesus kadakuada, “Maawatanyo kadi daytoy?”

“Wen,” insungbatda.

52 Iti kasta, kinuna ni Jesus kadakuada, “Ngarud, kayatna a sawen a tunggal maestro iti Linteg nga agbalin nga adalan iti Pagarian ti Langit, mayarig iti agtagibalay a mangiruar kadagiti baro ken daan a gameng iti kuarto a pagiduldulinanna.”

Maumsi ni Jesus idiay Nazaret

53 Idi nasaon ni Jesus dagitoy a pangngarig, pimmanaw iti dayta a lugar,

54 ket nagsubli iti ilina. Nangisuro iti sinagogada ket nagsiddaaw dagiti nagdengngeg kenkuana.

“Sadino ti nangalaanna iti kasta a sirib ken pannakabalin nga agaramid kadagiti milagro?” sinaludsodda.

55 “Saan aya nga isu ti anak ti karpintero? Saan aya a ni Maria ti inana ket da Santiago, Jose, Simon ken Judas dagiti kakabsatna?

56 Saan aya nga agnanaed ditoy dagiti kakabsatna a babbai? Sadino ngarud ti nangalaanna amin kadagitoy?”

57 Inumsidangarud ni Jesus. Kinuna ni Jesus kadakuada, “Mapadayawan ti profeta iti amin a lugar malaksid iti ilina ken iti bukodna a familia.”

58 Bassit laeng ti milagro nga impakitana sadiay agsipud ta awan pammatida kenkuana.

Ti Ipapatay ni Juan a Mammuniag

1 Iti daydi a tiempo, nadamag ni Herodes nga agturay iti Galilea ti maipapan ken ni Jesus.

2 “Pudno nga isu daytoy ni Juan a Mammuniag a napagungar,” kinunana kadagiti ofisialesna. “Dagitoy ti gapuna nga adda kenkuana daytoy a pannakabalin nga agaramid kadagiti milagro.”

3 Pinatiliwngamin idi ni Herodes ni Juan sana pinareppet ken pinaibalud. Inaramidna daytoy gapu ken ni Herodias nga asawa ni Felipe a kabsatna.

4 Kinunkunangamin ni Juan ken ni Herodes, “Saan a rumbeng nga ikabbalaymo ni Herodias nga asawa ni kabsatmo.”

5 Kayat idi ni Herodes a papapatay ni Juan, ngem nagbuteng kadagiti Judio agsipud ta imbilangda ni Juan a maysa a profeta.

6 Idi agkasangay ni Herodes, nagsala ti balasang nga anak ni Herodias iti sango dagiti sangaili. Naay-ayo ni Herodes

7 ket inkarina kenkuana, “Isapatak nga ited kenka ti aniaman a dawatem.”

8 Kas insingasing ni inana, kinuna ti balasang, “Itedmo kaniak ditoy ti naibandehado nga ulo ni Juan a Mammuniag.”

9 Nagliday ti ari, ngem gapu iti panagkarina iti imatang dagiti sangailina, imbilinna a matungpal ti dawat ti balasang.

10 Pinaputolanna ni Juan idiay pagbaludan.

11 Nayeg ti ulo a naibandehado ket naited iti balasang a nangited met ken ni inana.

12 Dimteng dagiti adalan ni Juan, innalada ti bangkayna ket intanemda. Kalpasanna, napanda impadamag ken ni Jesus ti napasamak.

Pakanen ni Jesus ti Limaribu a Tattao

13 Idi naammoan ni Jesus ti napasamak, nagbangka a napan nagpakni nga is-isuna iti maysa a lugar nga awan matagtagitao. Ngem idi nadamag dagiti tattao ti ipapanawna, pinanawanda dagiti il-ilida ket nagnagnada a simmurot kenkuana.

14 Dimsaag ni Jesus iti bangka. Idi makitana dagiti adu a tattao, naasian kadakuada ket inagasanna dagiti masakitda.

15 Idi mumalemen, napan dagiti adalanna kenkuana ket kinunada, “Sumipngeten ket awan matagtagitao ditoy. Pagawidem dagiti tattao tapno mapanda kadagiti barbarrio ket gumatangda iti kanenda.”

16 “Saan a masapul a pumanawda,” kinuna ni Jesus kadakuada. “Ikkanyo ketdi ida iti kanenda.”

17 “Lima a tinapay ken dua nga ikan laeng ti adda,” kinunada.

18 “Yegyo ida ditoy,” kinuna ni Jesus.

19 Pinagtugawna dagiti tattao iti karuotan. Innalana dagiti tinapay ken ikan, timmangad sadi langit, sa nagyaman iti Dios. Pinispisina dagiti tinapay ket intedna kadagiti adalan tapno ibunongda kadagiti tattao.

20 Nanganda amin ket nabsogda. Adda 12 a basket a napno kadagiti natda nga inurnong dagiti adalan.

21 Aglimaribu a lallaki ti nangan, malaksid dagiti babbai ken ubbing.

Magna ni Jesus iti Rabaw ti Danum

22 Bayat ti panangpagawid ni Jesus kadagiti tattao, pinaluganna met dagiti adalan iti bangka ket pinaunana ida a bumallasiw iti dan-aw.

23 Idi napagawidnan dagiti tattao, simmang-at nga is-isu iti maysa a turod tapno agkararag. Idi rumabiin, maymaysa ni Jesus sadiay.

24 Iti dayta met la nga oras, nakaadayon ti bangka iti igid ti dan-awket mayallo-allon agsipud ta subsubaen ti angin.

25 Iti parbangon, nagna ni Jesus iti rabaw ti danum a napan iti yanda.

26 Nagbuteng dagiti adalan idi makitada ni Jesus a magmagna iti rabaw ti danum.

“Al-alia!” inyikkisda gapu iti butengda.

27 Ngem dagus a kinuna ni Jesus, “Dikay agbuteng! Siak ni Jesus, dikay agdanag.”

28 “Apo,” kinuna ni Pedro, “no agpayso a sika, ayabannak man dita yanmo a magna iti rabaw ti danum.”

29 “Umayka,” kinuna ni Jesus.

Dimsaag ngarud ni Pedro iti bangka ket nagna iti danum a mapan ken ni Jesus.

30 Ngem nagbuteng idi madlawna ti angin, ket idi lumneden, inyikkisna, “Apo, isalakannak!”

31 Ginaw-at a dagus ni Jesus ti ima ni Pedro ket ginuyodna sana kinuna, “Nagbassit ket ti pammatimon! Apay a nagduaduaka?”

32 Limmuganda a dua iti bangka ket nagtalnan ti angin.

33 Dagiti adda iti bangka nagdaydayawda ken ni Jesus. “Pudno a sika ti Anak ti Dios,” kinunada.

Paimbagen ni Jesus dagiti Masakit idiay Genesaret

34 Bimmallasiwda iti dan-aw ket simmangladda idiay Genesaret.

35 Nailasin dagiti tattao ni Jesus, isu a pinaayaban dagiti taga-sadiay dagiti amin a masaksakit kadagiti kabangibang a luglugar ket inyegda ida kenkuana.

36 Nagpakpakaasida kenkuana a sagiden dagiti masakit uray la koma ti gayadan ti kagayna, ket naimbagan dagiti amin a simmagid.

Ti Pannursuro nga Impatawid dagiti Amma

1 Napan ken ni Jesus dagiti sumagmamano a Fariseo ken mamaestro iti Linteg a naggapu idiay Jerusalem ket sinaludsodda kenkuana,

2 “Apay a di tungpalen dagiti adalam ti pannursuro a tinawidtayo kadagiti kapuonantayo? Saan nga umisu ti panangbuggoda kadagiti imada sakbay a manganda.”

3 “Ket dakayo,” insungbat ni Jesus, “apay a salungasingenyo ti bilin ti Dios gapu laeng iti ayatyo a mangtungpal kadagiti pannursuroyo?

4 Takinuna ti Dios, ‘Dayawem da amam ken inam,’ ken ‘Ti agsao iti dakes ken ni amana wenno inana, rebbengna ti mapapatay.’

5 Ngem isursuroyo a no ibaga ti maysa a tao kada ama ken inana a ti itulongna koma kadakuada ipaayna laengen iti Dios,

6 saanen a masapul a dayawenna ni amana.Iti kasta, laksidenyo ti pannursuro ti Dios tapno surotenyo ti bukodyo a pannursuro.

7 Dakayo nga aginsisingpet! Pudno unay ti impadto ni Isaias maipapan kadakayo:

8 ‘Kunati Dios, dagitoy a tattao kunkunada a dayawendak,

Ngem adayo ti pusoda kaniak.

9 Awan serserbi ti panagdaydayawda kaniak

Gapu ta isursuroda dagiti linteg nga aramid ti tao ket ibilangda a bilinko.’ ”

Dagiti Mangtulaw iti Tao

10 Inayaban ni Jesus dagiti tattao sana kinuna kadakuada, “Denggen ken awatenyo daytoy:

11 Saan a ti ipauneg ti tao ti mangtulaw kenkuana no di ket ti rummuar iti ngiwatna.”

12 Napan kenkuana dagiti adalanna ket kinunada, “Dimo kadi ammo a napasakitan dagiti Fariseo iti sinaom?”

13 “Tunggal mula a saan nga immula ni Amak sadi langit, maparutto,” insungbat ni Jesus.

14 “Saanyoa pakadanagan ida. Bulsekda a mangidadaulo. Ket no idalan ti bulsek ti padana a bulsek, matnagda a dua iti abut.”

15 “Ipalawagmo man kadakami daytoy a pagsasao,” kinuna ni Pedro.

16 “Kayatyo a sawen nga uray dakayo diyo maawatan?” kinuna ni Jesus.

17 “Diyo aya ammo a ti aniaman a sumrek iti ngiwat ti maysa a tao mapan iti tianna ket rummuarto?

18 Ngemdagiti rummuar iti ngiwat agtaudda iti puso, ket dagitoy ti mangtulaw iti tao.

19 Ta ti puso ti pagtaudan dagiti dakes a pampanunot a mangiturong kenkuana a pumatay, makikamalala, agderrep, agtakaw, agulbod ken mamadpadakes.

20 Dagitoy ti mangtulaw iti tao. Ngem ti saan a panagbuggo sakbay a mangan, saan nga isu ti mangtulaw iti tao.”

Ti Pammati ti Maysa a Babai

21 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket napan iti asideg ti Tiro ken Sidon.

22 Napan kenkuana ti maysa a babai a taga-Canaan ken agnaed iti dayta a disso ket kinunana, “Apo, Anak ni David, kaasiannak kadi! Linuganan ti demonio ti anakko a babai ket marigatan unay.”

23 Ngem saan a sinungbatan ni Jesus. Immasideg dagiti adalanna ket kinunada, “Patgamon ti dawatna ta di ket agik-ikkis a sumursurot kadatayo.”

24 Kinuna ni Jesus, “Naibaonak laeng kadagiti nayaw-awan a tattao ti Israel.”

25 Ngem napan nagparintumeng ti babai iti sango ni Jesus sana kinuna, “Tulongannak kadi, Apo!”

26 “Saan a rumbeng nga alaen ti kanen dagiti ubbing sa ipurruak kadagiti aso,” kinuna ni Jesus.

27 “Agpayso ta kunam, Apo,” insungbat ti babai, “ngem uray dagiti aso kanenda dagiti murkat a maregreg iti sirok ti lamisaan ti apoda.”

28 Iti kasta, kinuna ni Jesus kenkuana, “Babai, dakkel ti pammatim! Maited kenka ti dawatmo.”

Ket iti dayta met la nga oras, immimbag ti anakna.

Paimbagen ni Jesus ti Adu a Tao

29 Pinanawan ni Jesus dayta a lugar ket nagna iti igid ti Dan-aw ti Galilea. Simmang-at iti maysa a turod sa nagtugaw.

30 Adu a tattao ti napan kenkuana. Nangikuyogda kadagiti pilay, bulsek, lugpi, umel ken adu pay a masakit sada impan iti sangoananna, ket pinaimbagna ida.

31 Nasdaaw dagiti tattao idi makitada a makasaon dagiti umel, naimbagen dagiti lugpi, makapagnan dagiti pilay ken makakitan dagiti bulsek, ket indaydayawda ti Dios ti Israel.

Pakanen ni Jesus dagiti Aguppat a Ribu a Tattao

32 Inayaban ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana, “Maasianak kadagitoy a tattao ta tallo nga aldawdan ditoy yanko ket ita, awanen ti kanenda. Diak kayat a pagawiden ida a sibibisin amangan no matalimudawda iti dalan.”

33 “Sadino ti pangalaantayo ditoy let-ang iti umanay a kanen ti kastoy a kaadu ti tao?” sinaludsod dagiti adalan.

34 “Adda mano a tinapayyo?” dinamag ni Jesus.

“Pito, ken sumagmamano a babassit nga ikan,” insungbat dagiti adalan.

35 Imbilin ngarud ni Jesus kadagiti tattao nga agtugawda iti daga.

36 Innalana dagiti pito a tinapay ken dagiti ikan sa nagyaman iti Dios. Kalpasanna, pinispisina sana inted kadagiti adalan tapno ibunongda kadagiti tattao.

37-38 Nanganda amin ket nabsogda. Uppat a ribu a lallaki ti nangan, malaksid dagiti babbai ken ubbing. Pito a basket ti napno kadagiti natda nga inurnong dagiti adalan.

39 Pinagawid ni Jesus dagiti tattao sa limmugan iti bilog ket napan iti sakup ti Magadan.

Agkiddaw dagiti Fariseo ken Saduceo iti Milagro

1 Napanken ni Jesus dagiti sumagmamano a Fariseo ken Saduceo. Kas pangsuot kenkuana, kiniddawda nga iparanganna ida iti milagro a pakakitaan a naggapu sadi langit ti pannakabalinna.

2 Ngem kinuna ni Jesus, “No lumlumnek ti init, kunayo, ‘Nasayaat ti tiempo ita ta nalabaga ti tangatang.’

3 Iti agsapa, kunayo met, ‘Agtudo ita ta nalabaga ken nasipnget ti tangatang.’ Maibagayo ti tiempo babaen iti panangkitayo iti tangatang. Ngem diyo maibaga ti kaipapanan dagiti mapaspasamak kadagitoy a panawen!

4 Aniana nagdakes dagiti tattao kadagitoy nga aldaw! Awan pammatida iti Dios. Agkiddawkayo iti milagro? Awan ti maipakita kadakayo no di laeng ti milagro ni Jonas.”

Iti kasta, pinanawan ida ni Jesus.

Ti Lebadura dagiti Fariseo ken Saduceo

5 Idi nakaballasiwen dagiti adalan iti dan-aw, natakkuatanda a nalipatanda ti nagbalon iti tinapay.

6 “Agsiputkayo,”kinuna ni Jesus kadakuada. “Agannadkayo iti lebadura dagiti Fariseo ken Saduceo.”

7 Nagsasaritaanda ti sinaona. “Imbagana daytoy ta awan ngamin balontayo a tinapay,” kinunada.

8 Ammo ni Jesus ti pagsasaritaanda ket sinaludsodna, “Apay a pagsusuppiatanyo ti kaawan balonyo a tinapay? Nagbassit ketdin ti pammatiyo!

9 Dikayopay la makaawat? Nalipatanyo kadin daydi panangpispisik iti lima a tinapay a naipakan kadagiti limaribu a tattao? Mano a basket ti pinunnoyo kadagiti natda?

10 Wennodagiti pito a tinapay a naipakan kadagiti uppat a ribu a tattao? Mano a basket ti pinunnoyo kadagiti natda?

11 Diyo pay la maawatan aya a saan a maipanggep iti tinapay ti sarsaritaek kadakayo? Alluadanyo ti lebadura dagiti Fariseo ken Saduceo!”

12 Naawatanen dagiti adalan a saan a ti lebadura a pagaramid iti tinapay ti kuna ni Jesus nga annadanda, no di ket ti pannursuro dagiti Fariseo ken Saduceo.

Ipaduyakyak ni Pedro ti Kinasiasino ni Jesus

13 Idi dimteng ni Jesus iti disso nga asideg iti ili ti Cesarea Filipos, sinaludsodna kadagiti adalanna, “Siasino ti Anak ti Tao iti panagkuna dagiti tattao?”

14 “Sikakano ni Juan a Mammuniag,”insungbatda. “Kuna met ti sumagmamano a sika ni Elias. Kuna pay dagiti dadduma a sika ni Jeremias wenno maysa kadagiti profeta.”

15 “Ket dakayo,” sinaludsod ni Jesus, “siasinoak iti panagkunayo?”

16 “Sikati Cristo, ti Anak ti sibibiag a Dios,” insungbat ni Simon Pedro.

17 Kinuna ni Jesus, “Nagasatka, Simon nga anak ni Jonas. Saan a tao no di ket ni Amak sadi langit ti nangipaltiing kenka iti daytoy a kinapudno.

18 Ibagak ngarud kenka a sika ket Pedro.Iti rabaw daytoy a bato,bangonekto ti iglesiak ket uray ni patay dinto agballigi kenkuana.

19 Itedkontokenka dagiti tulbek ti Pagarian ti Langit. Ti aniaman nga iparitmo ditoy daga, maiparitto met sadi langit. Ket ti aniaman nga ipalubosmo ditoy daga, maipalubosto met sadi langit.”

20 Kalpasanna, imbilin ni Jesus kadagiti adalanna nga awan ti pangibagbagaanda nga isu ti Cristo.

Ipakaammo ni Jesus ti Ipapatay ken Panagungarna

21 Manipud idin, impakaammo ni Jesus kadagiti adalanna: “Masapul a mapanak idiay Jerusalem ket adu ti sagabaek a pamarparigat dagiti panglakayen, dagiti panguloen a papadi ken dagiti mamaestro iti Linteg. Mapapatayakto ngem mapagungarakto iti maikatlo nga aldaw.”

22 Inyadayo bassit ni Pedro ni Jesus sana binabalaw. “Apo, saan koma a kasta ti sasawem,” kinunana. “Saanto a maaramid kenka dayta.”

23 Sinango ni Jesus ni Pedro ket kinunana, “Adaywannak, Satanas! Maysaka a lapped iti dalanko agsipud ta saan a ti pagayatan ti Dios ti pampanunotem no di ket ti pagayatan ti tao.”

24 Kalpasanna,kinuna ni Jesus kadagiti adalanna: “Ti agtarigagay a sumurot kaniak masapul a tallikudanna ti bagina, ibaklayna ti krusna, ket surotennak.

25 Tati siasinoman a mangipatpateg iti biagna, mapukawnanto. Ngem ti siasinoman a mangyawat iti biagna gapu kaniak, maisalakannanto.

26 Adda aya magunggona ti tao no matagikuana ti entero a lubong ngem mapukawna met ti biagna? Awan! Awan ti maited ti tao a pangsubbot iti biagna.

27 Tadandanin umay ti Anak ti Tao agraman dagiti anghelesna. Umay iti dayag ni Amana, ket gunggonaannanto ti tunggal maysa kas mayannatup kadagiti aramidna.

28 Laglagipenyo nga adda sumagmamano kadakayo ditoy a saanto pay a matay agingga a makitada ti Anak ti Tao nga umay nga Ari.”

Agbalbaliw ti Langa ni Jesus

1 Kalpasanti innem nga aldaw, inkuyog ni Jesus ni Pedro ken dagiti agkabsat a Santiago ken Juan ket is-isuda a simmang-at iti nangato a bantay.

2 Sadiay, nagbalbaliw ti langa ni Jesus iti imatang dagiti tallo nga adalan: nagraniag ti rupana a kas iti init, ket rimmangrang a kas lawag dagiti pagan-anayna.

3 Pagammoan, nakitada da Moises ken Elias a makisarsarita ken ni Jesus.

4 Kinuna ni Pedro, “Apo, nagsayaaten ti kaaddatayo ditoy! No kayatmo, mangipatakderak ditoy iti tallo a kalapaw: maysa ti para kenka, maysa ti para ken ni Moises, ket ti maysa para ken ni Elias.”

5 Agsasaopay laeng ni Pedro idi adda naraniag nga ulep a nanglinong kadakuada. Adda timek a naggapu iti ulep a nagkuna, “Daytoy ti Anakko a dungdungngoek ken pakaragsakak unay. Dumngegkayo kenkuana!”

6 Napalalo ti buteng dagiti adalan a nakangngeg iti timek. Nagpaklebda iti daga.

7 Immasideg ni Jesus ket sinagidna ida. “Bumangonkayo,” kinunana. “Dikay agbuteng.”

8 Idi timmangadda, awan sabali a nakitada no di laeng ni Jesus.

9 “Awan pangibagbagaanyo iti naimatanganyo. Ibagayonto laeng daytoy kalpasan ti pannakapagungar ti Anak ti Tao,” imbilin ni Jesus kadakuada idi sumalsalogda iti bantay.

10 Sinaludsodkenkuana dagiti adalan, “Apay a kuna dagiti mamaestro iti Linteg a masapul nga umay nga umuna ni Elias?”

11 Insungbat ni Jesus, “Pudno nga umay nga umuna ni Elias tapno tarimaanenna amin a banag.

12 Ngemdaytoy ti ibagak kadakayo: Immayen ni Elias ngem saan a nailasin dagiti tattao. Inaramidda ketdi kenkuana ti kinaykayatda. Kastanto met ti panangparigatda iti Anak ti Tao.”

13 Ket naawatan dagiti adalan a ni Juan a Mammuniagti sarsaritaenna kadakuada.

Paimbagen ni Jesus ti Ubing a Linuganan ti Demonio

14 Idi nagsublida iti yan dagiti tattao, adda lalaki nga immasideg ken ni Jesus ket nagparintumeng iti sangoananna

15 sana kinuna, “Apo, kaasiam kadi ti anakko a lalaki. Agkiskissiw ket agsagsagaba iti napalalo. Masansan a matnag iti apuy wenno iti danum.

16 Impanko kadagiti adalam ngem dida mapaimbag.”

17 Simmungbat ni Jesus, “Tattao a managdakdakes ken awanan pammati! Kasano pay kabayag ti kaaddak iti dennayo? Kasano pay kabayag ti panaganusko kadakayo? Yegyo man kaniak ti ubing!”

18 Inungtan ni Jesus ti demonio, ket rimmuar manipud iti ubing. Immimbag ti ubing iti dayta met la nga oras.

19 Kalpasanna, sililimed a napan dagiti adalan ken ni Jesus ket sinaludsodda kenkuana, “Apay a dimi mapaksiat ti demonio?”

20 “Gaputa bassit ti pammatiyo,” insungbat ni Jesus. “Laglagipenyo a no adda pammatiyo a kas iti kadakkel ti bukel ti mostasa, mabalinyo a kunaen iti daytoy a bantay, ‘Umaliska ket inka sadiay,’ ket umalis. Mabalinyo nga aramiden ti uray ania!”

Ipakaammo Manen ni Jesus ti Ipapatay ken Panagungarna

22 Idi naguurnong dagiti adalan idiay Galilea, kinuna ni Jesus kadakuada, “Dandanin mayawat ti Anak ti Tao kadagiti tattao

23 a mangpapatayto kenkuana. Ngem mapagungarto iti maikatlo nga aldaw.”

Kasta unay ti ladingit dagiti adalan.

Pagbuis iti Templo

24 Idinapan ni Jesus ken dagiti adalanna idiay Capernaum, immasideg ken ni Pedro dagiti agsingsingir iti buis nga agpaay iti Templo, ket sinaludsodda, “Agbubuis met la ni maestroyo iti maipaay iti Templo?”

25 “Wen, a,” insungbat ni Pedro.

Idi simrek ni Pedro iti balay, immuna a nagsao ni Jesus, “Simon, ania ti makunam? Siasino ti agbayad iti buis kadagiti ar-ari ditoy lubong? Dagiti umili wenno dagiti ganggannaet?”

26 “Dagiti ganggannaet,” insungbat ni Pedro.

“No kasta ngarud,” kinuna ni Jesus, “saan a masapul nga agbayad dagiti umili.

27 Ngem ditayo kayat nga adda makuna dagitoy a tattao. Inka ngarud agbanniit idiay dan-aw. Alaem ti umuna nga ikan a mabanniitam ket ngangaem ti ngiwatna. Masarakamto ti kuarta nga umanay a pagbuista. Alaem ket inka bayadan ti buista.”

Siasino ti Kangrunaan?

1 Itidayta a kanito, immasideg dagiti adalan ken ni Jesus ket sinaludsodda, “Siasino ti kangrunaan iti Pagarian ti Langit?”

2 Nangayab ni Jesus iti ubing, pinagtakderna iti sangoananda

3 ketkinunana, “Laglagipenyo a dikayto makastrek iti Pagarian ti Langit no dikay agbalbaliw ken agbalin a kas kadagiti ubbing.

4 Siasinoman nga agpakumbaba ken agbalin a kas iti daytoy nga ubing, isu ti kangrunaan iti Pagarian ti Langit.

5 Ket ti siasinoman nga umawat iti maysa kadagiti kakastoy nga ubbing gapu kaniak, siak ti awatenna.”

Dagiti Pakaigapuan ti Panagbasol

6 “No adda siasinoman a pakaigapuan ti panagbasol ti maysa kadagitoy nga ubbing a mamati kaniak, nasaysayaat koma a maigalut ti dakkel a gilingan a bato iti tengnged dayta a tao sa mailemmes iti taaw.

7 Asi pay ti lubong gapu ta adda dagiti bambanag a pakaigapuan ti pannakapukaw dagiti tattao iti pammatida! Umay a di bumurong dagitoy a sulisog, ngem asi pay ti tao a pakaigapuanda!

8 “Nota imam wenno ta sakam ti pakaigapuan ti panagbasolmo, putdem ket ibellengmo! Nasaysayaat a pawad wenno pukolka a sumrek iti biag nga agnanayon ngem ti addaanka iti dua nga ima ken dua a saka ket maitappuakka iti agnanayon nga apuy.

9 Nota matam ti pakaigapuan ti panagbasolmo, suatem ket ibellengmo! Nasaysayaat a buldingka a sumrek iti biag nga agnanayon ngem ti addaanka iti dua a mata ket maitappuakka iti apuy idiay infierno.”

Ti Pangngarig maipapan iti Napukaw a Karnero

10 “Kitaenyo diyo laisen ti uray maysa kadagitoy nga ubbing. Ibagak kadakayo a dagiti anghelesda idiay langit, kankanayon nga addada iti imatang ni Amak nga adda sadi langit.

12 “Ania ti makunayo? Ania ti aramiden ti maysa a tao nga addaan sangagasut a karnero no mapukaw ti maysa kadakuada? Panawanna dagiti siam a pulo ket siam nga agar-arab iti turod ket mapanna sapulen ti napukaw a karnero.

13 Ibagak kadakayo a no masapulanna, ad-addanto ti ragsakna iti daytoy a karnero ngem kadagiti siam a pulo ket siam a saan a napukaw.

14 Kasta met a di kayat ni Amayosadi langit a mapukaw ti uray maysa kadagitoy nga ubbing.”

Ti Kabsat a Makabasol

15 “Nomakabasol kenka ti kabsatmo, inka kenkuana ket ilawlawagmo ti nagbasolanna. Ngem aramidem daytoy no duduakayo. No dumngeg kenka, napasublimon ti kabsatmo.

16 Ngemno dina aklonen ti basolna, mangikuyogka iti maysa wenno dua a kaduam tapno, kas nailanad iti Nasantoan a Surat, ‘Mapatalgedan ti amin a pammabasol babaen iti pammaneknek ti dua wenno tallo a saksi.’

17 Ngem no dina denggen ida, ipakaammom iti iglesia. Ket no dina latta denggen ti iglesia, ibilangmon dayta a kabsat a kas maysa a ganggannaet wenno agsingsingir iti buis.”

Panangiparit ken Panangipalubos

18 “Ibagakngarud kadakayo: Ti aniaman nga iparityo ditoy daga, maiparitto met idiay langit; ket ti aniaman nga ipalubosyo ditoy daga, maipalubosto met idiay langit.

19 “Adda pay ibagak kadakayo: No pagnummoan ti dua kadakayo ditoy daga ti aniaman a dawatenyo, itedto kadakayo ni Amak sadi langit.

20 Ta no sadino ti ayan ti dua wenno tallo nga aguummong gapu iti naganko, addaak kaduada sadiay.”

Ti Pangngarig maipapan iti Adipen a di Mamakawan

21 Napanni Pedro ken ni Jesus ket sinaludsodna, “Apo, mamin-ano a pakawanek ti kabsatko nga agbasbasol kaniak? Mamimpito?”

22 Kinunani Jesus, “Saan laeng a mamimpito no di ket mamimpitopulo a pito.

23 Ta ti Pagarian ti Langit mayarig iti kastoy: Adda idi maysa nga ari a nangikeddeng a makikuenta kadagiti agserserbi kenkuana.

24 Idi mangrugi a makikuenta, inyegda kenkuana ti maysa nga adipen a nakautang iti sangapulo ribu a talento.

25 Awan ti umanay a pagbayadna. Tapno makabayad, imbilin ti ari a mailako a kas tagabu agraman ti asawana, annakna ken amin a sanikuana.

26 “Nagparintumeng ti adipen iti sangoanan ti ari ket nagpakpakaasi. ‘Anusannak kadi,’ kinunana, ‘ta bayadakto amin nga utangko.’

27 “Naasian ti ari iti adipen ket pinakawanna ti utangna sana pinagawid.

28 “Rimmuar ti lalaki. Nasarakanna ti padana nga adipen a nakautang kenkuana iti sangagasut a denario.Tiniliwna sana binekkel. ‘Bayadam ti utangmo,’ kinunana.

29 “Nagparintumeng ti nakautang, ket nagpakpakaasi kenkuana, ‘Anusannak kadi ta agbayadakto met laeng.’

30 “Dina pinatgan ti dawat ti padana nga adipen. Pinaibaludna ketdi agingga a mabayadanna ti utangna.

31 “Nagladingit dagiti dadduma nga adipen idi makitada ti napasamak. Napanda iti ari ket impulongda amin kenkuana.

32 “Ngarud, pinaayaban ti ari ti adipen. Kinunana, ‘Nagdakeska ketdin nga adipen! Pinakawanko ti amin nga utangmo agsipud ta nagpakpakaasika.

33 Kinaasiam met koma ti padam nga adipen a kas iti panangngaasik kenka.’

34 “Iti napalalo a pungtot ti ari, pinaibaludna ti adipen tapno madusa agingga a mabayadanna ti amin nga utangna.”

35 Kalpasanna, kinuna ni Jesus, “Kastanto ti aramiden ni Amak sadi langit iti tunggal maysa kadakayo no iti pusoyo, diyo pakawanen ti kabsatyo.”

Pannursuro ni Jesus maipapan iti Panagsina ti Agassawa

1 Idi naisaon ni Jesus dagitoy, pimmanaw idiay Galilea ket napan iti sakup ti Judea iti ballasiw ti Karayan Jordan.

2 Adu a tattao ti simmurot kenkuana ket pinaimbagna ida sadiay.

3 Immasideg kenkuana ti sumagmamano a Fariseo tapno suotenda babaen iti panagsaludsodda, “Ipalubos kadi ti Linteg nga isina ti lalaki ti asawana iti uray ania a gapu?”

4 Simmungbatni Jesus, “Diyo kadi nabasa daytoy a paset ti Nasantoan a Surat? ‘Idi punganay, ti Namarsua inaramidna ida a lalaki ken babai.’

5 Kinunanapay, ‘Daytoy ti gapuna a panawanto ti lalaki dagiti nagannak kenkuana ket makitiponto iti asawana, ket agbalindanton a maymaysa.’

6 Isut’ gapuna a saandan a dua no di ket maymaysadan a bagi. Ngarud, saan a pagsinaen ti tao ti pinagtipon ti Dios.”

7 Sinaludsodkenkuana dagiti Fariseo, “Apay ngarud nga imbilin ni Moises nga ikkan ti lalaki ti asawana iti kasuratan ti panagsina sana papanawen?”

8 “Natangken ngamin ti uloyo, isu a nangituyang ni Moises iti linteg a mangipalubos nga isinayo ti asawayo,” kinuna ni Jesus. “Ngem saan a kastoy idi punganay.

9 Ngarud,kunak kadakayo a ti lalaki a mangisina iti asawana, idinto a sipupudno kenkuana, makabasol iti pannakikamalala no mangasawa iti sabali.”

10 Kinuna dagiti adalan, “No kasta ti kasasaad ti agassawa, nasaysayaat la ngaruden nga awan ti agas-asawa.”

11 Simmungbat ni Jesus, “Saan nga agpaay daytoy a pannursuro iti tunggal maysa, no di laeng kadagiti pakaitedanna.

12 Ta nadumaduma ti gapu ti saan a panagasawa dagiti lallaki. Adda di mangasawa ta nayanakda nga adda pagkurangan ti kinalalakida. Adda met dagiti di mangasawa gapu ta nakaponda, ket dagiti dadduma, gapu iti panagserbida iti Pagarian ti Langit.

“Ti makatungpal iti daytoy a pannursuro, ipatungpalna koma.”

Bendisionan ni Jesus dagiti Ubbing

13 Adda sumagmamano a tattao a nangyasideg kadagiti ubbing ken ni Jesus tapno ipatayna ti imana kadakuada ken ikararaganna ida. Ngem inungtan ida dagiti adalan gapu iti inaramidda.

14 “Palubosanyo dagiti ubbing nga umay kaniak,” kinuna ni Jesus. “Diyo paritan ida ta dagiti kas kadakuada ti agtagikua iti Pagarian ti Langit.”

15 Ket impatayna ti imana kadakuada sa pimmanaw.

Ti Nabaknang nga Agtutubo

16 Napan ti maysa nga agtutubo ken ni Jesus ket sinaludsodna, “Maestro, ania ti naimbag nga aramidek tapno magun-odko ti biag nga agnanayon?”

17 “Apay a saludsodem kaniak no ania ti naimbag?” insungbat ni Jesus. “Maymaysa laeng ti naimbag. No kayatmo ti sumrek iti biag nga agnanayon, tungpalem dagiti bilbilin.”

18 “Aniaa bilbilin?” sinaludsodna.

Insungbat ni Jesus: “Dika mamapatay; dika makikamalala; dika agtakaw; dika agsaksi iti ulbod;

19 agraemkakadagiti nagannak kenka; ken ayatem ti padam a tao a kas iti panagayatmo iti bagim.”

20 “Tungtungpalek amin dagitoy a bilbilin,” insungbat ti agtutubo. “Ania pay ti pagkurangak?”

21 Kinuna ni Jesus kenkuana, “No kayatmo nga awan ti pagkurangam, inka ilako ti amin a sanikuam. Itedmo kadagiti napanglaw ti paglakoam, ket addanto kinabaknangmo idiay langit. Kalpasanna, umayka sumurot kaniak.”

22 Idi mangngeg ti agtutubo daytoy, sililiday a pimmanaw agsipud ta nabaknang unay.

23 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna: “Ibagak kadakayo a narigatto a sumrek dagiti baknang iti Pagarian ti Langit.

24 Ulitek: narigrigat ti iseserrek ti baknang iti Pagarian ti Dios ngem ti ilulusot ti kamelio iti abut ti dagum.”

25 Napalalo ti siddaaw dagiti adalan idi mangngegda daytoy. “Siasino ngaruden ti maisalakan?” sinaludsodda.

26 Minatmatan ida ni Jesus ket insungbatna, “Saan a maaramid ti tao daytoy ngem kabaelan amin ti Dios.”

27 Nagsao ni Pedro: “Kitaem, Apo, binaybay-anmi amin ket simmurotkami kenka. Anianto ngarud ti gunggonami?”

28 Kinunani Jesus kadakuada, “Ibagak daytoy kadakayo: Inton agtugaw ti Anak ti Tao iti nagloriaan a tronona iti baro a lubong, dakayo a simmurot kaniak, agtugawkayto met kadagiti sangapulo ket dua a trono a mangituray kadagiti 12 a tribu ti Israel.

29 Ket siasinoman a nangpanaw iti balay, kakabsat, nagannak, annak wenno dagdagana gapu kaniak, umawatto iti maminggasut a kaadu ket tawidennanto ti biag nga agnanayon.

30 Ngemadu dagiti umun-una ita a maud-udinto, ket adu dagiti maud-udi ita nga umun-unanto.”

Dagiti Mangmangged iti Kaubasan

1 “Mayarig ti Pagarian ti Langit iti kastoy: Adda idi maysa a tao a nasapa a napan nagbirok iti tangdananna nga agtrabaho iti kaubasanna.

2 Nakitulag kadagiti tattao a tangdananna ti tunggal maysa iti maysa a bagi ti piraksana imbaon ida iti kaubasanna.

3 “Napan manen iti tiendaan iti alas nuebe, ket nakitana ti sumagmamano a lallaki nga agtatakder.

4 Kinunana kadakuada, ‘Inkayo met agtrabaho idiay kaubasan ta itedkonto ti rumbeng a tangdanyo.’

5 “Iti kasta, napanda. Rimmuar manen daydi lalaki iti alas dose, ken iti alas tres.

6 Idi dandani alas singko, napan iti tiendaan ket nakitana ti sumagmamano a lallaki nga agtatakder. Kinunana kadakuada, ‘Apay a daddadaelenyo ti tiempoyo nga agmalmalem ditoy?’

7 “ ‘Awan ngamin pagtrabahoanmi,’ insungbatda.

“Imbagana kadakuada, ‘Inkayo met agtrabaho iti kaubasan.’

8 “Idisumipngeten, kinuna ti akinkukua iti kaubasan iti katalekna, ‘Ayabam dagiti mangmangged ta tangdanam ida. Irugim kadagiti naudi a simrek.’

9 “Natangdanan iti gagangay a sueldo iti agmalem ti tunggal maysa kadagiti nangrugi a nagtrabaho iti alas singko.

10 Idi napan dagiti immun-una a naayaban, impagarupda nga ad-adu ti awatenda. Ngem naipada met ti tangdanda kadagiti naud-udi.

11 Inawatda ti tangdanda ngem dinayamudomanda ti nagpatrabaho.

12 Kinunada, ‘Maysa laeng nga oras ti panagtrabaho dagitoy naudi a simrek. Ngem dakami a nagmalmalem a nagkapkapudotan, impadam ti tangdanmi.’

13 “ ‘Gayyem,’ kinuna ti akinkukua iti kaubasan iti maysa kadakuada, ‘saanka a sinaur. Immanamongka a matangdanan iti gagangay a sueldo iti agmalem.

14 Alaem ti tangdanmo ket pumanawkan. Kayatko nga ipada ti tangdanmo iti intangdanko iti naudi.

15 Awan aya ti kalintegak a manggasto iti kuartak kas iti pagayatak? Wenno, umapalka kadi agsipud ta naparaburak?’ ”

16 Inggibusni Jesus: “Ngarud, umunanto dagiti maudi, ket maudinto dagiti umuna.”

Maikatlo a Panangipakaammo ni Jesus iti Ipapatay ken Panagungarna

17 Idi sumangsang-at ni Jesus idiay Jerusalem, inyadayona dagiti sangapulo ket dua nga adalan ket kinasaritana ida bayat ti pannagnada. Kinunana kadakuada,

18 “Denggenyo, sumang-attayo idiay Jerusalem ket mayawatto sadiay ti Anak ti Tao kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti mamaestro iti Linteg. Ikeddengdanto a mapapatay

19 sadanto yawat kadagiti Hentil a mangang-angaw, mangsapsaplit ken mangilansa kenkuana iti krus. Ngem mapagungarto iti maikatlo nga aldaw.”

Ti Dawat ti Ina da Santiago ken Juan

20 Immasideg ken ni Jesus ti asawa ni Zebedeo agraman dagiti annakna a lallaki. Nagparintumeng iti sangoananna, ket nagdawat kenkuana.

21 “Ania ti kayatmo?” sinaludsod ni Jesus.

Simmungbat ti ina, “Ipalubosmo koma nga inton agarika, makitugawto kenka dagitoy dua nga annakko, ti maysa iti makannawanmo, ket ti sabali iti makannigidmo.”

22 “Diyo ammo ti dawdawatenyo,” kinuna ni Jesus kadagiti agkabsat. “Kabaelanyo kadi ti uminum iti kopa a paginumak?”

“Wen, kabaelanmi,” insungbatda.

23 “Agpayso nga uminumkayto iti kopa a paginumak,” kinuna ni Jesus, “ngem awan ti karbengak a mangpili no siasinonto ti agtugaw iti makannawan ken makannigidko. Maited dagitoy a pagsaadan kadagiti nangisaganaan ni Amak.”

24 Idi mangngeg daytoy dagiti sangapulo a kaduada nga adalan, nakapungtotda kadagiti agkabsat.

25 Itikasta, inayaban amin ida ni Jesus ket kinunana, “Pagaammoyo a kadagiti Hentil, dagiti agturay addaanda iti dakkel a pannakabalin kadagiti tattaoda.

26 Saantokoma a kasta ti aramidenyo. Ti agtarigagay nga agpangulo, masapul nga agserbi kadakayo amin.

27 Ket ti agtarigagay nga isu ti kangrunaan, masapul nga isu ti adipenyo,

28 a kas iti Anak ti Tao a saan nga immay a paserbian no di ket tapno agserbi ken yawatna ti biagna a pangsubbot kadagiti adu a tattao.”

Paimbagen ni Jesus ti Dua a Bulsek

29 Idi pumanaw ni Jesus ken dagiti adalanna idiay Jerico, nakaad-adu a tattao ti simmurot.

30 Adda dua a bulsek a lallaki nga agtutugaw iti igid ti dalan. Apaman a nangngegda a lumabas ni Jesus, impukkawda, “Anak ni David! Kaasiannakami!”

31 Inungtan ida dagiti tattao ket imbagada nga agulimekda. Ngem impigpigsada ketdi nga impukkaw, “Anak ni David, kaasiannakami, Apo!”

32 Nagsardeng ni Jesus. Inayabanna ida ket sinaludsodna, “Ania ti kayatyo nga aramidek kadakayo?”

33 “Apo,” kinunada, “makakitakami koma.”

34 Naasian ni Jesus kadakuada ket sinagidna dagiti matada. Dagus a nakakitada, ket simmurotda kenkuana.